TÜİK’in datalarına nazaran 6 aylık enflasyon farkı olarak SGK ve Bağ-kur’lu emeklilerine 42.35, memur ve memur emeklilerine de yüzde 41.69 oranında artırım yapıldı. Maaşlara yapılan artırım sonrasında 2022 yılının ikinci yarısında geçerli olacak kıdem tazminatının tavan fiyatı de aşikâr oldu.
KIDEM TAZMİNATI TAVANI NE KADAR?
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan genelgeye nazaran; Temmuz-Aralık 2022 periyodunda Kıdem Tazminatı tavanı 15.371,40 kuruş oldu.
10 YIL ÇALIŞANA 153 BİN 714 LİRA
Kıdem tazminatı tavanının yükselmesiyle birlikte alınacak tazminatlar da arttı. SGK brütü 15 bin 371 liranın üzerinde olan herkes tavan sayıdan faydalanabilecek. Buna nazaran, 10 yıl çalışmış biri işten çıkarılırsa alacağı kıdem tazminatı 153 bin 714 lira olacak.
(Not: Yalnızca kıdem tazminatı baz alınmıştır. İhbar tazminatı, yan haklar, müsaade müddetleri hesap dışıdır.)
KIDEM TAZMİNATI NASIL HESAPLANIR?
Herhangi bir iş kontratının kıdem tazminatını gerektiren bir nedenle feshi durumunda, çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt fiyat meblağında kıdem tazminatı ödenmektedir. Bir yıldan artan müddetler de oranlanarak hesaplamaya dahil edilmektedir.
Kıdem tazminatı hesaplamaları sırasında personele ödenen fiyatın yanı sıra, kendisine nizamlı olarak sağlanan tüm para ve para ile ölçülebilen menfaatler (yol parası, yemek parası, nizamlı olmak şartıyla ikramiye ödemeleri vb.) de dikkate alınmaktadır. Her tam çalışma yılı için ödenen kıdem tazminatı fiyatı, fesih tarihinde geçerli olan kıdem tazminatı tavanı ile sonlandırılmıştır.
KIDEM TAZMİNATINI KİMLER ALABİLİR?
-
İşverenin emekçiyi haksız nedenlere dayanarak, mazeretler ile hiçbir destek göstermeden işten çıkarması,
-
İşin çalışan sıhhatini direkt etkilemesi ve ömrünü tehlikeye atması sonucu çıkması,
-
İşveren, birlikte çalışmak zorunda olduğu iş arkadaşlarının bir taşıyıcı hastalığa yakalanıp ayrıyeten bulaştırması,
-
İşçinin iş kontratı doldururken patron tarafından işin ayrıntıları hakkında yanlış ve kusurlu bilgiler vermesi sonucu,
-
İşverenin çalışan kişinin kendisine, çalışan öbür aile ferdine hakaret, cinsel akın, onur kırıcı ithamlarda bulunması,
-
İşveren şayet personelinden yasadışı olan bir iş talebinde bulunması,
-
İşçinin iş ortamında cinsel tacize uğraması ve patrona anlatması, patronun rastgele bir halde tedbir almaması,
-
Bir iş yerinde şayet 1 haftadan daha uzun mühlet iş durmasına sebep olacak etmenler yaşanmışsa,
-
Kadın çalışanın, evli kaldığı müddet boyunca en az 1 yıl içinde işten ayrılma talebini bildirmesi,
-
Erkek çalışanın vatani vazifesi nedeniyle askerliğe çağırılması,
-
Emekliliğe hak kazanılması sonucu tazminat,
-
Malullük durumun ortaya çıkması,
-
Son olarak çalışanın vefat etmesi
İSTİFA EDEN KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR Mİ?
Bir çalışan kendi isteği ile rastgele bir baskı altında yahut zorbalığa maruz kalmadan istifa etse kıdem tazminatı almaya hak kazanamaz.
Çünkü kişi kendi hür iradesi ile bu kararı almıştır. Çalışmak için tüm şartlar olumluyken atılan bu adım tazminat için haklı bir neden sayılmayacaktır. Son olarak üstte bahsettiğimiz üzere yalnızca bayan çalışanların evlendikten sonraki çalıştıkları bir (1) yıl içinde işten ayrılma talebi tazminat almaları için kâfi görülmektedir.
EVLENEN BAYAN TAZMİNAT ALABİLİR Mİ?
Kadınların evlendikten sonraki birinci bir yılı içinde iş kontratını feshetmesi durumunda kıdem tazminatı alırlar. Bu hak yalnızca bayan personele tanınan bir haktır. Bu nedenle erkek emekçilerin bu türlü bir hakkı yoktur. Ayrıyeten bu haktan yararlanabilmesi için bayan çalışanın evliliğinin birinci evlilik olma zaruriliği da bulunmamaktadır.