Selçuklu Sultanı 1. Alaeddin Keykubad tarafından 1220’li yıllarda Kayseri’de yaptırılan Keykubadiye Sarayı’nda devam eden hafriyat çalışmalarında pişmiş topraktan yapılmış su kanallarına rastlanıyor.
Sultan I. Alaeddin Keykubad’ın yaz aylarını geçirdiği, Moğolların Kayseri’yi istilası sırasında yıkılan sarayın kalıntılarını gün yüzüne çıkarmak için çalışmalar sürüyor. Kayseri Şeker Fabrikası yerinde devam eden hafriyat çalışmalarında sarayın faklı devirlerde de kullanıldığı belirlendi.
Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Kısmı Öğretim Üyesi ve Hafriyat Heyeti Lideri Prof. Dr. Ali Baş, çalışmaların tonozlu yapı etrafında devam ettiğini söyledi. Hafriyatlarda değerli buluntulara rastladıklarını anlatan Baş, bilhassa ortaya çıkarılan ‘divanhane’ kısmının kendilerini çok heyecanlandırdığını tabir etti.
Prof. Dr. Ali Baş, hafriyat çalışmalarında farklı periyotlara ilişkin duvarlarla karşılaştıklarını belirterek, şunları söyledi: “Yaptığımız hafriyat çalışmaları sırasında farklı devirlere ilişkin duvarlar, döşemeler, tandırlar ve Osmanlı’nın son devirlerinde yaygın olarak kullanılmaya başlanan lüleler (tütün çubuğu) ortaya çıkıyor. Onların ortaya çıkmış olması bize buradaki hayatın Selçuklu sonrasında da devam ettiğini gösteriyor. Bilhassa 17. yüzyıldan itibaren tütünün Osmanlı’ya girdiğini yahut 18. yüzyılda yaygınlaştığını biliyoruz. Ağır olarak bulunması burada en azından geç devirde bir yerleşmenin olduğunu bize göstermektedir.”
“ÇOK SAYIDA SU YOLU VAR”
Dört kemerli köşk etrafında künklerle (pişmiş toprak yahut betondan yapılmış kalın su borusu) yapılan su kanalına çok fazla rastlamadıklarını anlatan Baş, tonozlu yapı etrafında ise künklerle çok sık karşılaştıklarını lisana getirdi.
Baş, tonozlu yapı etrafındaki hafriyat çalışmalarında su sistemiyle ilgili çok fazla dataya ulaştıklarını vurgulayarak, “Neredeyse taban künklerle su yollarıyla bir ağ üzere örülmüş durumda. İleriye yönelik yapacağımız çalışmalarda suyun nereden geldiğini, nasıl taksim edildiğini gösteren bilgilerle karşılaşırsak bununla ilgili olarak daha farklı şeyler söyleme imkanımız olabilecektir.” diye konuştu.
Künklerin farklı form ve çaplarda olduğuna değinen Baş, şöyle devam etti:
“Mesela kimilerinin çapı küçükken, kimilerinin çapları çok daha büyüktür. Doğal bunların kullanım maksadının pak suyun getirilmesi yahut pis suyun atılmasıyla ilgili olduğunu söyleyebiliyoruz. Bilhassa tonozlu yapının ardında bir merkezde ağır olarak bu künklerin farklı taraflara dağılmış olması, oraya yakın bir ünitede güya bu türlü bir su dağıtım sisteminin olduğunu gösterecek halde data sunuyor. Bunu olağan ileriki çalışmalarda lakin ortaya koyabileceğiz. Kesin olarak şimdilik bir şey söylemek güç. Bilhassa bu kısımda çok sayıda su yolu var diyelim. Yani künklerle suyun farklı yerlere kanalize edildiğini görüyoruz.” (AA)