Genel Cerrahi ve Gastroenteroloji Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Ufuk Arslan, kolorektal kansere ait açıklamalarda bulundu.
Arslan’ın açıklamaları şöyle:
“Kolon ve rektum, sindirim sisteminin kalın bağırsak denen kısmını oluşturur. Son 15-20 cm’lik kısmı rektum, buradan ince bağırsaklara kadar olan kısmı ise kolon olarak isimlendirilir. Toplam yaklaşık 1,5 m uzunluğundadır. Kolonun rektumla birleştiği yer sigmoid kolondur. Kolonun ince bağırsakla birleştiği yere çekum ismi verilir. Kısmen sindirilmiş besinler ince bağırsaktan kolona gelir. Kolon su ve mineralleri besinden ayırır, geri kalanı anüsten atılmak üzere depolar.Kolon ve rektum kanserleri bu organların iç yüzeyini örten tabakayı oluşturan hücrelerden gelişir. Sıhhat Bakanlığı’nın istatistiklerine nazaran en sık görülen birinci 5 kanser ortasındadır. Her yaşta görülebilmelerine karşın en sık 50 yaşından sonra gözlenmektedir.Ortalama görülme yaşı 63’dür. Kadın-erkek ortasında görülme sıklığı açısından pek bir fark yoktur. Kolorektal kanser kolon ve rektumun dışına çıktığında, kanser hücreleri genelde yakındaki lenf bezlerinde bulunabilir. Kanser hücreleri bu lenf bezlerine ulaşabilirse başka bezlere, karaciğer ve uzak organlara ulaşabilir.
Kolorektal Kanserlerde Risk FaktörleriKolorektal kanserde risk faktörleri;yaş,polipler,ailede kolorektal kanser hikayesi,herediter nonpolipozis kolon kanser,ülseratif kolit yahut crohn hastalığı,sigara tüketimi ve hayvansal yağdan varlıklı, kalsiyum, folat ve liften yoksul diyetle beslenenlerde kolorektal kanser riski artmıştır. Meyve ve zerzevattan yoksul beslenmek de riski artırır.
KOLOREKTAL KANSERLERDE BELİRTİLER
Kalın bağırsak kanserlerindeki bulgu ve belirtiler, tümörün evresine nazaran değişir. Tümör bağırsak içine gerçek büyürken bulgu vermezken, tam tıkandığında oluşan, hastanın gazını ve dışkısını çıkaramadığı duruma kadar değişen belirtiler verebilir. Burada klinik açıdan değerli bir durum sağ taraftaki bağırsak çapının soldan daha geniş olması ve geçişle ilgili belirtilerin daha geç olmasıdır. Kalın bağırsağın sağ tarafındaki tümörlerde gözlenen belirtiler dışkı ile birlikte fark edilmeyen kan kaybı ve bu kanamaya bağlı kansızlık, halsizlik, nefes darlığı, çabuk yorulma, dışkılama alışkanlarında değişikliktir. Vakit zaman kabızlık ve ishal atakları, karın ağrısı, karında şişkinlik, olağanda olduğundan daha ince dışkılama, kilo kaybı öteki bulgulardır. Kalın bağırsak tümörlerinin en sık yerleşim yeri sol taraftadır, burası da kalın bağırsağın dar yerlerindendir. Bu yüzden sol taraf tümörlerinde bağırsak tıkanıkları karşımıza daha çok çıkmaktadır. Rektum tarafında yani makata yakın kısımdaki tümörlerde en sık bulgu, dışkıya kan bulaşmasıdır. Burada dikkat edilecek durumlardan birisi hemoroid denen hastalıkta da dışkıda kan gözlenir ve kişi bu durumu karıştırarak teşhis ve tedaviyi geciktirebilir. Dışkılama alışkanlıklarında değişiklik, dışkı çapının incelmesi, kabızlık, dışkılama sonrası tam boşalamama, karında şişkinlik gözlenen başka bulgulardır. Bu bulgulardan şüphelendiğinizde doktora başvurmalısınız.
KOLOREKTAL KANSERLERDE TEDAVİ
Cerrahi tedavi, kanserin tedavisinde ana basamağı oluşturur. Ancak bunun için kanser uzak organlara (karaciğer, akciğer, beyin, kemik vb.) yayılmamış olmalıdır. Cerrahi usulde tümörlü kısım etraftaki sağlam dokuyla birlikte çıkartılır. Bunun yanında bağırsağı bedene bağlayan mezenter denilen doku ve lenf bezleri de çıkartılır. Rektum kanserlerinde tümör kalın bağırsağın sol tarafının bir kısmı ile birlikte alınır ve iki uç birbirine birleştirilir. Birleştirmenin mümkün olmadığı durumlarda cerrah, sağlam bağırsağın ucunu karın duvarına ağızlaştırır, başka ucu kapatır. Buna kolostomi denir. Birçok hastada bu durum geçicidir, cerrahi sonrası kolon yahut rektum güzelleşmesi tamamlanınca kapatılır. Rektum alt bölgelerinde makata çok yakın kısımlarda tümörü olan hastalarda kolostomi kalıcı olabilir. Son yıllarda bilhassa karaciğere ve akciğere yayılan bağırsak tümörlerinde o bölgedeki tümörü büsbütün çıkartıldığı durumlarda da artık cerrahi tedavi uygulanmakta ve sonuçlar yüz güldürücü olmaktadır”