Merkez üssü Kahramanmaraş olan ve 14 milyona yakın kişinin yaşadığı 10 vilayette büyük bir yıkım yaşatan zelzelenin 7’nci gününde arama kurtarma çalışmaları devam ediyor.
Deprem felaketinin yaşandığı birinci günden bu yana tenkitlerin odağında olan Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı’nın (AFAD) uyum eksikliği hala bir tahlile kavuşmuş değil. Hayatını kaybedenlerin sayısı 30 bine yaklaşırken yurttaşlar, kendi imkanlarıyla depremzedelere hayat olma eforlarını sürdürüyor. AFAD gönüllüleri dahi kurumun eksikliklerine isyan ederek kendi inisiyatifleriyle enkazlarda kurtarılmayı bekleyen insanlara ulaşmayı deniyor.
‘Yardım namına ne gördüysek halktan gördük’
AFAD’ın uyum eksikliğini vurgulayan ve Hatay’a kırk kişilik bir takımla kendi gayretleriyle ulaştığını açıklayan ismini vermek istemeyen AFAD gönüllüsü, “En büyük sorun uyum eksikliği. Neredeyse hiçbir planlama yok. AFAD’ı alanda göremiyoruz. Görsek bile işin altından kalkamıyor. Şu an Hatay Defne’deyiz. Ben buraya geleli neredeyse bir hafta oldu ve bir arama kurtarma grubu gönüllüsü olarak geldiğimden beri bir tane devlet kurumundan yemek yemedim. Yardım namına ne gördüysek halktan gördük diyebilirim. Tıpkı vakitte ulaşım çok problemli. Büsbütün bir uyum ıstırabı var. Hatay’a gelirken ambulanslara dahi yol verilmediğine şahit oldum. Tam bir kaos öteki hiçbir şey yok burada” dedi.
‘Sosyal medya üzerinden gelen ihbarları değerlendiriyoruz’
AFAD’ın uyum konusundaki ezası sebebiyle kendilerinin enkazlara yönlendirilmediğini anlatan istekli genç, toplumsal medya ya da bölgedeki halkın yönlendirmesiyle hareket ettiklerini söz etti.
Gönüllü genç, “Bu sabah başıma gelen bir olayı anlatmak istiyorum. Ben yaşlarda biri geldi ve bir adresten bahsederek ailesinin enkaz altında olduğunu söyledi. Oraya gittik. AFAD üzerinden teyitli bir bilgi akışı olmadığı için toplumsal medyadan gelen ihbarları değerlendirdiklerini ya da bulundukları bölge halkının yönlendirmesiyle arama kurtarma çalışmalarına devam ettiklerini belirten istekli, “İnsanlar bizim çadırımıza geliyor ve bizi birtakım adreslere yönlendiriyor. Ya da daha önce de dediğim üzere toplumsal medya üzerindeki ihbarları değerlendiriyoruz” diye konuştu.
Koordineli bilginin kendilerine ulaşmaması nedeniyle teyit kademesinde büyük bir vakit kaybı yaşadıklarını tabir eden AFAD gönüllüsü genç, çok fazla temelsiz ihbar olduğunu da kelamlarına ekledi.
‘Rest çekerek yola çıktık’
Depremin birinci gününden bu yana insanlara yardımcı olmak için alanda bulunduklarını söz eden istekli, Hatay’a gitmek için AFAD’a rest çekmek zorunda kaldıklarını anlattı. AFAD tarafından Hatay’a gönderilmek için çok beklediklerini tabir eden ismini vermek istemeyen istekli, “Hatta biraz da rest çekerek yola koyulduk” sözlerini kullandı.
‘6 saat haber bekledik’
İlk enkaz çalışmalarının tamamlanması sonrasında 6 saat yalnızca haber beklediklerini söz eden genç, “AFAD’ın olağanda her yerde organize olup bize bölge vermesi gerekiyor. Lakin bu türlü bir uyum sağlanamadığı için biz takım olarak 6 saat yalnızca haber bekledik. 6 saat ne demek? ‘Gidecek miyiz, gitmeyecek miyiz, ne olacak, nereye gideceğiz’ diye. 6 saat boyunca durduk. Bizim grup olarak çalıştığımız hiçbir yerde AFAD’dan birileri yok. Bizi yalnızca oraya gönderiyor ve bırakıyor. Biz şu anda 13 katlı bir binada çalışıyoruz içeride muhtemelen 120’den fazla meyyit var. Biz yalnızca 25 kişi çıkarabildik. Bizim çalıştığımız bölgede beşerler toplumsal medyada paylaşım yapmaya başladıktan sonra bir bulunduğumuz enkazda vazifelileri görmeye başladık” dedi.
Hatay’a dair izlenimlerini de aktaran istekli, “Hatay’da sağlam bina yok. Her yer yıkılmış. Hatay’ın Defne İlçesi büsbütün yok olmuş” sözlerini kullandı.
‘Koca bir kent ceset kokuyor’
Gönüllü kelamlarını şöyle sürdürdü: “Enkaz bölgelerine girdiğimizde yalnızca ceset kokusu alıyoruz. Böylesi bri felaket benim birinci kez gördüğüm bir şey ve nasıl tanım edebileceğimi bilmiyorum. Bir insanın bunu anlaması için gelip görmesi gerekiyor.”
‘AFAD çadırlarını jandarma kurdu’
Bölgede AFAD çadırlarının olduğunu lakin bunların kurulumunun da kurum vazifelileri tarafından değil, jandarma tarafından yapıldığını söz eden istekli, yaşadıklarını şöyle anlattı: “Burada şurası olan çadırlar AFAD’a ilişkin ancak onların da kurulumunu Jandarma yapıyor. Biz olağanda AFAD’a akredite olmuş bir arama kurtarma grubuyuz. Olağanda AFAD’ın bizi belli bölgelere yönlendirmesi gerekiyor. İzlenmesi gereken prosedür şöyle olmalıydı: Uyum merkezinin bizi enkazlar ortası yönlendirmesi gerekirdi. Mesela bir evvelki yerimizde onlar bize çalışma yapmamız için bir tane bina verdiler, lakin ondan sonrası yok. Hatay’a geldiğimizde, Hatay Vilayet Jandarma Komutanlığı’nda bir tane uyum merkezi yapmışlar, oraya da eğitim almamış istekli vatandaşları koymuşlar. Münasebetiyle bir iletişimsizlik oluşuyor. Mesela biz şu an çalışmakta olduğumuz enkazı, gelen ihbarlar üzerine bulduk. Kırk kişilik bir grubuz ve tüm gün bir enkazda çalışıyoruz. Toplumsal medya üzerinden gelen ihbarları takip ederek insanları kurtarmaya çalışıyoruz. Ben buraya geldim geleli yalnızca bir tane AFAD vazifelisi gördüm enkaz başında.”