İlerleyen günlerde vatandaşın gelirine nazaran farklı faiz oranlarıyla yeni konut kredi kampanyasının duyurulacak olması, konut fiyatlarında yeni bir artırım kaygısı yarattı.
Yeterli konut üretimi yokken ve mevcut konut stoğu da erimişken düşük faizli kredilerle talebin canlanmasının konut fiyatlarını artıracağı belirtiliyor.
Sozcu.com.tr’ye konuşan Gayrimenkul değerleme uzmanı Ahmet Büyükduman, arzın kâfi olmadığı bir piyasada talebi kuvvetlendirecek rastgele bir siyasetin yalnızca fiyatları üst çekeceğini söylerken, Eva Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı da piyasaya hareketlilik getirecek olan bu adımın fiyatların artmasıyla sonuçlanacağına işaret etti.
İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Lideri Tahir Tellioğlu ise, kelam konusu artırımların konut stoğunun olduğu bölgelerde olacağını ve yüzde 5 bandında gerçekleşeceğini tabir etti.
ALT, ORTA VE ÜST SINIF İÇİN FARKLI FAİZ
Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu ayın ortalarında müteahhitlerle bir ortaya gelmiş ve bölümdeki meselelerin yanı sıra, aralık ayında duyurulması beklenen konut kredi kampanyası ile ilgili beklentileri de almıştı.
İlk olarak evvelki gün, Nasıl Bir Ekonomi’den Leyla İlhan’ın haberinde yer alan bilgilere nazaran, aralık ayında yeni bir konut kredi kampanyası başlayacak ve bu krediler vatandaşın gelirine nazaran üç farklı faiz oranı ile sunulacak.
İMKON Lideri Tellioğlu da toplantıda alt, orta ve üst gelirliler için üç farklı faiz oranı ile yeni bir konut kredi kampanyasının duyurulacağını, şimdi net olmasa da kampanyadaki faiz oranlarının 0.69 ila 1.20 aralığında olmasının öngörüldüğünü aktardı.
İMKON: EN AZ YÜZDE 5 ÜST ÇEKER
Açıklanacak yeni paketi desteklediklerini fakat konut fiyatlarını ise olumsuz tarafta etkileyeceğine yönelik telaş taşıdığını belirten Tellioğlu, “Fiyatı 500 bin TL ila 3 milyon TL aralığındaki konutların fiyatları artacaktır. Fakat bu artışlar bölgesel olup, konut stoğunun olduğu yerlerde gerçekleşir. Her daire için tıpkı oranda olmaz. Ortalama yüzde 5 bandında bir artış yaşanacağını öngörüyorum” diye konuştu.
‘YETERLİ ÜRETİM YOK, FİYATLARI ARTIRIR’
Gayrimenkul değerleme uzmanı Ahmet Büyükduman ise, kredi faiz oranlarında yapılan indirimlerin fiyatları daima üst çektiğine vurgu yaptı ve kaynağın talebin canlandırılması yerine konut arzının hızlandırılmasında kullanılması teklifinde bulundu.
“Arzın kâfi olmadığı bir piyasada talebi kuvvetlendirecek rastgele bir siyaset yalnızca fiyatları üst çeker” diyen Büyükduman, “Şu an bir kredi verilecekse, bitmiş ikinci el konutlara değil, üretimi devam eden ya da bitmesine az kalmış konutlara yönlendirilerek arzın hızlandırılması gerekir. Bu hem fiyat artışlarını sonlar hem de insanların konuta erişebilmelerini kolaylaştırır” dedi.
‘VERGİ MÜKELLEFİ OLMAYANLARA PARA TRANSFERİ MANASINA GELİR’
Büyükduman ayrıyeten, vatandaşın gelirine nazaran farklı kredi sunulacak olmasının farklı sıkıntılar da yaratacağına işaret etti.
“Türkiye’de önemli bir kayıt dışılık var. Gelirlerini beyan etmeyen yüksek gelir seviyesine beşerler var” diyen Büyükduman, “Bu beşerler enflasyona karşı da ezilmiyorlar. Verdikleri hizmetle, malın fiyatını koruyabiliyorlar ve hem kendi satın alma güçlerini koruyorlar hem de kayıt dışı çalışıp fatura kesmedikleri için vergi de ödemiyorlar.
Gelir seviyesine nazaran kredi vermek demek, vergi mükellefi olmayıp geliri üzerinden topluma katkıda bulunmayan insanlara, vergi mükellefi olanların cebinden para transferi manasına gelir.”
‘2020 KAMPANYASI ÜZERE DÜŞÜNENLER HAYAL KIRIKLIĞI YAŞAYACAK’
Eva Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, açıklanacak yeni kredi paketinin 2020’de kamu bankalarınca verilen düşük faizli krediler üzere olacağını düşünenlerin hayal kırıklığını yaşayacağını söyledi.
“Bu kampanyayı 2020 kampanyası üzere düşünenler bence hayal kırıklığına uğrayacak. Zira piyasada o dönemki üzere bir stok yok, beklemiş mülk yok” diyen Yazıcı, paketin piyasayı canlandıracağını lakin fiyatları da artıracağını lisana getirdi.
Yazıcı, “Konut kredisine erişim çok güç bir müddettir, yeni kampanya piyasada konut almak isteyen bölümü rahatlatacaktır. Krediye erişim açıldığında piyasada hareket olacağını düşünüyorum. Lakin fiyatlar da artacaktır.
Ancak şu da var: Yalnızca konut alımı üzere düşünmemek gerekir. Konutunu değiştiren, imkanı olursa beyaz eşya ,perde, koltuk değiştiriyor, nakliyat kesimi iş yapıyor çarkın birçok halkası çalışıyor. birçok kesim canlanmış oluyor.”
ERDOĞAN MAYISTA DA AÇIKLAMIŞTI LAKİN KREDİYE ERİŞİM YOK
Öte yandan, hükümet konutta yeni bir kredi hazırlığında lakin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın son açıkladığı konut kredi paketlerinin üzerinden sadece 5 ay geçti.
Erdoğan’ın mayıs ayında açıkladığı üç farklı paket ile konut kredi faizleri yüzde 0,89-0,99 aralığına inmişti.
Bu paketin duyurulmasının çabucak akabinde ise satılık konut ilanlarındaki fiyat artışları dikkat çekmiş; bir yılda yüzde 100’den fazla zamlanan konut fiyatları, açıklanan paket sonrası en az yüzde 5 daha zamlanmıştı.
Gelinen noktada, bu kredilere erişim 250-300 bin TL ile hudutlu. Yani vatandaş bu kredilerden birini çekmek istese bile banka en fazla 300 bin TL’ye kadar konut kredisi veriyor.
İMKON Lideri Tellioğlu, yeni bir kredi paketini desteklediklerini lakin evvel krediye erişimdeki problemlerin kaldırılması gerektiğini söylüyor:
“Normalde gerçek piyasanın gereği olarak vatandaş gayrimenkul alırken muhtaçlık duyduğu krediyi kullanabilmesi lazım. 5 milyon liralık mesken alıyorsun, 2 milyona gereksinim var lakin çok kısıtlı bir kredi veriliyor ya da hiç verilmiyor. Bu bir haksızlık ve evvel bu adaletsizliği düzeltmek gerekir.”