Mehmet UZEL (KAYSERİ İGFA)
Kayseri Pancar Ekicileri Kooperatifi İdare Heyeti Lideri Hüseyin Akay, Türkiye’de kooperatiflerin sayısının çok fazla olmasına karşın, kontrol ve idare açısından istenilen düzeyde olmadığını ileri sürdü.
Kooperatifçiliğin değerine işaret eden Lider Akay mevzuya ait açıklamasında şu görüşlere yer verdi:
TARIMSAL KOOPERATİFLER YASAYA KAVUŞMALI
‘Kooperatifçilik hakikaten kıymetli. Türk çiftçisi sermaye sahibi değil. Türk çiftçisinin sermayesi her vakit söz ediyorum tarlası traktörü, makinesi, ekipmanı ve üretim bilgisi ve üretim gücü. Lakin bu üretim bilgisini ve üretim gücünü gerçek değerlendirebilmek açısından kesinlikle dayanağa gereksinim var. Ellerinden tutulmaya, yönlendirilmeye gereksinimleri var. Bunu da kooperatif kuruluşlarının en yanlışsız bir halde, en sağlıklı bir halde yapması kelam konusu. Biz de bu manada elimizden geleni yapıyoruz. Türkiye’de kooperatifler sayı prestiji ile çok fazla. Kooperatifler ile ilgili kimi düzenlemelerin yapılması gerektiği kanaatindeyiz. Bilhassa kooperatif faaliyetlerinde kontrolün ve profesyonel idarenin gerekli olduğunu düşünüyorum. Fransa’da, Almanya’da, Hollanda’da kooperatif kuruluşları büyük bir dal oluşturuyor.
Türkiye’de maalesef kooperatifçilik Almanya ile bir arada başlamakla birlikte onlar kadar gelişim gösteremedi. Biraz dağınık ve denetimsiz bir yapı olması nedeniyle kooperatifler imkânları, kaynakları, sağlıklı bir biçimde kullanamıyor. Bunların daha profesyonelce yapılabilmesi açısından, ziraî maksatlı kooperatif düzenlemelerinin, maddelerinin tekrar ele alınmasına muhtaçlık var. Yani genel bir kooperatifçilik kanunu içerisinde, ziraî gayeli kooperatiflerin faaliyetlerini sağlıklı bir formda sürdürmesi biraz eksiklik arz ediyor. Bu sebeple ziraî gayeli kooperatif kuruluşları ile ilgili yeni bir yasal düzenleme yapılması gerektiğinin inancındayım.
Türkiye’de tarım kredi kooperatifleri özel yasaya tabi fakat öbür kooperatifler, kooperatif birlikleri ziraî gayeli kooperatif birlikleri genel kooperatifler kanununa tabi. İşte tıpkı tarım kredi de olduğu üzere ziraî gayeli kooperatif birliklerinin de özel bir yasa çerçevesinde yine düzenlenmesine muhtaçlık var. Bu gerçekleşirse kooperatifçiliğin daha fazla gelişmesi mümkün olabilir. Kooperatifçilik geliştikçe de, çiftçiye daha fazla imkân demektir. Bu nedenle inşallah önümüzdeki periyot içerisinde kooperatifler yasası bu manada üretim desteklenmesi noktasında yeni baştan ele alınır’
TARLA SAHİBİ DEĞİL ÜRETİCİ DESTEKLENMELİ
Üretimin desteklenmesinde hükümetimiz, devletimiz değerli dayanaklarını sağlıyor. Bu desteklemelerin, üretim bazlı olarak, yapılmasına gereksinim olduğunu kanaatindeyim. Tarla sahibin değil, üreticinin, üretimin desteklenmesi lazım. Şayet desteklemeler bu halde olursa, çiftçinin üretim gücü daha yüksek bir performans ortaya koyar’