Konut Kira artışlarını yüzde 25 ile sınırlayan yasa, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yayımlanan karara nazaran, 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri ortasında yenilenecek konut kira kontratlarındaki artış, bir evvelki kiranın yüzde 25’ini geçemeyecek.
1 yıl müddetle TÜFE 12 ay ortalaması yerine sabit oran uygulanacak.
Konuyla ilgili Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklikte şu sözler yer aldı: “Konut kiraları bakımından bu unsurun yürürlüğe girdiği tarih ilâ 1/7/2023 (bu tarih dâhil) tarihleri ortasında yenilenen kira devirlerinde uygulanacak kira bedeline ait muahedeler, bir evvelki kira yılına ilişkin kira bedelinin yüzde yirmi beşini geçmemek şartıyla geçerlidir. Bir evvelki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara nazaran değişim oranının yüzde yirmi beşin altında kalması halinde değişim oranı geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun periyodik kira mukavelelerinde de uygulanır. Bu oranları geçecek formda yapılan mukaveleler, fazla ölçü tarafından geçersizdir. Bu fıkra kararı, 344’üncü hususun ikinci fıkrası uyarınca hâkim tarafından verilecek kararlar bakımından da uygulanır.”
Kira düzenlemesinde öne çıkan detaylar şöyle:
YENİ KİRA VE İŞYERİ KAPSAM DIŞI: ESNAF YENİDEN SIKINTI DURUMDA KALACAK
Hürriyet’ten Gülistan Alagöz’ün haberine nazaran, kira artışına sınırlama getiren düzenleme yalnızca mevcut konut kiracıları için geçerli olacak. Yeni kiraya verilecek konutlar ve işyerleri için bir sınırlama bulunmuyor.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten evvel yenilenen kontratlarda artış sınırlaması uygulanamayacak.
5 yılı dolduran kiracılar için kira tespit davalarının açılmasının önünde bir mahzur yok. Kira bedelinin düşük kaldığını düşünen mülk sahipleri tespit davası açabilir. Bu durumda bölge rayicine bakılır ve kiracıya indirim yapılarak yeni kira bedeli belirlenir. Dava sonucunda mesken sahibinin beklediği sayı motamot geçerli olmaz, kiracılar korunur. Gayrimenkul hukuku uzmanları, bu davaların 2-2.5 yıl sürmesi nedeniyle muahede yolunun seçilmesini tavsiye ediyor.
Gündemdeki öbür bir husus da tahliyeler. Konut sahipleri mevcut düzenleme nedeniyle kiracıyı tahliye edemez. Mülk sahipleri kendisinin ya da bakmakla yükümlü olduğu kişinin gereksinimi durumunda tahliye isteyebilir. Bu durumda da meskeni üçüncü şahıslara 3 yıl müddetle kiraya veremez. Konutu daha yüksek fiyatla diğerine kiraya vermek için gereksinimim var palavrasını söyleyenler de tazminat ödemek zorunda kalır. Yalnızca 10 yıl uzama müddeti dolan kira için rastgele bir münasebet göstermeden tahliye istenebilir.
EV SAHİPLERİNİN DAVA HAKKI YOK
Ev sahiplerinin sınırlama için dava açma hakkı olmadığını belirten Hukuk Fakültesi Öğr. Üyesi Doç. Dr. Umut Yeniocak, “Her ne kadar mesken sahipleri bakımından adil olmayan sonuçlara sebep olacak bir değişiklik olsa da, kira artışına yüzde 25’lik artış hududu getiren bu kanunun Anayasa’ya tersliği tez edilip Anayasa Mahkemesi’ne başvurulması ve mahkemenin de kanunun iptaline karar vermesi ihtimali dışında, konut sahiplerinin bu kanun değişikliği ya da sonuçlarıyla ilgili yararlanabilecekleri bir dava hakları bulunmamaktadır” değerlendirmesini yaptı.