İki ülke ortasında son günlerde yaşanan zincirleme olaylar, Kosova ve Sırbistan ortasındaki tansiyonun bir epey yükselmesine neden oldu. Kosovalı Sırpların kasımda ülkedeki tüm kurumlardan istifa etmesi üzerine oluşan idare boşluğunun doldurulması için Kosova, Sırp nüfusun ağır yaşadığı 4 belediyede erken genel seçimin 18 Aralık’ta yapılacağını duyurdu.
Kosova’nın kuzeyinde Sırp nüfusun ağır yaşadığı yerlerde 6-7 Aralık’ta meydana gelen patlama ve ataklar nedeniyle Kosova Polisinin kelam konusu yerlerde mevcudiyetini artırması Sırbistan tarafından reaksiyonla karşılanırken, bu yaşananlar iki ülke ortasındaki tansiyonun birinci kıvılcımları oldu.
Kosova tarafı, kuzeyde yaşanan patlama ve ataklardan Sırbistan’ı sorumlu tuttu ve seçim öncesi asayişi korumak için güvenliği artırdığını tabir etti.
Sırbistan tarafı ise kuzeyde yaşayan Kosovalı Sırpların huzursuz edildiğini belirtirken, Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, bölgeye kendi güvenlik güçlerini konuşlandırmayı planladığını açıkladı.
Tüm bu yaşananlar üzerine Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, 18 Aralık’ta yapılması planlanan erken genel seçimi Nisan 2023’e ertelediğini duyurdu fakat bu kararın tansiyonu düşürmesi beklenirken iki ülke ortasındaki tansiyon daha da yükseldi.
Kosovalı Sırpların kurduğu barikatlar tansiyonu tırmandırdı
Osmani’nin kararı açıkladığı 10 Aralık günü, kasımda istifa edenlerden biri olan Sırp kökenli eski polis memuru Pantic, Kosova Polisi tarafından devlet dairelerine atak düzenlediği gerekçesiyle gözaltına alındı. Kosovalı Sırplar da buna reaksiyon olarak hudut geçişlerine barikatlar kurdu.
Barikatların kurulmasıyla Kosova ve Sırbistan ortasındaki gerginlik epeyce tırmanırken, Kosova, sonraki gün ülkenin kuzeyinde yolları kapatan belli hata kümelerine mensup şahıslarca polis memurlarına ateş açıldığını söz etti.
Avrupa Birliği (AB) Hukukun Üstünlüğü Misyonuna (EULEX) bağlı devriye takımının, Kosovalı Sırplarca kurulan barikatlar yakınında ses bombasıyla akına uğradığının da açıklanması üzerine Kosova ve Sırbistan sınırı “çatışma” noktası haline geldi.
Sırbistan, Kosovalı Sırpların barikat kurarak memleketler arası kurumlara seslerini duyurmaya çalıştığını tabir etti.
Öte yandan, Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic, 11 Aralık akşamı Ulusal Güvenlik Kurulunu toplayarak savaş buyruğu vermeden evvel milyon kere barışı koruyacağını söyledi.
Avrupa Birliği (AB) tansiyonun düşürülmesi ve diyaloğa dönülmesi davetinde bulunurken, NATO, ABD ve birçok milletlerarası yetkili Kosova’nın kuzeyinde devam eden olaylardan kaygı duyduğunu açıkladı.
Kosova’nın kuzeyindeki gergin bekleyiş devam ederken, kurulan barikatlar nedeniyle bölgede eğitime de orta verildi.
Kosova ve Sırbistan daha yeni uzlaşmıştı
Sırbistan’ın, 2008’de bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı hala kendi toprağı olarak görmesinden kaynaklanan tansiyonlar iki ülkeyi birçok kere karşı karşıya getirmişti.
En son, geçen aylarda Kosova’nın Sırp makamlarınca ülkedeki Sırplara verilen araç plakalarının “RKS” (Kosova Cumhuriyeti) plakalarına dönüştürüleceğini açıklaması üzerine gerilen iki ülke, AB’nin devreye girmesiyle masadan uzlaşı ile ayrılmayı başarmıştı.
Belirli aralıklarla karşı karşıya gelen Sırbistan ve Kosova, AB arabuluculuğunda 2011’de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci kapsamında alakaların olağanlaşması ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanıması için ortak bir yol bulmaya çalışıyor.