Mikrobiyolog Dr. Tutku Taşkınoğlu, dolanımdaki virüsleri taramak için kullanılan multipleks PCR testlerinde çıkan sonuçları paylaştı. Taşkınoğlu, “İnfluenza, 2 yıldır birinci defa Kovid’in önüne geçti, İnfluenza yüzde 40, Kovid yüzde 22, RSV yüzde 22, HCoV OC43 yüzde 21, rhinovirüs yüzde 21, olayların yüzde 33’ünde co-enfeksiyon (birden fazla virüs) görüldü.” dedi.
20’den fazla mikroorganizma üst ve alt teneffüs yolu enfeksiyonuna neden oluyor. Bütün bu enfeksiyonların belirtileri ise emsal.
Aydınlık’tan Hasret Konur Usta’nın haberine nazaran, hastalığa neden olan virüs ya da bakterinin bulunmasının tedaviyi kolaylaştırdığını söyleyen Dr. Taşkınoğlu, kelamlarına şöyle devam etti: “Hızlı teşhis ve erken tedavi komplikasyonları önler. Birden fazla virüs ve bakterinin tarandığı test sistemleri kullanılarak süratle teşhis konmaya çalışılır. Şu anda bu test sistemlerini kullanarak elde ettiğimiz datalara nazaran en fazla gözlenen virüs influenza A yani griptir. Onu SARS-CoV2 ve bilhassa küçük çocuklar için hayli kıymetli olan teneffüs sinsityal virüsü (RSV) takip ediyor.
ÇOCUKLARDA YAYGIN
“Test yapılanların büyük çoğunluğunun kreş ve okul yaşı çocukları ve onlarla tıpkı meskende yaşayan daha küçük kardeşleri. Ancak erişkinler ortasında da enfeksiyon epeyce yaygın. “Kovid’in artık başka teneffüs yolu enfeksiyonları ortasındaki yerini aldığını söyleyebiliriz. Fakat şunu hiçbir vakit unutmamamız gerekiyor. Kovid, kolay bir teneffüs yolu enfeksiyonu değil. Enfeksiyonun gerisinden gelişen başka sıhhat sıkıntıları çok kıymetli ve kesinlikle enfeksiyondan korunmaya çalışmak ve hastalık sonrası takiplerin yapılması gerekiyor.”
FARKLI VİRÜSLERİN TIPKI ANDA SALDIRISI
Aynı anda iki ya da daha fazla mikroorganizmanın hastalığa neden olmasına co-enfeksiyon ismi veriliyor. İkiden fazla etkenle hastalanmanın daha makûs olmasının beklendiğini tabir eden Dr. Tutku Taşkınoğlu, “Virüslerin etkileşimleri birçok seviyede gerçekleşir ve bunlar her vakit ziyanlı olmayabilir. Geçen yıl yapılan bir çalışmada, rhinovirüsün Kovid’in daha hafif seyretmesine yardımcı olduğuna dair yayın olmuştu. Lakin tabi ki virüslerin bilhassa kronik hastalığı olanlarda, yaşlı ve bebeklerde nasıl seyredeceğini ön görmek çok mümkün olmadığından her vakit dikkat etmek gerekir.” dedi.
HIZLI ARTIŞ
Grip bu haftalarda ülkemizde görülmeye başlıyor. Lakin bu yıl geçmiş yıllara nazaran daha erken yayılıyor. Dr. Tutku Taşkınoğlu, “Grip, RSV ve SARS-CoV-2 tıpkı anda sirkülasyonda ve giderek artıyor. Bu erken artış, aşısı olan enfeksiyonlara karşı aşılama ve maske ve kalabalık ortamlarda arayı muhafaza üzere öteki teneffüs yolu virüsü tedbirlerinin optimize edilmesinin değerini gösteriyor.” diye konuştu.
AŞI İÇİN GEÇ DEĞİL
Yaşlılar, gebeler, kalp, akciğer ya da böbrek hastalarının grip aşısı olması tavsiye ediliyor. Aşının eylül, ekim aylarında yapılması önerilse de içinde bulunduğumuz kasım ayı da geç değil. Taşkınoğlu, “İnfluenza aşıları, her yıl o sene beklenen üç baskın alt tipe nazaran geliştirilir. Kasım ayında yapılması devam eden ve mart ayında oluşması mümkün geç grip salgınlarına karşı sizi koruyabilir. Mevcut aşılar, grip enfeksiyonu riskini kıymetli ölçüde azaltır. Hayatı tehdit eden komplikasyonlar açısından risk altında olan şahıslara aşı önerilir.” dedi.
Mikrobiyolog Dr. Tutku Taşkınoğlu, teneffüs yolu hastalıklarına neden olan virüslerle ilgili şu tedbirlere dikkat çekti:
Solunum virüsleri, öksürürken, hapşırırken hatta konuşurken etrafa yaydığımız damlacıklarla bulaşır. Bu damlacıklar solunan havayı enfekte ettiğinde soluyarak direkt yahut daima temas ettiğimiz masa, telefon, kapı kolu üzere yüzeyleri enfekte ettiğinde ise temas ettiğimiz kirli elimizle yüzümüze, gözümüze dolaylı olarak bulaştırabiliriz.
Öksürürken ve hapşırırken ağzın/burnun kapatılması, ağız ve burundan çıkan salgıların hijyenik bir formda bertaraf edilmesi ve sık sık ellerin yıkanması üzere şahsî hijyen kuralları bulaşmayı önlemeye yardımcı olacaktır. Ayrıyeten havada uçuşan damlacıkları solumamak için bilhassa kapalı ve kalabalık alanlarda maske takmak güzel olur.
Hasta isek diğerlerine bulaştırmamak için kendimizi izole edip maske takmak da kıymetlidir. Ateşiniz yüksekse yahut kendinizi olağan aktivitelerinizi yapacak kadar âlâ hissetmiyorsanız, konutta kalmaya çalışın ve öbür beşerlerle temastan kaçının. Dinlenmek, mukusu gevşetmek ve öksürmeyi kolaylaştırmak için bol sıvı tüketmek, ateşi düşürmek ve boğaz ağrısını, baş ağrısını ve kas ağrısını hafifletmek için ağrı kesici/ateş düşürücü kullanabiliriz.
Bilinç kaybı, düşmeyen ateş, süratli nefes alma yahut nefes almada zorluk, kusmaya neden olan şiddetli öksürük, hırıltılı teneffüs yahut nefes alıp verdiğinizde ıslık sesi, baş dönmesi üzere belirtilerden rastgele birine sahipseniz kesinlikle doktora gitmelisiniz.
DOLAŞIMDAKİ VİRÜSLER
İnfluenza A: Dolanımda olan virüsler ortasında en sık görüleni İnfluenza A. Şiddeti değişen ve bazen hastaneye yatmayı gerektirecek semptomlara neden olur. Birçok insan, ilaç kullanmadan yalnızca takviye tedavisi ile bir hafta içinde düzgünleşir. Fakat bilhassa küçük çocuklar, yaşlı, gebe ve önemli kronik sıhhat sıkıntıları olanlarda önemli hastalığa ve hatta vefata neden olabilir. Salgınları her sene kış aylarında olur. Ateş, öksürük, boğaz ağrısı, burun akıntısı yahut tıkanıklığı, baş ve genel beden ağrıları görülür. Birtakım şahıslarda kusma ve ishal olabilir, lakin bu durum çocuklarda daha yaygındır.
RSV (Respiratuar Sinsisyal Virüs): RSV ile enfekte olan çocuklar çoklukla 4-6 gün içinde semptomlar gösterir. RSV enfeksiyonun belirtileri de grip ile benzeridir. Burun akması, iştah azalması, öksürük, ateş ve hırıltılı soluk alıp verme üzere belirtiler çoklukla evreler halinde ortaya çıkar. Küçük bebeklerde tek semptom sonluluk ve nefes alma zahmetleri olabilir. Çabucak çabucak tüm çocuklar, 2 yaşına kadar RSV enfeksiyonu geçirir. RSV, akciğerdeki küçük hava yollarının iltihaplanması olan bronşiyolit yahut pnömoni (zatüre) üzere daha önemli enfeksiyonlara da neden olabilir. Çoklukla hastaneye yatırılması gerekmez. Fakat kimi hastalar, bilhassa 65 yaş üstü yaşlı yetişkinler ve 6 aylıktan küçük bebekler, nefes almada zorluk çekiyorlarsa yahut susuz kalmışlarsa hastaneye kaldırılmaları gerekebilir.
Rinovirüs: İnsanlarda görülen en yaygın viral enfeksiyonlardan olan soğuk algınlığının en büyük nedenlerinden biridir.
Rinovirüs (RV) enfeksiyonları başkalarına nazaran epeyce hafiftir ve kendi kendine düzgünleşir. Tedavisinde rastgele bir anti viral kullanımı gerekmez. Lakin çok bulaşıcıdır ve bakteriyel enfeksiyonlara yatkınlığı artırabilir. 160’tan fazla serotipi nedeniyle bir aşı geliştirmek neredeyse imkansızdır.
Bulaştıktan 24-48 saat sonra belirtileri gözlenen Rhinovirüs 4-5 gün sürebilir. Halk ortasında daha çok soğuk algınlığı yahut nezle olarak bilinir, semptomları ortasında boğaz ağrısı, burun akıntısı, öksürme, hapşırma, sulu gözler, baş ve beden ağrıları bulunur. Bebeklerde ve çocuklarda ateş ve orta kulak iltihabı gelişebilir. Bebeklerde bakteriyel enfeksiyonun eklenmesi ile krup, bronşiyolit ve pnömoni üzere daha önemli hastalıklar gelişebilir.
Odatv.com