Elazığlı kahvehaneci Ertan Eroğlu, ekonomik kriz nedeniyle yaşadığı meseleleri anlattı. Günlük 180 lira cirosu olduğunu söyleyen Eroğlu, dükkanın masraflarını karşılayamadığını ve geçinemediğini belirtti. Prim gün sayısı yetmediği için emeklilikte yaşa takılanlar için yapılacak düzenlemeden de yaralanamayacağını kaydeden Eroğlu, şöyle konuştu:
“3 yıldır, zelzelede boş kaldım. Kimse bana demedi, ‘Sen aç mısın, tok musun’. Biz, bir yardım da almadık. Bileğimizin gücüyle, borçla harçla burayı açtık. Ondan sonra kriz, sarsıntı, virüs, hepsi üst üste bindi. Bu esnafı kimse sormayacak mı? Bu esnaf mevte terk mi edilmiş? Bakın, bugün benim cirom şudur. Gelin daima bir arada sayalım. 180 TL cirom var bugün. Ben 3 bin lira fatura nasıl ödeyeceğim? Benim burada bin 247 gün SSK teşebbüs var. Sene 94’te almışım, 3 bin 930 gün benim BAĞ-KUR’um var. İkisinin toplamı 5 bin 177 gün ediyor. Bu tarafta 45 yaşındaki adam 5 bin gününü tamamlayıp emekli olacak. Esnaf burada kirasını, stopajını, vergisini, suyunu, elektriğini, doğal gazını, BAĞ-KUR’unu… Erkek üzere çalışacak, ezilecek gece yarısına kadar. 8 saat de değil bizde; sabah 8, gece 11’de meskene gidiyoruz. Boş da olsa biz ekmeğimizi bekliyoruz. Bu elektriği, doğal gazı yatırmak zorundayız. Ben nasıl ödeyeceğim 3 bin 200 lirayı? Adam o tarafta 5 bin gün ile emekli olacak, ben burada ezileceğim, bana 7 bin 200’ü kaide koşacaklar. Bu adalete ben adalet demem, zulüm derim ben buna.
‘Bu esnaf mevte mi terkedilmiş’
Kapatacağım ben dükkanı. 3 yıldır, zelzelede boş kaldım. Kimse bana demedi, ‘Sen aç mısın tok musun’. Biz, bir yardım da almadık. Bileğimizin gücüyle, borçla harçla burayı açtık. Ondan sonra kriz, zelzele, virüs, hepsi üst üste bindi. Bu esnafı kimse sormayacak mı? Bu esnaf mevte terk mi edilmiş? Ben, bu esnafın yerinde olsam kilidi vururum. El birliğiyle herkes kapatsın. Adam, gitmiş devlet dairesinde çalışmış, büyük fabrikalarda çalışmış, otomatik BAĞ-KUR’u, SSK’sı yatmış. Biz, burada çay satarak onun hesabını yapıyoruz; BAĞ-KUR’umuzu nasıl ödeyeceğiz, konut kiramızı nasıl ödeyeceğiz diye. Motosikletimiz bile yok, mal mülk sahibi olmamışız, dükkanımız kira, konutumuz kira, üniversite öğrencim var; nasıl yapacağız? Kim geldi bizim halimizi sordu? Ne olacak memleketin hali?
1994’te bin 247 gün SSK teşebbüs var. 3 bin 930 gün BAĞ-KUR’umu yatırmışım. Bunun yanında 4 yıldır ben BAĞ-KUR’umu yatıramadım. Bu köprü yüzünden bir yıl yatıramadım, top attım burada iflas ettim, buralar şantiye olmuştu Mücahit Yanılmaz periyodunda. Akabinde sarsıntı vurdu, 3 yıl boşta kaldık, her şeyimizi kaybettik.
‘Çok sahipsiz bir memleket olduk’
BAĞ-KUR’un bir kısmını otomatik durdurmuşlar, ben durdurma talimatı vermemişim. 4 yıldır ben BAĞ-KUR’umu yatıramamışım, köprüden ötürü, zelzeleden ötürü. 3 yıl boşta kaldım, yatıramadık. Artık hiç yatıramayacağız esasen. Ben artık kira mı vereceğim, doğal gazı mı vereceğim, elektriği mi vereceğim, çocuğumu mu okutacağım, konut kirasını mı, site masraflarını mi, buranın avanta haraç dükkan sarfiyatını mi vereceğim? 150-200 lira buranın aidatı var. Buraya neden aidat veriyoruz, onu da çözemedim. Her taraftan bizden para alıyorlar ancak gelirin var mı diye soran olmadı. Biz bunlara nasıl vereceğiz? Çok sahipsiz bir memleket olduk. Köküne ben isyan ediyorum köküne, zira hiçbir yetkili yok burada.
‘Hani ‘aç adam yok’ diyorlar ya gelsinler bakalım var mı, yok mu’
Hani ‘Aç adam yok’ diyorlar ya gelsinler bakalım var mı, yok mu? Açın hükümdarı var hükümdarı ancak tok, açın halinden anlamaz. Var olan, yokun halinden anlamaz. Adamlar burada emekli olmuşlar, 10 bin-12 bin lira emekli maaşı alıyor; ‘Cumhurbaşkanı bize ne kadar verecek’ hesabındalar. Biz olamamışız, onun hesabını yapıyoruz. Onlar da 12 bin lira emekli maaşı alıyorlar, ne kadar alacağının hesabını yapıyorlar. ‘Bize yüzde 40 verse fakat kurtarır’ diyorlar. Biz de burada 150 lirayla dükkan kapatacağız. 4 bin 200 lira kiramız var. Yazıklar olsun. Gençler daima Avrupa’ya kaçıyorlardı ya haklılarmış. Yaş 51, ben de istemez miyim rahat etmeyi. Borçsuz harçsız bir hayatım olsun, konutum olmasın, otomobilim olmasın lakin en azından devlete sırtımı yaslayabileyim, devletim beni de düşündü diyebileyim. Bunun hesabını, SSK’ya gittim bulamadım. 200 tane işçi var, biri diyor ki ‘Yasa çıkmamış’, biri diyor ki ‘Bilgim yok’, oburu diyor ki ‘Bilmiyorum nasıl olacak’. Pinpon topu üzere oradan oraya gönderiyorlar. Sistem çökmüştü zati. Beşerler ne yapacağını bilmiyorlar, karamsarlar. Bunun içinde faydalanan insan çoktur, Allah güzel uğurlu etsin. Garibanlar alsın yesin, onlara diyecek bir şeyimiz yok ancak bir esnaf olarak bizim de hakkımız. Benim bunu daha bir ay daha yatıracak gücüm, takatim kalmadı.
‘Herkes uzman olmuş’
Kendileri bilmiyor ki biz de bilelim. Bir ‘9 bin’ dediler, bir ‘7 bin 200’ dediler, bir ‘7 bin’ dediler. Biri dedi ‘Askerlik borçlanmaları olacak’… Yani bunun cevabını bile alamıyoruz. Ben kahvemi bu türlü bıraktım, çıktım gittim. Tekrar ortada bir şey yok. Uzmanlar çıkmış, herkes bir telden çalıyor. Herkes uzman olmuş. Uzmanlık alanı o denli değildir. Çıkacaksın, aslanlar üzere haykıracaksın aslanım. Diyeceksin ki ‘Ey vatandaşım BAĞ-KUR’lu olan 7 bin 200’le emekli olacak; bunları kapsamıyor, bunlar sürünecek, aslanlar üzere bu türlü ölecekler. Sigortası olanlar 5 bin günde; sen 60 yaşına gelmişsin, BAĞ-KUR’unu yatıramamışsın, esnaflık yapmışsın ancak bu taraftaki fabrikada çalışmış, durumu düzgün bir arkadaş devlet kamu kuruluşunda çalışmış, oradan 45 yaşında emekli olacak. Ben 51 yaşındayım, benim boynum bükük kalmış. İşçi çalıştıramıyorum. Beni kurtarmadı ki işçiye de ekmek yedireyim. Benim elime ekmek geçmemiş.”