Kan stokları kırmızı alarm veriyor…
Türk Kızılay Kan Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Saim Kerman, kurumun toplumsal medyada yapmış olduğu, “Ulusal kan stoklarımız taban düzeyin altına düşmüştür.” davetine ait açıklamalarda bulundu.
Dr. Kerman, Türkiye’nin asgarî kritik stokunun 52 bin ünite olduğunu söyleyerek, “Her yıl ramazan ayında rutin olarak ve ayrıyeten temmuz, ağustos aylarında bizim kan stokumuz bilhassa düşmeye başlıyor. Bunun çeşitli nedenleri var. Bilhassa iklim şartları üzere. Fakat ramazan ayında bilhassa insanların orucum bozulur diye korkmalarından kaynaklanan sebeplerle yahut güçsüz kalırım, hastalanırım üzere kaygılarla doğal olarak bir kaçınmaları kelam konusu. Bu ramazanda da tekrar bu türlü oldu.” dedi.
“POTANSİYEL KAN BAĞIŞÇILARIMIZA KAYBETTİK”
Ayrıca 6 Şubat’ta Türkiye’de Kahramanmaraş merkezli iki büyük zelzelenin yaşandığına dikkat çeken Dr. Kerman, ‘Yüzyılın afeti’ diye tabir ediliyor malumunuz. Çok büyük yıkım gerçekleşti birçok vilayetimizde ve biz potansiyel kan bağışçılarımıza kaybettik. Tıpkı vakitte bölgede yaşayan işçimiz de depremzede pozisyonuna geldiler. Onları da büyük oranda vazife yapamaz hale geldikleri için kullanamıyoruz. Hasebiyle bütün mart ayı boyunca, şubat ayı boyunca biz bölgemizden kan son derece düşük seviyede almaya başladık. Başka bölgelerimizin yapmış olduğu destekle bölge hastaneleri kan muhtaçlıklarını nizamlı bir formda almaya başladılar. Ama bahsettiğim başka sebep, ramazan ayı devreye girdiğinde ise başka bölgelerimizin katkısı da azalmaya başladı.” diye konuştu.
“GÜNLÜK BİNDEN FAZLA KAN BAĞIŞI KAYBIMIZ VAR”
Türk Kızılay’ın 18 bölgeden aylık bazda 300 bin ünite kan bağışı aldığını belirten Dr. Kerman, “Her bölgemizin yaklaşık 1500 ünitelik kan kaybını yaşadığını rahatlıkla söyleyebilirim. Adana, çok büyük bir bölge, burada kayıp daha fazla. Malatya daha küçük bir bölge. Antep çok büyük bir bölge ve nihayet Diyarbakır epeyce büyük değerli bir nüfusa sahip. Bu bölgedeki yaşayan çalışanlarımızın da devreden çıkmasıyla günlük binden fazla kaybımız olmaya başladı. Bu kaybı başka bölgelerden telafi etmekten öteki talihimiz yok. Kan yapay olarak üretilemiyor, yegane kaynağı insan. Bu nedenle öteki bölgedeki vatandaşlarımızın tıpkı sarsıntı günlerinde olduğu üzere hassasiyetli davranmalarını rica ediyoruz. Sarsıntı vakti yaklaşık 5 günde 99 bin ünite stoka ulaştık. Sarsıntıdan evvel elimizde yaklaşık 60 bin ünite kan vardı. Yani; 5 günde çok yüksek bir düzeye geldik. Yalnızca birinci gün 40 bin ünite kan geldi. Bizim günlük makine tahlil süratimiz 20 bin ünite. Hasebiyle bir günde iki günlük kan almış olduk. Öteki günlerde de 25 bin civarında kan bağışı aldık. Zelzelenin üçüncü günü 25 bin civarında dördüncü günü ise 20 civarında kan geldi” tabirlerini kullandı.
“BU YILIN AMACI 3 MİLYON 40 BİN ÜNİTE”
Dr. Kerman, Sıhhat Bakanlığı’nın sıhhat hizmet planlamasını yaptığını ve Türk Kızılay’ın bir sonraki yıla ne kadar büyümesi gerektiğine dair birtakım fikirler verdiğini söyleyerek, “Biz de yaklaşık olarak her yıl yüzde 7 daha fazla sayısı kendimize maksat olarak belirliyoruz. Bu yılın gaye sayısı 3 milyon 40 bin ünite. Sayısı tutturamayacağımızı düşünmeye başladım zira büyük bir zelzele yaşadık. Çok büyük bir vakit kaybı, 2 aylık bir kesinti oldu. Bundan sonrası natürel yüzüm kara çıkar inşallah. Yani bugün sabaha 20 bin 600 ünite kanla başladık. Yani 3 günlük kan stokumuz var diyebiliriz. Gelenleri saymadan konuşuyorum; 5 bin 500 ünite günlük kan gelişi oluyor aşağı üst. Bu sayıyı biz 7 bin 500, 8 binlere kadar bile çıkarsak bir olumlu bedele ulaşacağız. Ramazan ayını atlattıktan sonra esasen vatandaşlarımız bahar moduna geçecekler ve yenilenme muhtaçlığı hissedilen çok sayıda bağışçımız var. Kendilerini inşallah Kızılay’ın sedyelerinde kan verirken, bizi de kendilerini de memnun ederken göreceğiz” dedi.
“KAN FİYATI KELAM KONUSU DEĞİL”
Dr. Kerman, Türk Kızılay’ın kan satışı yaptığına dair savlarla ilgili de “Devletimiz 2007 yılında çıkarmış olduğu kanunla bir arada şahsa kan satışlarını kaldırmıştır. Artık toplumsal güvenlik kurumunun ödeme yapmasından öbür bir prosedür kelam konusu değil” diye konuştu.
Bazen kendilerine de hastanelerde Türk Kızılay’a gönderilmek üzere kan karşılığı para talep edildiğine ait ihbarların geldiğini belirten Dr. Kerman, “Bu kanunda da toplumsal güvenlik bildirisinde de çok net bir formda yasaklanmış bir karardır. Kan bileşenlerinden hiçbir biçimde ne isim altında olursa olsun farkı talep edilemez. Bunu biz duyduğumuzda vakit mutlak suretle bakanlığımıza yazılı şikayette bulunuyoruz. Bu da bir davetimiz olsun; şayet rastgele bir hastaneden kendilerine Kızılay’a ulaştırılmak üzere kan parası talebi yapılıyorsa lütfen bunu bir ihbar haline getirsinler” tabirlerini kullandı.