UNESCO Dünya Kültür mirası listesinde bulunan Kapadokya’da milyonlarca yılda oluşmuş peri bacaları yol üretimi nedeniyle yok ediliyor. Kapadokya Etraf Platformu sözcüsü Mükremin Tokmak, Ortahisar-Göreme ortasında üretimi süren yolun bölgedeki peri bacalarına, manastırlara ve tarihi yapılara önemli ölçüde ziyanlar verdiğini söyledi. Tokmak yolun tıpkı vakitte Ortahisar’a kısa yoldan doğalgaz götürülmesi için de yapıldığını ileri sürdü.
‘Bizans manastırını yok ederek buraya yol açıyorlar’
Evrensel’den Özer Akdemir’in haberine nazaran, Nevşehir Vilayet Özel Yönetimi Yol ve Ulaşım Hizmetlerine bağlı gruplar tarafından yaklaşık bir buçuk ay evvel başlatılan Göreme-Ortahisar ortasında yeni yol üretimi, UNESCO’nun Dünya Mirası listesindeki Kapadokya’nın ortasından geçiyor. Kapadokya Etraf Platformu sözcüsü Mükremin Tokmak yol güzergâhının birebir vakitte 1. Derece Arkeolojik ve Doğal Sit alanında olduğunu lisana getirdi. Gizli Kilisenin de olduğu bu alanın hem doğal sit, hem de arkeolojik sit alanı olduğunu belirten Tokmak, “Alttaki kayaları keserek ve bir Bizans manastırını yok ederek buraya yol açıyorlar” dedi.
‘Bölgede kırılmadık, yıkılmadık peri bacası kalmayacak’
Yol üretimine, Göreme Müzesi’nin oradaki Tokalı Kilise’nin yakındaki yoldan geçen araçların yol açtığı titreşimden kaynaklı olarak ziyan gördüğü münasebetinin gösterildiğini aktaran Tokmak, “Bu yolu kapatmak alternatif olarak yeni yol yapmak istiyorlar. İmali süren yol güzergahında Peri bacaları, manastırlar, inanılmaz oluşumlar var. Neredeyse Gizli Kilise’nin üzerinden geçiyor yol. Burası 45 metrelik bir dağ kütlesini rampayı düzlemek için üstten aşağıya hakikat oyuyorlar. Buralarda inanılmaz bir yarık açacaklar. O bölgede kırılmadık, yıkılmadık bir peri bacası, manastır kalmayacak. İleride de birebir münasebetle, araçların sarsıntısı nedeniyle önemli bir hasara neden olacak. İnanılmaz bir katliam var ve kimsenin sesi çıkmıyor” dedi.
Ortahisar Belediye Lideri: 8-10 kaya damı var
Ortahisar Belediye Lideri’nin geçtiğimiz günlerde yol imali güzergahında “8-10 tane kaya dam var” diyerek yapılacak yıkımın tesirini azaltmaya çalıştığını kaydeden Tokmak, “Oysa ki fotolarda görüleceği üzere bir ton peri bacası ve bu kaya dokunun içinde ise Bizans devrine ilişkin bir manastır kompleksi var. Yani 8-10 kaya dam diyerek hafife alınacak bir alan değil. Doğalgaza muhtaçlığımız var diyor ve bu yol bunun içindir de diyor. Bu doğalgazın geçeceği yer burası olamaz. Öbür güzergahlardan geçirmelisiniz bu yolu” dedi.
‘Şirket daha uzun boru döşemesin diye yapıyorlar’
İşin başka tarafının bu Ortahisar’ın doğalgaz sıkıntısı olduğunu belirten Tokmak, “Uçhisar’da doğalgaz var, Ürgüp’te var, Göreme’de var. Uçhisar’dan doğalgazı getirseler yol düz aslında, asfaltın kenarından döşenir borular. Lakin yol çok uzun ve Enerya ismindeki güç şirketine maliyeti çok artıyor. Ürgüp’ten getirseler tekrar 4-5 km fazla boru döşemek zorunda kalacaklar. Buradaki zihni hudut proje, bu doğalgazı da münasebet göstererek yapıyorlar bu yolu. Doğalgaza yönelik bir atılım yani. Bu Enerya şirketin daha uzun boru döşemesin diye yolu yapıyorlar. Asıl nedenlerden birisi bu doğalgazın oraya götürülmesi” dedi.
CHP’li vekilden soru önergesi
Öte yandan geçtiğimiz günlerde CHP Nevşehir Milletvekili Faruk Sarıaslan TBMM’ye verdiği yazılı soru önergesi ile Kapadokya’da yapılan yolu gündeme getirdi.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy tarafından yazılı olarak yanıtlandırılmasını istenilen soru önergesinde Sarıaslan Kapadokya jeopark alanından çift şeritli yolun yakınındaki kültür varlıklarında ziyanlar meydana getirebileceğine vurgu yaptı. Bir belediye liderinin isteği doğrultusunda fizikî yol çalışmaları başladığını belirten Sarıaslan, “İmar alanı dışındaki kelam konusu bölgede yol yapmak tek kişinin Ortahisar Belediye Lideri’nin kararıdır. Dünyanın gözbebeği milyonlarca yılda oluşmuş, ulusal ve milletlerarası bir tabiat ve kültür mirası niteliğindeki alanda yapılacak rastgele bir kusurun geri dönüşü mümkün olamayacaktır. Bu nedenlerle böylesi bir yol yapılmadan evvel, jeofizik, jeodezik ve ilgili yer bilimleri açısından yapılacak yolların peribacalarında, jeopark alanında ve etrafında oluşturacağı tesirin araştırılması, önemli bilimsel raporların düzenlenmiş olması gerekmektedir, tüm bunlar meçhul ve keyfidir” dedi.
Sarıaslan bakana şu soruları yöneltti:
- Bakanlığınızca Ortahisar ve Göreme beldelerimiz ortasına yapılacak yeni yol için gerekli araştırmalar yapılmış mıdır?
- Kapadokya Alan İdaresi Başkanlığı’nda sorumlu jeoloji mühendisinin ve bu çalışmaları yapacak teknik bir takımın olmadığını biliyoruz, bu mevzuda yapılmış bilimsel çalışmalar var mıdır?
- Kapadokya Alan İdaresi Başkanlığı’nda bahsi geçen yol projesi değerlendirilmiş midir?
- Plansız alanda açılmaya başlanan yol, şimdi daha üst ölçek plan kararları oluşmadan hangi kamu faydasına hizmet edecektir? Hangi üst ölçek plan kararına dayandırılacaktır?
- Bilimsel fikirden uzak olarak, yalnızca bir kişinin öngörüsünde, bu yolun açılmasının sakıncaları kamuoyuyla paylaşılacak mıdır?
- Turizm konusu bakanlığınızı ilgilendirdiği için, bu mevzu hakkında kamuoyuna bir açıklama yapmayı düşünüyor musunuz?