Enerji ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin Karadeniz’deki doğal gaz keşfinin akabinde geçen 2 yılda projede çalışmaların aralıksız sürdüğünü belirterek, “Şu ana kadar meselesiz ilerleyen proje, gelecek yıl gazın ulusal sisteme bağlanmasıyla, dünyada kendi alanında bu kadar kısa müddette biten proje olarak rekorlar kitabına girmiş olacak.” dedi.
Dönmez, Fatih sondaj gemisinin 21 Ağustos 2020’de Karadeniz’de Türkiye’nin tarihindeki en büyük doğal gaz keşfini yapmasının akabinde geçen 2 yıldaki gelişmeleri anlattı.
Küresel gündemde gücün birinci sıralardaki yerini koruduğunu ve güç bağımsızlığının her zamankinden daha büyük ehemmiyet taşıdığı bir devirden geçildiğini tabir eden Dönmez, şöyle konuştu:
“Yerli güce yapılan her yatırımın da her zamankinden daha fazla ehemmiyeti bulunuyor. Bizim güç bağımsızlığı için yola çıkmamız ise bu gelişmelerden öncesine dayanıyor. Bundan tam 2 yıl evvel, ulusal güç amacıyla dümenimizi kırdığımız Karadeniz’den gelen müjdeli haberi, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan kamuoyuyla paylaşmıştı. Karadan 170 kilometre açıkta, Fatih sondaj gemisinin gerçekleştirdiği 320 milyar metreküplük doğal gaz keşfi Türkiye’nin de en büyük keşfi olarak kayıtlara geçmişti. 2020’de denizlerdeki en büyük keşif unvanı da alan bu keşif bizim için ise birebir ismindeki Sakarya üzere yeni bir dirilişin birinci adımı oldu. Sonrasında da yapılan keşiflerle Sakarya Gaz Alanı’nın rezervi 540 milyar metreküpe çıktı.”
Dönmez, keşfin gerçekleştiği andan itibaren alandaki çalışmaların karada ve denizde aralıksız sürdüğünü aktardı.
Sahada 6 bin kişi ve denizlerde yaklaşık 30 gemiyle sürecin planlandığı üzere ilerlediği bilgisini paylaşan Dönmez, “Aradan geçen 2 yılda çevreyi ve doğayı gözeterek yürütülen çalışmalar sonucunda Türkiye’nin en büyük projelerinden biri olan Filyos Doğal Gaz Sürece Tesisi, Zonguldak’ta yükselmeye devam ediyor. Son olarak, gazı taşıyacak boruların seriminde de önemli kademe kaydedildi. Castorone gemisi, 170 kilometrelik sınırı bitirmek üzere. Önümüzdeki günlerde gazı taşıyacak boru serimini tamamlamış olacağız.” diye konuştu.
Dönmez, amacın Cumhuriyetin 100’üncü yılında yerli gazın meskenlerde kullanılması olduğunu anımsatarak, şöyle devam etti:
“Böylesine devasa bir projenin 3 yıl üzere kısa bir müddette bitmesi çok başka bir muvaffakiyet öyküsü. Şu ana kadar problemsiz ilerleyen proje, gelecek yıl gazın ulusal sisteme bağlanmasıyla, dünyada kendi alanında bu kadar kısa müddette biten proje olarak rekorlar kitabına girmiş olacak. Bu muvaffakiyetlerin ardında da gücün kapalı kahramanları var. Kimisi global güç şirketlerini kimisi de yüksek mesleklerini bıraktı ve Türkiye’nin bu dev projesinde çalışmak için ülkesine döndü. İşte bu kahramanlara ve projenin yükselmesinde emeği geçen herkese çok teşekkür ediyorum. Öte yandan, Karadeniz’deki çalışmalar bizi Akdeniz’den uzaklaştırmadı. Akdeniz’de de hakkımız olanı almakta kararlıyız. Türkiye’nin 4’üncü sondaj gemisi Abdülhamid Han, birinci durağı Yörükler-1 kuyusunda sondajına başladı. Amacımız Karadeniz’deki sevinci Akdeniz’de de yaşatmak. İnşallah müjdeli haberleri Akdeniz’den de paylaşırız.”
KARADENİZ’DE DEV KEŞFİN AKABİNDE GEÇEN 2 YILDAKİ DÖNÜM NOKTALARI
29 Mayıs 2020’de Haydarpaşa Limanı’ndan yola çıkan Fatih sondaj gemisi, Filyos Limanı’ndaki hazırlık süreçlerinin akabinde Karadeniz’e açılarak 20 Temmuz 2020’de birinci sondajına başladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 21 Ağustos 2020’de Fatih’in, Sakarya Gaz Alanı’ndaki Tuna-1 lokasyonunda 320 milyar metreküple Türkiye tarihindeki en büyük doğal gaz keşfini yaptığını bildirdi.
Erdoğan, 17 Ekim 2020’de ise Fatih sondaj gemisinin ek 85 milyar metreküp rezerv keşfettiğini ve toplam ölçünün 405 milyar metreküpe yükseldiğini açıkladı.
Fatih, Sakarya Gaz Alanı’ndaki derin deniz tespit kuyularından birincisi olan Türkali-1’de 5 Kasım 2020’de sondaja başlarken, Yasal, alandaki çalışmaları hızlandırmak gayesiyle 13 Kasım’da Haydarpaşa Limanı’ndan Karadeniz’e uğurlandı.
Türkali-1′ ve Türkali-2 tespit kuyularında çalışmalarını tamamlayan Fatih, 8 Nisan 2021’de keşif hedefli sondaj yapmak üzere Amasra-1 kuyusunda sondaja başladı.
Bu sırada 5 Mayıs 2021’de Yasal, Karadeniz’deki birinci vazifesi olan Türkali-2 kuyusunda derin deniz kuyu testlerini yapmak üzere denize açıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 4 Haziran 2021’de Fatih sondaj gemisinin, Amasra-1 kuyusunda 135 milyar metreküp gaz keşfettiğini açıkladı. Tıpkı gün, Karadeniz gazının karaya çıkış noktası olan Filyos Doğal Gaz Sürece Tesisi’nin temeli atıldı.
Sakarya Alanı Gaz Yakma Töreni’nin akabinde 29 Temmuz’da Türkali-2 tespit kuyusunda birinci kuyu akış testi tamamlandı.
YAVUZ’UN KARADENİZ SEYAHATİ BAŞLADI
Karadeniz’deki çalışmalara katılmak üzere Yavuz sondaj gemisi, 6 Ekim 2021’de Haydarpaşa Limanı’ndan hareket etti ve 7 Ekim’de Filyos Limanı’na ulaştı.
Kanuni, 7 Aralık 2021’de Türkali-2’de yürüttüğü birinci derin deniz kuyu testlerini muvaffakiyetle tamamlamasının akabinde 10 Aralık’ta Türkali-1’de derin deniz kuyu testine başladı.
Türkali-3, Türkali-4, Türkali-5 ve Türkali-6 tespit kuyularında sondajları tamamlayan Fatih, 24 Aralık’ta Türkali-7 kuyusunda sondaja geçti.
Fatih, tespit kuyularındaki çalışmaların akabinde yeni keşif amacıyla 16 Şubat’ta Sakarya Gaz Alanı’ndaki üçüncü arama kuyusu olan Karasu-1’de 5 bin metre derinlikte yapacağı sondajına başladı.
Sakarya Gaz Alanı Geliştirme Projesi kapsamında keşfedilen doğal gazı karaya ulaştıracak ünitenin birinci kaynağının 10 Mart’ta yapılmasının akabinde, gazı kuyu başından üretim haznesine iletecek dev vanalardan ikisi Filyos Limanı’na ulaştı.
Yavuz sondaj gemisi, Karadeniz gazının üretiminde birinci ve en kıymetli basamaklardan biri olan kuyu başı vanasını deniz tabanına indirmesi için 8 Nisan’da Türkali-2 kuyusuna uğurlandı.
Doğal gazı taşıyacak boruları deniz tabanına yerleştirecek Castoro 10 isimli gemi 7 Haziran’da Filyos Limanı’na ulaştı ve deniz tabanına birinci boru 13 Haziran’da indirildi. Hali hazırda Castorone gemisi derin sularda boru serim sürecini sürdürüyor.
İLK ETAPTA GÜNLÜK 10 MİLYON METREKÜP GAZ ÜRETİMİ
Sakarya Gaz Alanı’nda üretim için öncelikle 10 kuyu açılacak.
Karadeniz’deki her 6 kuyu denizin altında bir dağıtım haznesine bağlanacak ve tek sınır olarak kıyıya çıkacak.
Bu kapsamda Faz-1’deki 10 Türkali kuyusunun 6’sı bir dağıtım haznesinde, başka 4’ü ise ikinci bir dağıtım haznesinde toplanacak. Faz-2 kapsamında kuyular açılmaya devam edildikçe her dağıtım haznesinde 6 kuyu bağlı hale gelecek.
Dağıtım hazneleri eylül ayından itibaren denizin altına yerleştirilmeye başlanacak.
Doğal gazın karaya çıkış noktasında ise birinci etapta kasım ayında tamamlanması planlanan Batı Karadeniz Gazı Ölçüm İstasyonu, ikinci etapta Batı Karadeniz Doğal Gaz Boru Sınırı Faz-1 kısmı inşa edilecek.
Karaya çıkarılan doğal gaz, bir gaz ölçüm istasyonu ve 211 kilometrelik boru sınırıyla ulusal iletim şebekesine aktarılacak.
Yapılan çalışmalarla Sakarya Gaz Alanı’ndan birinci etapta günlük 10 milyon metreküp, ikinci etapta günlük 40 milyon metreküp doğal gaza ulaşılacak.