Sırtını Çoruh’a yaslayan, yüzünü Doğu’ya çeviren ve köklerini Anadolu’nun bereketli topraklarına salan Bayburt, Türkiye’nin yüzölçümü prestijiyle en küçük vilayetlerinden biri. Bu küçük kent içinde şaşırtan cevherler barındırıyor. İlhamını Anadolu’dan alan dünyaca ünlü iki müze Avrupa Kurulu Müze Mükafatı sahibi Baksı Müzesi ve 2021 yılında Avrupa’da Yılın Müzesi Mükafatı sahibi Kenan Yavuz Etnografya Müzesi bu topraklarda yer alıyor. 2022 yılında Avrupa Birliği Kültür Mirası Europa Nostra büyük mükafatını kazanan Kenan Yavuz Etnografya Müzesi, geçtiğimiz günlerde bir de Kültür ve Turizm Bakanlığı Özel Ödülü’ne layık görüldü.
“Bu bir çocukluk hayaliydi. Tahminen de o hayalin tesiri çok derin kalmış bende. ‘Bir şey yapmam gerekir’ niyeti uğraşlarımızla müzeye dönüştü” diyerek anlatıyor Yavuz müzenin kıssasını. Evvel kaybolmasından hüzün duydukları aletleri, eski eşyaları toplayarak, himaye ederek başlamışlar bu işe. Akabinde anılar konuta sığmaz olunca babasından kalma köy meskeninin yanına tek katlı bir bina yapmışlar. Orayı görüp gezen beşerler, bu kültürü himaye ettikleri için gerilerinde dua etmeye başlayınca Yavuz, hakikat bir iş yaptıklarından emin olmuş. Tüm ailesi ve dostlarıyla birlikte kalkıştıkları amatör bir çalışmanın kozmik bir bedele dönüştüğünü şu sözlerle anlatıyor: “Düşünün bir köye sabah bir kamyon gidiyor, akşam dönüyor. Köyde gördüğünüz tek araç bu. Bu türlü bir köyde doğup büyüyorsunuz ve bugün Türkiye’nin her tarafından, yurtdışında 40 bin tane insan geliyor. Benim için inanılmaz bir şey.”
Kimseyi taklit etmediklerini, Anadolu köylerinde var olan kendi öz, yalın hayatımızı hayata geçirdiklerini ve dünyanın da bunu çok beğendiğini söyleyen Yavuz, “Demek ki kendiniz olduğunuz vakit, bedeliniz oluyor. Bir oburu olmaya çalışırsanız, kendinizi beğendirmeye çalışırsanız, diğerlerinin bakış açısıyla yeni şeyler üretmeye ve topluma dayatmaya kalkarsanız kolay bir kopya olur çıkarsınız” diyor.
YAZLARI OYUN OYNAMAK LÜKSTÜ
Kenan Yavuz, 1959 yılında hayli geniş bir ailede, elektriği suyu olmayan, Bayburt’a kırk beş kilometre uzaklıktaki bir köyde doğmuş. Çiftçi bir ailenin çocuğu olan Yavuz, sekiz kız kardeşi olan bir babanın da birinci oğlu. Ailenin bilhassa babaannesinin oğlan çocuğu hasretini gideren Yavuz, bu yeganeliğin hem tadını çıkarıyor hem de yükünü omuzluyor. Şimdi 4-5 yaşından itibaren köyde yaşamanın gerekliliklerini yapmaya başlamış. Ailesinin hayvanlarını otlatmış, babasıyla birlikte çift sürmüş. “O devranda Anadolu’da yaşayan bir erkek çocuk ne yapıyorsa onların hepsini yaptım” diyor Yavuz. Yazları güneşle birlikte yataktan kalkar, yapılması gereken işler ne ise çalışmaya başlarmış. Hazirandan ekim başına kadar hasat mevsimi için çalışırmış. Gün kararınca konuta gelir, akşam yemeğini yedikten sonra yorgun düşer çabucak uykuya dalarmış. Köyde erkekler tarlada, kız çocukları ise meskenlerde aileye yardım edermiş. Yazları kışlık yemek hazırlıkları ile ekinle, yakacak hazırlığıyla çok ağır geçermiş ki kış geldiğinde hiçbir şeye muhtaç kalınmasın. Hasebiyle yaz uzunluğu çocukları için oyun oynamak üzere bir lüks olmazmış. Lakin kış akşamları, okuldan sonra oyuna vakit olurmuş. O vakit o denli çeşit çeşit oyuncaklar bulunmaz; sapan tutulur, lastik ayakkabılar otomobil yapılır sürülürmüş. Şayet ki kar yağmışsa en çocukların en büyük cümbüşü kendi yaptıkları kızaklarla karda kaymak olurmuş. Yavuz o günleri, “Aslında 2000’li yılların başına kadar Anadolu köy çocuklarının hepsi böyleydi. Artık bakıyorum dedeler hayvan otlatıyor, çocuklar oyun oynuyorlar. Bizim vaktimizde çocuk beş yaşından itibaren sorumluluk alır, ailesine dayanak olurdu. Anadolu’daki tüm ailelerin ömrü böyleydi. Aile, tüm bireylerin katkı koymasıyla ayakta kalırdı. Her iş vaktinde bitirilmek zorundadır. Öbür türlü bir iş başka bir işin üzerine biner. Mevsim değişene kadar, kar yağana kadar siz hasadı yapıp bitirmezseniz, aç kalırsınız” diyerek anlatıyor.
YOKLUK BİZİ ÜZEMEZDİ
Yavuz çocukluğunda ne kendisinin ne de yaşıtlarının bir şeyin yokluğuyla mutsuz olmadıklarını söz ediyor. “Olmayan bir şey için ‘Niye yok’ diye üzülmezdiniz. Zira o denli bir şeyin varlığını bilmiyorduk zati. Münasebetiyle bizim neslimizin çocukları için bir şeye sahip olamadığı için mutsuzluk kelam konusu olamaz” diyor. Örneğin, paranın yokluğu burada kelam konusu değilmiş. Köyde her şey takas formülü ile temin edilirmiş. Para yalnızca aileler için çay, şeker ve elbise almak için gerekliymiş. Her köy meskeninde kesinlikle kilitli bir dede dolabı olur, bedelli şeyler burada kilitli tutulurmuş. İşte, kesme şeker de bedelli olduğundan o dolapta saklanır, konuk geldiğinde ortaya çıkarmış. Köyde çocukların giydiği elbiseler kesinlikle yamalı olurmuş. Bazen de büyüklerin üzerinden eskimiş olanları anneler tekrar keser, biçer, çocuğa nazaran dikermiş. Çocukların hepsi eski elbiseler giydiğinden yeni elbise giyen çocuk utanırmış. Yavuz’un bir halası da öğretmen okulundan mezun olup geldiğinde armağan olarak yeğenine yeni bir pantolon getirmiş. O vakit beş-altı yaşlarında olan Yavuz, arkadaşları eski giyerken yeni bir pantolon giymekten utanmış. O denli ağlamış ki, o yeni pantolonu bir türlü giydirememişler.
BENDEN EVVEL ABLAMI OKUTTULAR
Yavuz, ilkokulu köyünde okumuş. Kente yani Bayburt’a ortaokulu okumak için gitmiş. “O periyotlarda ailelerin çocuklarını kente, okumaya göndermeleri büyük fedakarlıktı” diyor. Aileler hem iş gücünü kaybetmek istemez hem de çocuğu kente göndermenin maliyetini düşünürlermiş. Tekrar de köydeki toprağın herkesi doyurmaya yetmeyeceğini bilen aileler elini taşın altına koyar, en azından bir çocuğunu kesinlikle okutmaya çalışırmış. Yavuz’un ailesi bu fedakarlığı göze alan ailelerden. Her sonbahar geldiğinde kentten bir mesken fiyatlarmış. Yatağı yorganı, kışın yakılacakları, yenilecekleri kamyona doldurulur ve tutulan meskene gidilirmiş. Dede ve nine kışları kentte çocuklarla bir arada durur, haziran geldiğinde o tutulan konut bozulur yeniden köye göçerlermiş. Yavuz, ortaokul üçüncü sınıfa geçtiğinde küçük kız kardeşi de onlara katılmış. Okutulacak çocuklar ortasında kız-erkek ayrımı yapılmazmış. “Babam benden evvel ablamı da okutmuştu zaten” diyerek anlatıyor Yavuz. Ablası Bingöl’de yatılı olarak sıhhat okumuş ve hemşire olmuş. Yavuz, liseye geçtiğinde ablası da Erzincan’da hemşire olarak çalışıyormuş. Maaş almaya başlayınca hem erkek hem de kız kardeşini yanına almış ve Erzincan’da bir arada yaşamaya başlamışlar. “Bizim ailemizde kız çocuklarının okutulmaması üzere bir yaklaşım hiç olmadı. Bu anlayışının Anadolu’ya, topraklarımıza ne vakit ve nasıl geldiğini de ben anlayamıyorum” diyor Yavuz. Ne ailede de Bayburt’ta o yıllarda bu türlü bir anlayış yokmuş. Hatta 1953 yılında tıpkı köyden sekiz kız çocuğu yatılı olarak öğretmen okuluna gönderilmiş. 1960 yılında mezun olmuşlar ve gelip köylerinde ve etraf köylerde öğretmenlik yapmaya başlamışlar. Yavuz’un öğretmen olan halası da o kız çocuklarından biriymiş. Yavuz’un da birinci öğretmeni halası olmuş.
PLAZALAR ORTASINDA KÖYE ÖZLEM
Erzincan’da liseden mezun olduktan sonra 1981 yılında İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi İşletme Bölümü’nü kazanan Yavuz, üniversite okumak için Ankara’ya gitmiş. 1982 yılında üniversiteyi bitirinceye kadar her yaz okul ve imtihanlar biter bitmez otobüse atlayıp köye, babasına yardım etmeye gittiğini anlatan Yavuz, “Babamla birlikte çiftçiliğe başlamam gerekirdi. Zira ben onun büyük oğluyum öteki iki kardeşim küçüktü. Babamın bir arada çalışmaya gereksinimi vardı. Anlayacağınız üniversiteyi bitirene kadar tatil çok bildiğim bir kavram değildi” diyor. Tatil sözünün manasını bile bilmediğinden, bir insanın neden tatile muhtaçlığı olur diye düşünmediğinden bahsediyor. 1982’den sonra ise köye gidişleri seyrekleşmiş. Zira kentte çalışması gerekiyormuş. Köyde tek başına işlerini göremeyen ailesi evlatlarının dayanağı ile köyden ayrılmışlar. Bayburt’tan göçerek evvel ablası ve kız kardeşinin hemşirelik yaptığı Erzincan’a yerleşmişler. Daha sonra Yavuz’un da para kazanmaya başlamasıyla aile, İstanbul’a oğullarının yanına gelmiş. Tüm çocukluğu ve gençliği köyünde geçen Yavuz, o günleri omurundaki en hoş günler olarak anlatıyor. 1985 iş hayatına girdiği anda plazalar içerisinde bir ömür sürmeye başlamış. Bu hayat onda köyüne karşı daima bir hasret duymasına neden olmuş. Bilhassa evlenip baba olduktan sonra her fırsatta köyünü ziyarete gitmeye başlamış. Bilhassa evlatlarının nereden geldiklerini, köklerini ve kültürlerini görmelerini, sevmelerini istemiş.
YA GARANTİYİ YA RİSKİ SEÇMELİSİNİZ
Köyde büyüyen çocukların en büyük hayali bir gün o köyden kurtulmak olurmuş. Yavuz’un hayali ise köyden çıkıp sonrasında geri dönmekmiş. Onun üzere köyden çıkan ancak sonrasında okumak yerine ticaret yapmaya başlayan arkadaşları da olmuş. Bir kısmı kente giderek evvel çırak, sonra patron olmuşlar. Başarılı olanlar, olamayanlar olmuş. Okuyan çocukların aileleri mezun olan çocuklarına potansiyel devlet memuru gözüyle bakarmış. Devlet memuru olmak, orta gelirli lakin garanti bir hayat yaşamak demekmiş. Üstelik bir de çalışanın eline maaş yani nakit para geçmesi Anadolu’da fevkalâde bir durummuş. Yavuz, halası ailede birinci defa maaş alan memur olunca dedesinin seslenişini şöyle taklit ediyor: “Dürdane, hele getir bir mayışını görek ayaklı banka!” Yavuz’un babası da oğlunun memur olmasını, “devletin kuyruğundan tutmasını” istemiş. Lakin Yavuz’un planı farklıymış. “Bizim devrimizde iki seçenek vardı. Birinci seçenekte devlet memuru olup düşük maaşla hayat garantisine gidersiniz ya da ikinci seçenek yüksek maaş ve riski seçersiniz” diyor Kenan Yavuz. O, ikinci seçeneğin peşinden gidenlerden. Dalda çalışmayı ve riski seçmiş. Güzel bir öğrenci ve öğrenciliğinin akabinde kendini, farkını muhakkak eden bir stajyer olması sebebiyle de yabancı sermayeli, Türkiye’nin önde gelen birinci 50 şirketinden birinde işe girmiş. Yavuz, onu işe almalarının sebebini şöyle anlatıyor: “Daha staj süresindeyken şirketin gelecek beş yıllık projeksiyonu ile ilgili fikirlerimin raporunu hazırlamıştım. O tarihteki genel müdüre vermiştim. Sonra mezun olunca onlar raporumdan hoşlanmışlar ve beni işe davet ettiler. Aslında stajın da ne kadar değerli olduğunu anlatmak için kıymetli bir anekdot bu.” Yeni mezun yahut staj yapacak gençlere ise şu öğüdü veriyor: “Staj yapmaya giden çocuklar, bulundukları atmosferde, şirkette, ortamda farklı olduklarını ve katkı ortaya koyabileceklerini gösterirlerse bu durum onların önünü açar. Münasebetiyle staja bu türlü prosedürü tamamlamak gözüyle bakmasın gençler. Bu bir fırsattır, bu fırsatı değerlendirmeleri gerekir.”
GENÇLER SORUMLULUK ALMALI
Askerlik yaşı geldiğinde, askerliği de bir vakit kaybı olarak görmekten çok oradan kendine bir çıkar katmak istemiş. O vakitler topçu okulunda dereceye girenlere istediği yeri seçme hakkı verilirmiş. Herkes ya kolay diye ordu konutlarını ya da yakın diye memleketlerini seçermiş. Yavuz da dereceye girenler ortasındaymış lakin kolayı seçmek yerine yedek subay olarak Kayseri’de Hava İndirme Tugayı’nda askerlik yapmayı seçmiş. Bu tugay, dereceye girmeyenlerin de seçebileceği bir yermiş. Paraşütle atlamak riskli bir iş olduğundan yedek subay maaşı daha yüksekmiş. Yavuz, burada biriktirdiği parayı yüksek lisans yapmak için kullanmış. İstanbul’da İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü’nde yüksek lisansını tamamlamış.
“Eski tertipte askerlik, gençlerimizi olgunlaştıran, yeni beşerlerle tanışmayı, arkadaşlık kurmayı geliştirirdi. Disiplin için çok yararlı olduğuna inandığım bir sistemdi” diyor Yavuz. Gençlerin askerde apayrı bir dünya ile tanıştığını ve böylelikle olgunlaştıklarını tabir ediyor. Meğer günümüzde gençlere değil askerlikte, meskenlerinde bile sorumluluk verilmiyor. Kendi okul çantalarını dahi anne-babaları tarafından taşınan çocuklar, hayatı sırtlanılacak bir yük, başarılacak bir maksat olarak görmüyor. Yavuz, şimdi 4-5 yaşlarındayken dahi ailesinin ona sorumluluk vererek evlatlarına ne kadar güvendiklerini aşikâr ettiklerini söylüyor. Ailesinin bu itimadı onun özgüvenini inşa eden birinci öge olmuş. “Ailem bana çok güvenirdi. Artık ben de çocuklarıma güveniyorum. Okulu bitirip köye gittiğimde babam bana, ‘Sınıfı geçtin mi, ne oldu?’ diye sormaz sormazdı. Bana güvendiğini bildiğim için bu bana çok büyük bir haz verirdi. O yalnızca amaç verirdi. ‘Okulunu bitir, başarılı ol’ falan, bu çeşit şeyler. Fakat hesap sormazdı. Hasebiyle o inanç bende büyük bir özgüven yaratmıştı” diyor.
Yavuz, yüksek lisans mezunu olarak işe başladığında ayakkabıları su geçiriyormuş. Aldığı birinci maaşla bir ayakkabı mağazasına girip kendine bir çift ayakkabı satın almış. Mağazadan çıktığında duyduğu tarifsiz memnunluğu şu sözlerle anlatıyor: “Hayatımda birinci sefer gereksinimim olan bir şeyi kendim temin etmiştim. Kendi kazandığım parayla bir mağazaya girdim ve şak diye bastım parayı, aldım ayakkabıyı! Bunlar küçük mutluluklar lakin şimdiki çocukların çok bileceği şeyler değil…”
KÜLLERİNDEN DOĞAN KURUM
Kenan Yavuz, 2004 yıılında Petkim’e birinci adımını atmış. Evvel idare konseyi üyeliğine, akabinde mayıs ayında Petkim Genel Müdürlüğü vazifesine atanmış. Petkim, 2004 yılının Ocak ayında ihaleye çıkıldığında teklif olmadığı için iptal edilen bir şirketmiş. Herkesin hurda gözüyle baktığı şirketi dört buçuk yıl içinde 4 milyar dolar bedelle özelleştirmişler. Yavuz, bu muvaffakiyet öyküsünü şöyle anlatıyor: “Mart ayında 360 trilyon ziyan açıklayan Petkim’i tıpkı yılın eylül ayında kâr açıklayan bir şirket haline getirmeyi başardık. Kendi oluşturduğumuz fonlarla harikulâde yatırımlar yaparak Petkim’i tekrar rekabetçi bir yapıya büründürmek nasip oldu. Burada topyekûn bir çalışma var. Çok uygun bir idare konseyi, çalışanlar, siyasi iradenin dayanağı ve isteği… Bunların hepsi bir ortaya geldiği için başarabildik.”
“Azeri kültürü ile Bayburt kültürü birbirine yakındır” diyen Yavuz gençliğinde Türk birliğine ideolojik olarak da yakın olduğundan, Socar’ın Azerbaycan tarafından satın almasını çok büyük bir baht ve tevafuk olduğunu düşünüyor. Bu süreçten sonra Yavuz, Socar Türkiye’nin kurucu lideri olarak misyon almış. Böylelikle o vaktin başbakanı olan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dayanağıyla hem Petkim’i büyütmüş ve STAR Rafinerisi’ni hayata geçirmişler. Hem de TANAP’ı bugünkü güney gaz koridorunun temellerini ve yatırımlarını başlatmışlar. Cumhuriyet tarihinin bugüne kadarki en büyük yatırımcısı olan Socar’daki çalışmaları nedeniyle Yavuz, 2015 Ağustos ayında Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından “Terakki Madalyası” ile ödüllendirilmiş.
BUGÜN KÖYDE YAŞAYAN GENÇLER ŞANSLI
Bir röportajında “Bu periyotta doğan gençlerin, doğduğu toprakları bırakıp gitme nedenleri bizimki kadar yasal değil” diyen Yavuz’a bu kelamın nedenini soruyorum. Kelamının gerisinde durduğunu söylüyor ve nedenini şöyle açıklıyor: “Bizim vaktimizde nüfus çoktu ve fakirlik çok fazlaydı. Günümüzde benim köyümdeki gençlerin hayat standardı, İstanbul’daki çok üst seviye ailelerin çocuklarının ömür standardına yakın. Para kazanabiliyorsanız, köyünüzde her imkana ulaşmanız kolay. Bir kez köylerimizde herkes villada oturuyor. İstanbul’da bağımsız bir konutta oturmak fakat bin bireyden birine nasip olabilen bir şey. Yollar asfalt, hastane ayaklarının altında. Üniversite, 25 dakika uzaklıkta. Meskenlerinde her türlü teknolojik alet var. Herkesin traktörü, arabası var. İstanbul’da düşük fiyatlarla geçinmek daha güç. Ve sahiden toplumsal bir ömürleri yok bu çocukların İstanbul’da. Bugün artık kaideler değişti. Hasebiyle kente gitmesi gerekenler, artık toplumun öne çıkardığı yani çok üst seviye çok başarılı olacak gençler olmalı. Onlar dışında bugün köylerimizde doğan çocukların yüzde onundan fazlasını şayet kente taşımaya devam edersek 20 yıl sonra köy kalmayacak. Mikro tarım, mikro hayvancılık ne olacak? Köyden şehire çocuklarımız ortasında rekabet edecek yetkinlikle olanlar gelmeli. Rekabet edemeyecek çocuklarımızı harcamayalım. Bu çocuklara köyümüzde gereksinim var.”
İŞ ORTAMINDA HİYERARŞİ YOKTUR
“Bana nazaran iş ortamında hiyerarşi yoktur” diyor Yavuz. Hiyerarşinin yalnızca karar sistemlerinde geçerli olması gerektiğini savunuyor. “Bir arkadaş üzere, hiçbir ayrıma tabi olmadan herkesin çalışan olduğu bir sistemde genel müdür de çalışandır, paklık elemanı da çalışandır. Hiç kimsenin bir başkasından fazla değeri yoktur. Bunu bir zincir halkası üzere düşünebilirsiniz. Zincirde tüm halkaların eşit derecede güçlü olması lazım. Bu halkalardan biri bile zayıfsa kopar. Ben hadiseye bu türlü bakarım” diyor. Kendi mesaisini ise yirmi dört saat olarak tanımlıyor. Petkim’de çalışırken bir devir (6 yıl boyunca) fabrikanın yanındaki lojmanda yaşamış. Birçok vakit vadiye değişimlerinde sabah 4 yahut gece 12 fark etmeden çalışanlar işlerine geldiğinde onları birinci o karşılarmış. Onlarla kurduğu bağ, arkadaşlık ve muhabbetin iş hayatında verimliliği de beraberinde getirdiğinin altını çiziyor. Bilhassa çalışanlar için kurduğu “öneri sistemi” ile her çalışanı ve her öneriyi birebir dinlermiş. Uygulamaya geçirdiği tekliflerinin takibini de tekrar kendisi yaparmış. Yavuz, bu işleyiş ile çalışanları tekliflerini hayata geçirerek yüz binlerde dolar verimliliği sağladıklarını söylüyor.
TOPRAĞA BORCUNUZU UNUTMAYIN
Kenan Yavuz, Etnografya Müzesi’ni kurma nedenini şöyle anlatıyor: “Burada insanlara şunu göstermek istiyorum: Gençler bana baksınlar ve desinler ki ‘Bu adam dünya üzerinde canının istediği her yerde yaşayabilirdi. Ancak köyünde yaşıyor. Sanki niçin?’ Benim köyüm hoş ve yaşanabilir. Çiftçi olmak, köyde kalmak, köylü olmak… Bunlar geleceğin dünyasında üst statülü insanların sahip olabileceği şeyler olacak. Hasebiyle gençler, artık köylerde kalmanın statü kaybı olduğunu düşünmesinler.” “Doğduğu topraklardan doyduğu topraklara” diye bahsedilen göçün artık aksine işlediğinin bir delili Kenan Yavuz. Kent hayatından, metropol trafiğinden bıkan pek çok insan bugün kendine sakin ve sessiz yeni yuvalar arıyor. Yavuz, kendi hayatındaki dönüşün Bayburt’ta, doğduğu köye olmasını ise büyürken kendisine sunulan sevgiye bağlıyor. Gerek Bayburt’un derin kültürü gerek orada yaşayan insanların çocuklarına gösterdiği sevgi lisanının onu bu topraklara tekrar çektiğini anlatıyor.
Hem kent ve plaza hayatını hem de köy hayatını gözlemlemiş bir deneyim olarak iş dünyasındaki insanlara şu davette bulunuyor: “Levent’te gökdelenin olsa ne olacak? Benim şu anda Levent’te bir gökdelenim olsaydı benimle bu röportajı yapar mıydınız? Yapmazdınız. Meğer paylaşmak insanı değişik bir dünyaya taşıyor. Kültür ve sanat insanı değişik bir dünyaya taşıyor. İsminiz dünyada kalıyor, siz ölüp gidiyorsunuz. Para biriktirdiniz, 80 daireniz oldu. Kıymetli olan bu mu? Köyüne ne yaptın, kaç kişinin elinden tuttun, ülkeni nasıl temsil ettin? Köyünüzde kimse yoksa, köyünüzün kokusu, dokusu solmuş, babanızın meskeni dahi yıkılmışsa bunlar olmadıktan sonra gökdeleniniz olsa ne olur? Tavsiyem bunları yapın, memnun olun. Levent’te, Maslak’ta 100 gökdeleni olan kişi benim duyduğum mutluluğun ve huzurun binde birini duyamaz. Mümkün değil. O yüzden diyorum ki gelin hakikat yolu bulalım. Ben buldum Allah’a şükür. Allah’ın takdiri diyelim. Tekrar para kazanın konutlar otomobiller yatlar alın lakin kendi toprağınıza borcunuz olduğunu da unutmayın.”