İstanbul’da kiralık daire fiyatları son bir yılda yüzde 200 zamlandı. Çeşitli ilan sitelerinde eşyasız, 1+1 dairelere bile 15 bin TL’yi bulan fiyatlar istenmesi pes dedirtti. Pekala bu konutları kim tutuyor, tutulsa bile ödeme yapılabiliyor mu? Sozcu.com.tr uzmanlarıyla konuştu.
Vatandaşı zorlayan en kıymetli hususların başında gelen kiralık daire fiyatlarındaki artışta ipin ucu uygunca kaçtı.
Çeşitli ilan sitelerinde 1+1 dairelere bile 15 bin TL’yi bulan fiyatlar istenmesi pes dedirtti. Beklenen büyük İstanbul zelzelesinde yıkılma tehlikesi bulunan eski binalarda da durum farklı değil.
25-30 yaşın üzerindeki yapılarda ortalama büyüklükteki bir daire kirası geçen yıl 2 bin 500- 4 bin TL aralığında değişirken, bu yıl 7 bin TL’den başlayıp 20 bin TL’yi aşabiliyor. Yani geçen yıl bir evvelki yıla nazaran iki kat zamlandığı için gündem olan bu daireler, son bir yılda ortalama yüzde 200 daha zamlanmış oldu.
Sıfır binalarda ise bu fiyatlar semtine nazaran değişmekle birlikte 40 bin TL’ye kadar çıkıyor.
Herkesin başında ise tıpkı soru var: Bu daireleri bu fiyatlara kim tutuyor ya da tutabilen var mı?
5 bin 500 TL’lik taban fiyatın ortalama fiyat haline geldiği konuşulan Türkiye’de, aylık 10 bin TL’yi aşan kira bedellerini kimin ödeyebildiği ve fiyatların ilerleyen periyotlarda nasıl seyredeceğini uzmanlarıyla konuştuk.
‘MECBURİYETTEN TUTULUYOR, ÖDEME YAPILAMIYOR’
Sozcu.com.tr’ye konuşan Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman, arzın talebe yetişmediği vakitlerde konut ya da kira bedellerinin gelirin üzerinde artış gösterebileceğine dikkat çekti.
İstanbul Emlak Komitecileri Odası Lideri Nizamettin Aşa ise, sozcu.com.tr’ye yaptığı değerlendirmede “Söz konusu yüksek kiraların istendiği daireleri tutabilen tek tük kişi çıkıyor fakat çok azı bu kiraları ödeyebiliyor” dedi.
“Bu konutları mecburiyetten tutan birtakım vatandaşlar da var lakin onlar da bir süre sonra ödeme yapamıyor” diyen Aşa, “Şu anki kiralar ödenemeyecek meblağlarda. Ödenemiyor da esasen. Bu türlü bir tablo var şu an” diye konuştu.
DAVALARIN YÜZDE 40’I GAYRİMENKULLERLE İLGİLİ
Aşa’nın verdiği bilgiye nazaran, yüksek kira bedellerinden kiralık konutlara talep azaldı.
Kira fiyatlarının geldiği düzeyden ötürü halihazırdaki davaların yüzde 40’ının gayrimenkulle ilgili olduğunu da belirten Aşa, “Mal sahipleri ile kiracılar ortasında çok büyük gerginlikler yaşanıyor. Vatandaş ‘fiyatlar yüksek, konut bulamıyoruz. Bulsak da çok yüksek bedeller isteniyor’ ya da ‘ev sahibi kapıma dayanıyor’ üzere şikâyetlerle bize gelirken, konut sahipleri de ‘kiracı meskenimi yaktı’ üzere şikâyetlerle geliyor. Biz meslek odasıyız ancak bu problemlerle muhatabız” dedi.
İSTANBUL’DA KİRALARA BİR YILDA YÜZDE 200 ZAM
Peki, kira fiyatlarındaki artış suratı yavaşlar mı?
Aşa’nın varsayımlarına nazaran, konut fiyatları azalan talebin de tesiriyle gelecek yıldan itibaren bir ölçü düşmeye başlayacak.
İstanbul’da kira fiyatlarının son bir yılda yüzde 200 arttığı bilgisini veren Aşa, “Tahminlerimiz, kiraların gelecek yıldan itibaren düşmesi istikametinde. Eylül, ekim, kasım aylarında üniversite öğrencilerinin tesiriyle talep oluşacaktır, fiyatlar oynayabilir lakin önümüzdeki yıl kira bedellerinde yüzde 25-30 oranlarında bir düşüş bekliyoruz” dedi.
Ancak bu artış, son bir yılda yüzde 200 artan fiyatlar karşısında epey sonlu kalmış olacak.
FİYATLAR NEDEN YÜKSEK?
Sektör temsilcilerine nazaran, fiyatlardaki artışın temel nedenlerinden biri olan arz eksikliği giderilmeden, talebe yetecek arza ulaşılmadan fiyatlar artmaya devam edecek.
Ancak yeni binaların inşa edilmesi de inşaat maliyetlerindeki rekor artışların sürmesi meselesiyle karşı karşıya.
TÜİK’in bugün haziran ayına ait açıkladığı İnşaat Maliyet Endeksi’ne nazaran, maliyetler haziranda yıllık yüzde 106,87 artarak yeni bir rekor kırdı.
Döviz kurunun aşikâr bir düzeyde sabitlenip, inşaat maliyetlerinin düşmesiyle fiyatlarda da kalıcı bir sabitlenmenin yaşanabileceğine dikkat çeken dal temsilcileri, fiyatlardaki düşüş için ise müteahhitlerin önünü görmeye, öngörülebilir bütçe yapabilmesine ve üretime geçmelerine bağlı olduğunu vurguluyor.