AKP’nin tarihe geçecek savlarından biri şuydu: “Bizden evvel buzdolabı yoktu…”
Sonra daha da ileri gidildi: “Bizden evvel ampul yoktu. Mumla aydınlanıyorduk… Böylelikle Cumhuriyet’in birinci Yüzyıl kronolojisi ve tarihi tekrar yazıldı.
“KIZILELMA” YÜZYILINDA BİR AKP’LİYİ YAKALARSAM ŞUNU SORACAĞIM
İkinci Yüzyıla şu isim bulundu:
“Kızılelma Yüzyılı…”
Her ne kadar Bizans’tan kalma bir kavram olsa da, “Millileştirdik ve yerlileştirdik…”
Geçen Pazar günü başlayan “Kızıl Elma” Yüzyılında bir AKP’li ile karşılaşırsam şunu soracağım:
“Peki sizden evvel tarih yoktu, elektrik yoktu, ampul yoktu. O vakit şu sorunun yanıtını verin:
Sizden evvel bu ülkede kaç buzdolabı, kaç bulaşık makinası, kaç çamaşır makinası mumla çalışıyordu…”
Absürt bir soru değil mi…
Eee sav meczup saçması olursa, ona karşı sorulan soru da absürt olur.
İKİNCİ SORU: BİR KIZIL ELMA TABAN FİYATI İLE AYDA KAÇ ESPRESSO İÇİLİR
Absürt sorularıma şunlarla devam edebilirdim:
Mesela, 8 bin 500 TL taban fiyatla ile yurtdışında 30 gün boyunca günde yalnızca 3 espresso kahve içilebilirmiş.
Normal bir vatandaşın aklına “Kaç simit alınabilir” sorusu gelebilir, benim mendebur aklıma ise nedense bu türlü global karşılaştırmalar geliyor.
Çünkü çok değil bundan 15 yıl evvel, yani Kızılelma Yüzyılı başlamadan evvel, 3 TL ile bir espresso içtiğimiz günleri hatırlıyorum.
Cebimdeki 1 TL neredeyse 1 Euro’ya eşitti…
Ama minimum fiyatla ortamızdan kaçımız konutuna çamaşır ve bulaşık makinası alabilir sorusu hiç aklıma gelmemişti.
BİR UZMAN BANA O DENLİ SAYILAR VERDİ Kİ
Türkiye’de sohbet etmekten en çok keyif aldığım insanlardan biri, dünya devi Procter&Gamble’ın Türkiye ve Kafkasya İdare Şurası Lideri Tankut Turnaoğlu
Zira günlük hayatta kullandığımız eserleri üreten biri kesimde çalıştığı için tüketim alışkanlıklarımızla ilgili son bilgi ve trendleri o anlatıyor bana…
Ona İpsos Araştırma şirketinin bu yıl Türkiye’de Harikulade Cuma gününde yapılan alışverişle ilgili araştırma sonucunu sordum.
Buna nazaran o gün Türklerin yüzde 31’i paklık eseri almış.
Tankut “Olabilir bizdeki sayılar da bunu destekliyor. Zira Pandemi sırasında en çok satılan eserlerin başında çamaşır ve bulaşık paklık eserleri yer alıyor” dedi.
“Türkiye’de bu kadar çok bulaşık ve çamaşır makinası var mı” diye sordum.
“Ne diyorsunuz Ertuğrul Beyefendi, Bulaşık ve çamaşır makinası penetrasyonunda Türkiye neredeyse dünya birincisi” dedi.
Şaşırdım.
İNANILMAZ SAYI: HER 100 KONUTUN 99’UNDA ÇAMAŞIR MAKİNASI VAR
Onu izleyen günlerde bu bilgiyi birtakım arkadaşlarımla paylaştım, inanan tek kişi çıkmadı.
Bunun üzerine Tankut Turnaoğlu’nu arayıp, elinde data olup olmadığını sordum. Bir gün sonra bana TÜİK sayılarını gönderdi. Artık sıkı durun.
(*) TÜİK Gelir ve Ömür Şartları Araştırması 2021 sonuçlarını nazaran; Türkiye nüfusunun yüzde 99’u çamaşır makinası sahibi görünüyor.
KIZIL ELMA YÜZYILINDAN EVVEL KAÇ MESKENDE VARDI
Ama bu sayıya bakıp, “Demek ki Erdoğan haklıymış, o iktidara gelmeden evvel Türkiye’de buzdolabı ve çamaşır makinası yokmuş” demeyin..
Erdoğan’ın iktidarının birinci yıllarında 2005’de Türkiye’deki meskenlerin yüzde 85’inde çamaşır makinası varmış.
Yani 2003’de iktidarı yüzde 80’lerle almış. Diğer deyişle Cumhuriyet’in birinci 100 yılı her 100 konuttan 80’ine çamaşır makinasını sokmuş bile…
PEKİ BULAŞIK MAKİNASINDA DURUM NEDİR, FARKLI MI
(*) Yeniden tıpkı kaynağa nazaran 2021 yılında Türkiye’de bulaşık makinası penetrasyonu yüzde 78.
Ancak bu sayı kentlerde yüzde 93’e çıkıyor.
Bulaşık makinası konusunda Erdoğan periyodunun başarısı açık.
Onun yönettiği yıllarda bulaşık makinasına sahip meskenlerin oranı 3 kat artmış.
Tankut’un verdiği bilgiye nazaran bulaşık makinası penetrasyonunda Türkiye ABD ve İngiltere’den ileri.
Böyle bir şey nasıl oluyor derseniz, olası karşılığı şu olabilir:
Türkiye’de insanların dışarda yemek yeme alışkanlığı gelişmiş Batı ülkelerine nazaran çok daha az. Bu duruma konutta yıkanacak bulaşık sayısı daha fazla.
En az onun hatta tahminen de ondan daha değerli kıymetli bir faktör de Türkiye’de Arçelik, Vestel, Bosch üzere çok başarılı beyaz eşya üretici markalarının bulunması.
Onların halkın alabileceği fiyatlarla mal üretebilmeleri, ortalarındaki rekabet ve bir de ödeme ve pazarlama faaliyetlerinin çok başarılı olması bu sayısı yükselten etken olabilir.
ŞİMDİ KIZIL ELMA YÜZYILI ÖNCESİ BEYAZ EŞYA TARİHİNE BAKALIM
Peki bu büyük muvaffakiyet kimin yapıtı?
Gelin bu dataların ışığında bir kronolojik çalışma yapalım.
Yani kısa bir “Beyaz Eşya Tarihi” yazalım.
(*) Türkiye’de birinci yerli çamaşır makinası 1959 yılında yapıldı. Bundan bir yıl sonra, yani 1960’da ise birinci yerli buzdolabı üretildi. Üç yıl sonra da birinci yerli fırın fabrikadan çıktı.
(*) Çok değil 14 yıl sonra Beyaz Eşya üretiminde bir teknolojik sıçrama oldu. 1974 yılında birinci tam otomatik çamaşır makinası üretildi.
(*) Birinci yerli bulaşık makinası ise 1993 yılında üretildi.
BU ÜLKEDE BİRİNCİ ÇAMAŞIR MAKİNASI KIZIL ELMA YÜZYILINDAN 60 YIL EVVEL ÜRETİLDİ
Bu durumda çamaşır makinası üretiminin bu ülkedeki mazisi, 2022 yılına değil, 60 yıl öncesine, 1960’a gidiyor.
Ve önümüze şöyle bir tablo çıkıyor.
(*) Bu 60 yılın 40’nın sonunda konutların neredeyse yüzde 80’ine çamaşır makinası çıkmış.
Geriye kalan 20 yılda ise, yani AKP periyodunda de bu yüzde 80, yüzde 99’a çıkmış.
(*) Bulaşık makinasına gelince, onun mazisi çok daha kısa. Birinci bulaşık makinası 1993’de üretildi.
Dolayısıyla 60 yılla bir karşılaştırma yapmak mümkün değil.
AKP iktidara geldiğinde Türkiye’de yerli bulaşık makinası üretimi şimdi 9 yaşına ulaşmıştı.
Dediğim üzere Allah için AKP devri o bahiste başarılı olmuş.
Ama bilelim ki bu mazi, “Bizden evvel bulaşık makinası yoktu” diye övünülecek bir mazi değil.
Sizden evvel Netflix, Disney Plus, süratli bilgisayar, 5G de yoktu.
Çünkü bu teknolojiler şimdi yoktu…
Ama bilelim ki, ampul vardı, elektrik vardı, buzdolabı, çamaşır makinası, bulaşık makinası..
Hatta araba de vardı.
PEKİ KIZIL ELMA YÜZYILINDAN EVVEL BU BAŞARILARA KİMLER İMZA ATTI
Cumhuriyet, şu son Yüzyılın dünyada ve İslam Aleminde en büyük muvaffakiyet öykülerinden biridir.
Onun kurucu Babası Atatürk’ün muvaffakiyetini anlatmaya gerek yok.
Evet bir de beyaz eşya tarihindeki bu kıymetli üretim ve gelişme yıllarında iktidarda kimler vardı ona bakalım.
Sırasıyla:
Adnan Menderes, İsmet İnönü, Bülent Ecevit ve Tansu Çiller…
Tabii Turgut Özal’ın liberal ekonomik ihtilalleri sayesinde ülkeye gelen ithal beyaz eşyayı da unutmamak gerekir.
Diyeceğim…
Yukarda Allah var…
Ve o Allah Cumhuriyet’in birinci 100 yılında gelişme kronolojisini adil biçimde yazmış..
Her devrin, her seçilmiş başkanın hanesinde yazılı muvaffakiyetler var.
KIZILELMA YÜZYILINDA BERBAT GİDEN ŞEY NEDİR
Kısaca Türkiye Cumhuriyeti’nin birinci 100 yılında oldukça ilerleme olmuş.
Ama Kızıl Elma Yüzyılının başında hiç ilerlememe olmayan, tam tersine gerileyen şeyler var.
(*) Giderek tabanlara inen bir şey: Adalet..
(*) Giderek kaybolan bir şey: Vicdan…
(*) Üzerimizden atamadığımız bir şey: Kibir…
(*) Bir türlü bulamadığımız birşey: İnsan Hakları…
(*) Keyfilikten ve şahsi ihtiraslardan kurtaramadığımız bir şey: Dış politika…
(*) Vazgeçmediğimiz bir şey: Kutuplaştırıcı, aşağılayıcı, tehdit edici, korkutucu lisan ve üslup…
(*) Bir türlü anlamadığımız bir şey: Seçimde aldığımız oyun bize yalnızca 4 yıl boyunca ülkeyi kanun ve Anayasaya uygun formda yönetmek yetkisi olduğu, memleketin mülkiyetinin ve başımıza esen her şeyi yapma hakkı olmadığı…
Evet geçen Pazar başlayan ve “Kızıl Elma” ismini verdiğimiz “Türkiye Yüzyılına” işte aradığımız bu şeylerimle giriyoruz.
Yani sizden evvel var olan lakin bugün bulamadığımız şeylerle…
Ertuğrul Özkök
Odatv.com