Karbon ayak izi, petrol, doğalgaz, kömür üzere fosil yakıtların yakılması sonucunda karbon salınımı gerçekleşiyor. Karbon ayak izi, makul bir vakit içerisinde insan faaliyetleri sonucu oluşan, dolaylı ya da direkt atmosfere yayılan sera gazlarının karbondioksit muadili ile hesaplanıyor.
Karbon ayak izi, insanların ulaşım, ısınma yada güç tüketimi nedeniyle atmosfere yayılmasına aracığı olduğu karbon ölçüsünü temsil ediyor. Karbon ayak izi CO2 emisyonu yahut CO2 yayılımı olarak da isimlendiriliyor. Karbon ayak izi ekseriyetle yıl bazında ve ton ünitesiyle söz ediliyor.
KARBON AYAK İZİ NEDİR?
Karbon ayak izi, ünite karbondioksit cinsinden ölçülen, üretilen sera gazı ölçüsü açısından insan faaliyetlerinin etrafa verdiği zararın ölçüsüdür ve iki ana modülden oluşur: direkt (birincil) ayak izi ve dolaylı (ikincil) ayak izi.
Birincil ayak izi, evsel güç tüketimi ve ulaşım (söz gelimi otomobil ve uçak) dahil olmak üzere fosil yakıtlarının yanmasından ortaya çıkan direkt CO2 emisyonlarının, ikincil ayak izi ise kullandığımız eserlerin tüm hayatın döngüsünden bu eserlerin imalatı ve en sonunda bozulmalarıyla ilgili olan dolaylı CO2 emisyonlarının ölçüsüdür.
KARBON AYAK İZİ NASIL HESAPLANIR?
Bizler her gün yaptığımız faaliyetler ile bu sera gazlarının salınımına neden olmakta. Bu tesir de bizim karbon ayak izimizdir.
Bindiğimiz araçların egzoz borusundan çıkan gazlarda olduğu üzere kimi vakit bu karbon salınımını çok açık bir formda görürüz. Kimi vakit ise durum bu kadar görünür değildir. Örneğin; marketten satın aldığımız eserlerin üretiminden nakliyesine kadar olan süreçte açığa çıkan CO2 üzere.
Karbon ayak izi, muhakkak bir vakit içerisinde insan faaliyetleri sonucu oluşan, dolaylı ya da direkt atmosfere yayılan sera gazlarının karbondioksit muadili ile hesaplanıyor.
Geçtiğimiz devirlerde yapılan araştırmaya nazaran bir kişinin karbon ayak izini oluşturan etmenler şu oranlarda dağıtılmıştır:
%15 – Doğalgaz, Petro, kömür ve öteki yakıtlar
%14 – Cümbüş, gezme, tatil
%12 – Elektrik tüketimi
%12 – Kamusal alandaki faaliyetler
%10 – Ferdî araç kullanımı
%9 – Temel konut eşyaları
%7 – Araç imalatındaki pay
%6 – Tatil ulaşımı
%5 – Yiyecek ve içecek tüketimi
%4 – Giyecek tüketimi
%3 – Toplu taşıma kullanımı
%3 – Finansal hareketler
KARBON AYAK İZİ NASIL AZALTILIR?
1. İmkan var ise rüzgar yahut güneş üzere yenilenebilir güçleri tercih etmek gerekiyor. güneş gücü kullanarak doğalgaz kullanımını azaltabiliriz. Böylelikle en değerli emisyon kaynaklarından biri olan güç tüketimini azaltabiliriz.
2. Ağaçlandırma çalışmalarına takviye vermek.
3. Çöpleri geri dönüşüm kutularına atmak.
4. Elektronik eserlerde A sınıfı güç tüketimi sağlayan eserleri tercih etmek.
5. Toplu taşıma yerine yürümeyi yahut bisiklete binmeyi tercih etmek.
6. Uçak seyahatlerinde direkt uçuşları tercih etmek.
7. Fosil yakıt yerine elektrikli ya da hibrid araçlar tercih etmek.