ASLIHAN ALTAY KARATAŞ/ ANKARA- 3500 kurumla yapılan görüşmeler ve 107 kurumla yürütülen ortak çalışma sonucunda hazırlanan ve 2022-2030 yılları ortasındaki devri kapsayan TARAP kapsamında 11 farklı afet çeşidi, 17 temel amaç, 66 gaye ve 227 üst ölçekli hareket belirlendi. Yol haritası niteliğindeki plan sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlayacak.
TÜRÜNE NAZARAN STRATEJİ
Planın hazırlama sürecinde ülke genelindeki mevcut durum belirlendi, gereksinim tahlilleri yapıldı, çalıştaylar düzenlendi, ulusal ve memleketler arası afet risk azaltma öncelikleri ve stratejileri dikkate alındı. Planda, “deprem, kütle hareketleri, sel-taşkın, iklim değişikliği, orman yangınları, bulaşıcı ve salgın hastalıklar. kimyasal-biyolojik-radyolojik-nükleer tehditler, büyük endüstriyel kaza, tehlikeli husus nakliyeciliği, maden kazaları ve tasman, kitlesel göç ve öteki afetler” strateji geliştirilen afet tipleri olarak sıralandı. Planda öteki afetler başlığı içinde ise kuraklık, obruk, fırtına yer aldı. “Kitlesel göç” risklerine yönelik 6 amaç 19 hareket belirlendi, kitlesel göç senaryoları ile bölgesel ve mahallî ölçekli risk haritalarının hazırlanması, vilayetlerde gettolaşma, gecekondulaşma vb. risklerin tespit edilmesi, sığınmacılara yönelik mağduriyetlerin giderilmesi için başka ülkelerle iş birliği yapılması, ülkede kalış müddetlerine nazaran eğitim muhtaçlığı ve istihdam imkanlarının belirlenmesi, vilayetlerin sığınmacı personel karşılama kapasitesinin dal bazında ölçeklendirilmesi, göç kabul kapasitesinin belirlenmesi, ülkesine istekli geri dönmek isteyenler için geri dönüş programlarının geliştirilmesi üzere aksiyonlara planda yer verildi.
12 BİN EYLEM
81 vilayette afet risklerinin azaltılması için emel, maksat ve hareketlerden oluşan Vilayet Afet Risk Azaltma Planları (İRAP) hazırlanırken, İRAP’lardan elde edilen sonuçlarla ana çerçeve planı olan TARAP oluşturuldu. İRAP için 5 adımlık süreç belirlenirken, her kentin kendine has dinamiklerine ve afet risklerine nazaran çalışılan planlar hazırlandı. Bunun için 99 üniversiteden 289 akademisyenin dayanağı alındı. İRAP’larda 81 vilayet için 222 gaye, 1364 gaye ve
yaklaşık 12 bin 580 hareket belirlendi.