T24 Dış Haberler
Britanya’da Liz Truss’In 44 gün süren vazife sonunda başbakanlıktan istifa etmesi üzerine Muhafazakâr Parti’nin yeni başkanı ve yeni başbakanın kim olacağına dair tartışmalar başladı.
Boris Johnson’ın temmuz ayında istifa etmesi sonrası Muhafazakâr Parti içinde yapılan seçimle misyona gelen Liz Truss, iktisatta çalkantılarla geçen 44 günün sonunda istifa ettiğini duyurdu. Truss, yeni önder için seçimin gelecek hafta yapılacağını söyledi.
The Telegraph gazetesi, gelecek hafta Muhafazakâr Parti içinde belirlenecek yeni başbakan olabilecek isimleri ve olasılıklarını derledi.
Rishi Sunak
Eski Maliye Bakanı ve bir evvelki seçimde Liz Truss’ın karşısında yer alan Rishi Sunak’ın yeni başbakan seçilme mümkünlüğü The Telegraph’a nazaran yüzde 57 olarak belirlendi. Şu ana kadar 44 milletvekilinin Sunak’a dayanak sunduğu belirtildi.
Rishi Sunak
Boris Johnson
Britanya’nın Avrupa Birliği’nden ayrılığı ve Covid-19’la çaba devirlerinde başbakanlık koltuğunda oturan Boris Johnson’ın bu yıl temmuz ayında hükümet içi skandallar sonucu istifa ettikten sonra bir devir daha misyona gelmek için aday olabileceği belirtildi. 36 milletvekilinden takviyesi olduğu belirtilen Johnson’ın seçilme mümkünlüğü The Telegraph’a nazaran yüzde 25.
Boris Johnson
Penny Mordaunt
Avam Kamarası Lideri Penny Mordaunt, Johnson’ın istifasıyla yapılan Muhafazakâr Parti içi seçimde üçüncü sırada yer almıştı. Daha evvel hükümetlerde Milletlerarası Kalkınma Bakanı ve Savunma Bakanı olarak misyonlar alan Mordaunt’un The Telegraph’a nazaran seçilme mümkünlüğü yüzde 19.
Penny Mordaunt
Ben Wallace
Savunma Bakanı Ben Wallace’ın Boris Johnson’ın istifasından sonra aday olması beklenirken Wallace bu adımı atmayacağını söylemişti. The Telegraph’a nazaran Wallace’ın seçilme mümkünlüğü yüzde 5.
Ben Wallace
Truss’ın kısa süren başbakanlık dönemi
Britanya’da eski Başbakan Boris Johnson hükûmetteki taciz skandalında ‘yalan söylediğinin’ ortaya çıkması sonucunda 7 Temmuz 2022 tarihinde başbakan olarak vazifesinden istifa ettiğini açıklamıştı.
Johnson’ın istifasının akabinde Muhafazakâr Parti yeni önderi ve yeni başbakan için seçime gitmiş, eylül ayında Liz Truss seçilmişti.
Truss, vazifeye başlamadan evvel Kraliçe Elizabeth ile görüşmüş, görüşmeden iki gün sonra Britanya’nın en uzun tahtta kalan hükümdarı Kraliçe Elizabeth hayatını kaybetmişti. Truss, Kraliçe Elizabeth’in oğlu Kral Charles devrinin birinci başbakanı olmuştu.
Ekonomide çalkantılar
Liz Truss’ın geçen ay atadığı Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng, Truss’ın vadettiği vergi kesintilerini içeren bir küçük bütçe hazırlamış, vergi kesintilerinin bütçe finansmanı için daha fazla borçlanma gerektirecek olması, halihazırda büyük bir borç yükü altında bulunan Britanya iktisadı hakkındaki telaşları artırmış ve İngiliz sterlini süratli bir biçimde paha kaybetmişti.
Tartışmalı küçük bütçe kararının akabinde hükûmet geri adım atmış, Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng istifa etmişti. Kwarteng’in yerine Maliye Bakanı olarak Jeremy Hunt atanmıştı.
İçişleri Bakanı Suella Braverman da dün istifa etmiş ve istifa mektubunda Truss’ı eleştirmişti.
Truss, istifa etmesiyle birlikte vazifede en kısa müddet kalan Britanya Başbakanı olma olasılığıyla karşı karşıya. Daha evvel en kısa periyot misyon yapan Britanya Başbakanı 119 gün ile (12 Nisan 1827-8 Ağustos 1827) George Canning’di. Canning vazifedeyken hayatını kaybetmişti.