Karar Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İbrahim Kiras, “Cumhuriyetin kurulmasının üzerinden yüz yıl geçtiği halde, makul toplum kısımları ortasında hâlâ “Osmanlı taraftarları ile cumhuriyet taraftarları” biçiminde bir kamplaşmanın devam etmesi sağlıklı bir durum olmasa gerek. Bu ülkede artık Malazgirt Zaferi bir kesitin, İzmir’in kurtuluşu diğer bir kısmın bayramı oluyorsa ortada millet diye bir varlık kalmamış demektir. Ortak tarihî kıymetlerimiz etrafında sürdürülen siyaset tartışmalarına bu açıdan bakmak gerekir.” değerlendirmesini yaptı.
Kiras yazısında, “” sözünü kullandı.
Kiras şunları kaydetti:
“Mustafa Kemal hem bu vazife için en uygun kişi olarak görüldüğü hem de kendisi bu yolda herkesten daha istekli ve inançlı olduğu için Ulusal Mücadele’nin liderliğine gelmiştir. Bu görevlendirmeyi padişahın yaptığını söylemek için o günün İstanbul’undaki siyasi güç istikrarından habersiz olmak gerekir. Mustafa Kemal’in Samsun’a hareketinden evvel Vahdettin ile görüşmesinden bu türlü bir mana çıkarılamaz. Osmanlı Genelkurmayı Anadolu’ya gönderilecek kadroyu belirleyip Saray’a usulen onaylatmış olabilir en fazla. Yani padişahtan habersiz gerçekleşmiş bir tertip olmayabilir tahminen bu lakin padişahın iradesiyle gerçekleşmiş olamaz. Zira padişahın bir iradesi yoktu o sırada. Münasebetiyle ihanetinden kelam etmek de mantıksız. Vahdettin’in günahı periyot dönem milletine ve askerine inancını kaybedip ülkeyi ve saltanatı kurtaracak yol olarak İngilizlerle işbirliği seçeneğini ileri süren İtilafçılardan medet ummasıdır. Bunun da temelinde saltanat ile devleti bir ve tıpkı görmesi vardır.
Ancak ülkenin selameti için İngilizlerle işbirliğini savunan Hürriyet ve İtilaf Partisi mensuplarının tavrı şahıslara nazaran gafletten dalalete ve hatta ihanete uzanan bir çizgide şekillenmiştir maalesef. O günlerde işgale karşı askeri direnişin deva olmayacağını düşünmek bugün için bir “içtihat hatası” olarak kabul edilebilir lakin Anadolu’da işgalcilerle savaşan Türk askerine karşı Hilafet ordusunu kurmak, Anzavur ayaklanmasını organize etmek, Ulusal Uğraş başkanları hakkında dinden çıktılar fetvası yayımlamak yahut Nemrut Mustafa Divan-ı Harbinde idam cezası vermek vs. vatanseverlikle bağdaşacak işler değil. İngilizleri oyalamak için yapılan göstermelik uygulamalar bir yana, kendilerini işgalcilere beğendirmek için var gücüyle Anadolu direnişini boğmaya uğraşan aşikâr bir grubun “şahsî menfaatlerini müstevlilerin siyasi emelleriyle tevhid” ettiklerini söyleyen Atatürk yerden göğe kadar haklı değil mi?
Ama şu da var ki ne Osmanlı Sarayı’nın tüm mensupları ne de İstanbul hükümetlerinin hepsi gaflet, dalalet, hatta ihanet içindeydi. Sarayda da Babıali’de de Ulusal Uğraşın destekçileri ebediyen vardı. Şehzade Ömer Faruk Efendi Anadolu’daki uğraşa katılmak üzere İstanbul’dan ayrılmış, lakin çeşitli sebeplerle bunu uygun bulmayan Ankara hükümetinin ricasıyla Bolu’dan geri dönmüştü.
Damat Ferit kabineleri dışındaki İstanbul hükümetleri saklı yahut açık biçimde Anadolu’daki Ulusal Uğraşa müzahir olmuşlardı. Hakikaten bu hükümetlerin sadrazamları Cumhuriyet zamanında taltif edilmiş ve öldüklerinde devlet merasimiyle vatan toprağına verilmişlerdir. Ortalarında -Atatürk’ün yeniden Nutuk’ta sert sözlerle eleştirdiği- İzzet Paşa ile Salih Paşa da vardır.
İstanbul’daki idare takımları ceffelkalem hain ilan edilmemişlerdir. Kaldı ki İstanbul’daki herkes hain olsaydı değerli ölçüde silah ve cephanenin Anadolu’ya kaçırılması ve Ulusal Gayret takımlarının Ankara’ya geçebilmeleri de mümkün olmazdı. Osmanlı ordusunun en zirvesindeki Genelkurmay Başkanlığı misyonunun akabinde Ali İstek Paşa ve Salih Paşa kabinelerinde Harbiye Nazırlığı yapan Fevzi Çakmak yahut Genel Harb’in sonunda “Harbiye Nezareti Müsteşarlığı” misyonunu üstlenen İsmet İnönü eski başkentte Ulusal Uğraş ile ilgili çalışmaları ve hazırlıkları tamamladıktan sonra, 1920 Nisanında Ankara’ya geçtiler.
Bundan evvel ise daha Kasım 1918’de Kâzım Karabekir, Cafer Tayyar, Ali Fuad ve Mustafa Kemal Paşalar İstanbul’da Ulusal Uğraşın planlamasıyla ilgili sonuncu görüşmeleri gerçekleştirmiş; Sadrazam Ahmed İzzet Paşa ile Genelkurmay Lideri Cevat Paşa’nın da bilgisi dahilindeki bu görüşmelerden çabucak sonra yapılan görevlendirmelerle Kâzım Karabekir Erzurum’a, Ali Fuad Ankara’ya gitmiştir. Akabinde da Mustafa Kemal, 9. Ordu Müfettişi olarak Samsun’a çıkmıştır.
Demek ki “Atatürk’ü padişah Anadolu’ya gönderdi” diyenler de “Vahdettin vatanını sattı” diyenler de kendi tarih kurgularını çıkarıyorlar karşımıza. Akademik nitelikteki objektif araştırmaların bulgularına alışılmamış bile olsa bu husustaki farklı görüşlere inanç özgürlüğü kapsamında müsamaha gösterebiliriz fakat bunları arbede mazereti haline getirmek, toplumdaki kutuplaşmaların yeri yapmak mutlaka vatanseverlik değil.”