Amasra’da 41 çalışanın vefatıyla sonuçlanan grizu patlamasında soruşturma sürüyor. Bartın’daki maden katliamının akabinde birçok avukat Bartın Cumhuriyet Başsavcılığı’na “deliller karartılmasın” bahisli bir dilekçe verdi. Süreç, akıllara Soma Katliamı’nı ve yargı sürecini getirdi. Soma Davası’nda tutuklu tek bir sanık kalmazken, davanın avukatları Selçuk Kozağaçlı ve Can Atalay ise mahpusta.
Çağdaş Hukukçular Derneği Genel Lideri avukat Selçuk Kozağaçlı Soma Davası’nın ve birçok adalet aranan belgenin istekli avukatlığını yapıyordu. 2017 yılında “Terör örgütü üyeliği” suçlamasıyla tutuklandı. Kozağaçlı’ya yöneltilen suçlamalar ortasında “Soma’da halkı hükümete karşı kışkırtma” da yer alıyor.
Avukat Selçuk Kozağaçlı, Halk TV’den Seyhan Avşar’ın sorularını cezaevinden yanıtladı. Sorular ve Kozağaçlı’nın verdiği cevaplar şöyle:
Sizinle yaptığım bir söyleşide, “Soma’nın hesabı sorulmadan her uykumuz yarım, her gülümsememiz buruk olacak” demiştiniz. Soma’da adalet sağlanamamışken 41 emekçi daha maden ocağında can verdi. Maden emekçilerinin “makûs kaderi” ülkemizde neden değişmiyor sizce? Uykularımız daima yarım, gülümsemelerimiz daima buruk mu olacak?
Bu ülkenin avukatları daima tetikte yaşamak zorunda. Meslek hayatım boyunca gittiğim her bir düğüne karşılık yirmi cenaze merasimine katıldım. İş cinayetlerinde Avrupa birincisi -ve dünya üçüncüsü- bir ülkede avukat olmak bu manaya geliyor. “Makûs Kader” demişsiniz. Hakikat lakin “makûs” yalnızca uğursuz, berbat manasına gelmiyor, birebir vakitte aykırı çevrilmiş, baş aşağı getirilmiş demek. Yani fakat ayakları üzerine düzelterek hakkından gelinebilecek bir kötülük. O da hareketle, iradeyle mümkün. Şayet birisi çıkıp da kitlesel olarak katledilmemize “Kader Planı” derse; O demekle kalmaz savcı, hâkim, mahkeme sizi değil de onu dinleyerek katilleri cezasız bırakırsa tahminen de artık şöyle söylememiz gerekiyor: “Hukuk yazgıdır ve siyaset, bir bahta sahip olmaktan kurtulmak için yaptığımız şeydir.” Özkan Agtaş, o çok etkileyici “Ceza ve Adalet” kitabını bu cümleyle bitirir. Yani siyaseten kelam alabildiğimizde o makûs mukadderatı ayakları üzerine çevirebileceğimize inanın. “İş kazası davası” biçiminde tecelli eden hukukî yazgımızdan kurtulmak zorundayız. Örgütlenmek, direnmek, çaba etmek zorundayız. Dava bunun yalnızca küçük bir kesimi.
‘BU ÜLKEDE HİÇ İŞ KAZASI GÖRMEDİM’
İş cinayetleri için yaptığınız bir açıklamada ise bunlara “kaza” denilemeyeceğini söylüyorsunuz ve neden kaza denilemeyeceğini açıklıyorsunuz. Lakin maden katliamlarında çoklukla failler “taksirle insan öldürme” hatasından yargılanıyor. Bir hukukçu olarak bu durumu nasıl açıklarsınız?
“Taksir” sözü “kusur” ile tıpkı kökten geliyor. Kaza da taksir de istenmeyen sonuçlara işaret eder. Kazanın taksirden farkı, asla, hiçbir biçimde öngörülemeyecek olmasıdır. O madenin üzerine uçak düşseydi; “Niye bunu öngörüp önlem almadınız” demezdik. Kehanet değil, bilimden, akıldan, meslekten, somut olgudan kaynaklı öngörüden kelam ediyoruz.
Kusura kaza demek gündelik ağız alışkanlığımızdan kaynaklanıyor, beklenmedik manasında; bundan vazgeçmek zorundayız.
Bu ülke tarihinin benim avukatlık yaptığım yirmi altı yılı boyunca hiç “iş kazası” görmedim. Bundan emin olun. Hepsi, muhakkak bir failin, sermayenin, işverenin, devletin, müdürün kusuru ve hatta kastıyla gerçekleşmiş yaralama ve öldürme hareketleriydi. İş güvenliği tedbirinden kısıp, güvenlik yatırımından vazgeçip, kâr için üretimi arttırıp “kaza oldu” diyemezsiniz. Anlaşıldığı kadarıyla şimdi 2019’da dengelenmiş üretim derinliği -300 kotun altına inmiş bir ocakta üretim zorlamak kaza değil kasıttır. Nasıl yani, emekçileri öldürmek mi istediler? Hayır elbette. Lakin vefatları öngördüler ve para kazanmak için razı oldular. Bu insan ömrünü, sarf materyali olarak görmek, maliyet kalemine dâhil etmektir. O nedenle bütün bu cinayetler “Olası Kasıt” ile işlenmiştir.
‘BU ADAMLARIN PAZARDA KÖMÜR TEZGAHINDA BİLE TUTULMAMASI GEREK’
Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürü Kazım Eroğlu 2013’te sekiz emekçinin hayatını yitirmesine neden olan Kozlu maden faciasının failiydi. Eroğlu bu iş cinayetinin baş sorumlusu olarak yargılandı. Bu süreçte Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı tarafından 2017 yılında Türkiye Taşkömürü Kurumu idare heyeti başkanlığı ve genel müdürlük misyonlarına vekâleten, 2018 yılındaysa asli olarak atandı. İşçilerin vefatından sorumlu birisinin siyasi iktidar tarafından bu türlü bir kuruma atanmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Yeni Çeltek’i, Kozlu’yu saymıyorum; yalnızca bu iktidar devrinde 2003 Ermenek’ten bu yana, Küre, Kemalpaşa, Dursunbey, Karadon, Soma ve bir defa daha Ermenek, Siirt ve nihayet Amasra yaşandı. 475 toplu madenci vefatı ve toplamda 2 bin ferdî madenci vefatından kelam ediyoruz. Bütün Cumhuriyet tarihinde madenlerde ölen üç personelden ikisi bu adamların elinde ölmüş. Yani Eroğlu gibilerinin, bırakın TTK genel müdürü olmayı pazarda kömür tezgâhının başında bile tutulmaması gerekir. Bu adamların kömürle, kömür parası ve rantıyla münasebetini kesmek zorundayız. Aksi takdirde, mahpusta tutulamadıkları için tekrar ve yine öldüreceklerdir. Siyasal iktidarlara ve sermayeye kazandırdıkları paranın karşılığını bu atamalarla alıyor, ölümlerde sorumluluklarını gizliyor ve cezasız kalıyorlar.
Soma Katliamı’nda ömrünü yitiren çalışanların ailelerinin avukatlığını yapıyordunuz. Sizinle birlikte meslektaşınız Can Atalay da Soma için adalet gayreti veriyordu ve 18 yıl mahpus cezasına çarptırıldı. Adliye koridorlarında, duruşma salonlarında birlikte olmanız gerekirken siz birebir cezaevindesiniz. Soma’nın failleri ise özgür. Neler söylemek istersiniz?
Doğru, Can ve ben hapisteyiz. Lakin bizi kapatanların yanıldıkları yer şurası; ne Can ne de ben biriciğiz. Bu alanda artık dünyanın en uygunu avukat grupları ile çalıştık, kömür madenini maden mühendisleri kadar, kimilerinden daha uygun öğrenmiş avukatlar yetiştirdik. Güçlü avukat örgütleri inşa ettik. Bizi mahpusta tutmak işlerine yaramaz. Lütfen bu meslektaşlarımızı takip edin, destekleyin. Yıllar geçtikçe sürecin en hakikat bilgisini ve talebini onların seslendireceğini fark edeceksiniz. Biz de boş durmayız. O evraklar gelir, buradan çalışırız. Katillerin bugün dışarıda olması, bir müddet dışarıda kalması kimseyi karamsarlığa sevk etmesin. Soma, Çorlu, Hendek yahut Amasra; asla vazgeçmeyiz, terk etmeyiz, yılmayız. Adalet talebini ne vaktin ruhuna ne de vaktin adliyesine terk ederiz.
‘DIŞARIDA OLSAYDIM AMASRA’DA OLURDUM’
Şu an özgür olsaydınız nerede ve ne yapıyor olurdunuz?
14 Mayıs 2014 sabahı neredeysem yeniden orada olurdum, bu sefer Amasra’da, ailelerin ve meslektaşlarımın, personellerin yanında.
Soma’da da birinci günlerde zorlandık, akınlara, linç teşebbüslerine, gözaltılara maruz kaldık fakat vazgeçmedik. Bugün hem o acılı beşerler hem de geride kalan madenciler bizi bağrına basmış durumda. Meslektaşlarımın çalışmalarına, en güzel bildikleri işi yapmalarına müsaade verin. Bilin ki bugün avukatlara zorluk çıkaran her kimse, cinayetlerin üstünün örtülmesini isteyendir. Not alın, kim avukatı kente, adliyeye, olay yerine sokmuyor? Kim Amasra’da çalışmamızdan rahatsız? Bilin ki bu işle ya kurumsal ya ferdî ilgisi vardır, ölümlerin sorumluluğuna ortaktır.
Son olarak bir de uzmanlıktan kelam etmeme müsaade verin. İş cinayeti incelemesine yanında Diyanet İşleri Lideri götüren, hâkimi – savcıyı da fakat çay toplamaya götürür. Herkesin kendi uzmanı, uzmanlığı var. Onlar vefatın, cenazenin, yasın uzmanı; biz hayatın uzmanıyız. Onların uzmanlığı hukuk, bizimkisi adalet. O denli olsun. Meyyit duasını onlar yapsın, biz geride kalanı, yaşayanı, çalışmak zorunda olanı koruyup kollayalım. Katledilenlerin hesabını soralım.
Herkesin bir uzmanlık alanı var dedim, itimadın, bu da benim uzmanlığım: Biz kazanacağız.
(HABER MERKEZİ)