Kahramanmaraş’taki Domuztepe Höyüğü’nde yürütülen hafriyat çalışmalarında 7 bin 600 yıl öncesine ilişkin, boynuzlu iki hayvan başı figürünün yer aldığı mühür bulundu.
Hacettepe Üniversitesi Arkeoloji Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. Halil Tekin başkanlığında beş üniversitede misyonlu arkeolog ve bilim insanlarından oluşan 15 kişilik takımla yürütülen hafriyat çalışmalarının bu yılki kısmı tamamlandı.
Doç. Dr. Halil Tekin, geç neolitik periyoda ilişkin bir yerleşim yeri olan Domuztepe Höyüğü’nde bu yılki hafriyatlarda kıymetli bulgulara ulaştıklarını belirtti.
Buluntular ortasındaki 7 bin 600 yıl öncesine ilişkin olduğu bedellendirilen damga mühürün büyükbaş hayvanların evcilleştirilme sürecine ışık tutabileceğini söz eden Tekin, şöyle konuştu:
“Höyüğün ikinci yapı katına ilişkin dolgu toprak içinde serpantin taşından üretilmiş ip delikli düğme mühürün baskı yüzeyinde ‘aynalama’ sistemiyle ağızları birbirine bakar biçimde yapılmış boynuzlu iki hayvan başı dikkat çekiyor.”
“Geçmiş yıllarda kilden çanak-çömlek üzerinde boya bezek olarak stilize yapılmış boğa başı motiflerinin varlığı saptanmıştı. Klasik Mezopotamya terminolojisinde ‘Halaf’ olarak bilinen ömür biçiminin Doğu Akdeniz’deki en büyük yerleşimi olan höyükte farklı materyal üzerinde görselleşen boğa başları çoğunlukla Yakın Doğu’da evcil sığır (Bos Taurus) olarak bilinen çeşidin temsilcisi olarak kabul görmektedir.”
Elde edilen hayvan kemiklerinin incelemelerinin tamamlanmadığını hatırlatan Tekin, “Domuztepe’nin içinde bulunduğu Doğu Akdeniz’de M.Ö. 7-6 binli yıllarda mandanın evcilleştirildiğini söylemek için erkendir. Mühür baskı yüzeyinde ve kimi çanak-çömlek üzerinde boya bezekler formunda gözlemlenen tıbbın manda olmayıp yalnızca boğa başlarının farklı tarzlarda biçimlendirilmiş olması da ihtimal dahilindedir. Gelecekte yapılacak tahlillerin bu bahse ışık tutacağı kuşkusuzdur” değerlendirmesinde bulundu.
Mührün genelde mülkiyetin varlığının somut ispatı olarak kabul edildiğine işaret eden Tekin, “Eşitlikçi bir ömür biçimine sahip ve şimdi bürokrasinin bulunmadığı bir vakit dilimini temsil eden erken köy yerleşimlerinde bu çeşit objelerin fonksiyonları konusu hala tartışmalıdır” tabirlerini kullandı. (AA)