Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle birlikte İsveç ve Finlandiya’nın da üyelik için sinyal verdiği NATO’nun tahminen de geleceğini şekillendirecek doruğa geri sayım başladı. Madrid’deki kritik tepe öncesinde gözler Türkiye ve Biden’da…
24 Şubat’ta Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi ve savaşın hala devam etmesi son periyotta NATO’yu (Kuzey Atlantik Anlaşması) öne çıkaran bir aktör haline getirirken, ittifak içinde yaşanan uyuşmazlık da sürüyor.
Bu hafta salı gününden perşembe gününe kadar İspanya’nın başşehri Madrid’de düzenlenecek NATO Başkanlar Zirvesi’nde kritik adımların atılması beklenirken en büyük gündem unsuru ise NATO’ya girmek isteyen İsveç ve Finlandiya’nın bu sürecini veto etme kararı alan Türkiye’nin ikna edilmesi.
Resmi olarak yarın başlayacak aktiflik öncesinde bütün gözler Türkiye heyetini takip ederken İngiliz haber ajansı Reuters da kapsamlı bir tahlil hazırladı. Makalede, “NATO başkanları, Türkiye Cumhurbaşkanı’ndan Finlandiya ve İsveç’in üyeliğini veto etmemesini isteyecek” yorumu yapıldı.
Zirvede cevabı merakla beklenen iki soru bulunuyor… NATO Zirvesi’nde mülteci krizine karşı güney bloğunun güçlendirilmesinden, Çin’e karşı ittifakın bölgeye daha çok asker göndermesine kadar birçok bahsin görüşülmesi beklenirken Türkiye’nin iki ülkenin üyeliğini veto etmesi öncelikli gündem unsurlarından biri. Türkiye’nin duruşunu değiştirip değiştirmeyeceği memleketler arası kamuoyunun yakından merak ettiği sorulardan biri.
ZİRVEDEN BEKLENTİ DÜŞÜK
Finlandiya ve İsveç’in üyeliğini pahalandıran ABD’li senatör Angus King, “Bence bu üyelikler Putin’e kıymetli bir bildiri göndermek manasına geliyor ve bence bu ittifakı değerli ölçüde güçlendirecektir” dedi.
Üç ülkenin üyelik müzakerelerinde yer alan bir Türk yetkili bu türlü bir mutabakatın tepede yapılmasının sıkıntı olduğunu söylerken, “Görüşmeler oldu lakin atılmasını beklediğimiz adımlar maalesef atılmadı” dedi. Reuters’a konuşan iki üst seviye NATO diplomatı da uyuşmazlığın teknik yeterlilikler olmadığını, siyasi olduğunu lisana getirdi.
BIDEN, ERDOĞAN’LA GÖRÜŞECEK Mİ?
Analizde, “Erdoğan’ın duruşu ülkesinde 2023 seçimleri öncesinde takviyesini artırdı. Son haftalarda Suriye’nin kuzeyine askeri operasyon yapmakla tehdit etti, NATO müttefiki Yunanistan’la tansiyonu tırmandırdı ve Batı ülkelerinin Rusya’ya uyguladığı yaptırımlara katılmadı” tabirleri yer aldı.
Zirvenin en merak edilen sorusu ise, “ABD Lideri Joe Biden, Erdoğan’la özel bir görüşme gerçekleştirecek mi” olacak. Çünkü misyona geldiği günden beri Türkiye’ye ve Erdoğan’a karşı aralıklı davranan ve ABD’nin evvelki lideri Donald Trump’ta olduğunun tersine nadiren bağlantıya geçen Joe Biden’ın Madrid’de Erdoğan’a Finlandiya ve İsveç’in üyelikleri ile ilgili baskı yapabileceği belirtiliyor.