İki ayda bir yayınlanan ünlü Amerikan mecmuası Current Affairs, Columbia Üniversitesi Sürdürülebilir Kalkınma Merkezi Yöneticisi unvanının yanı sıra BM Sürdürülebilir Kalkınma Tahlilleri Ağı Lideri olan ve dünyaca ünlü tıp mecmuası the Lancet’in Covid-19 Kurulu Lideri olarak vazife yapan Prof. Jeffrey Sachs’le bir söyleşi gerçekleştirdi.
Prof. Sachs, Covid-19 Komitesi Lideri sıfatıyla yaptığı araştırmalarda, halktan gizlenen çok derecede tehlikeli biyoteknoloji araştırmalarının hâlâ sürmekte olduğu, ABD’nin bu araştırmanın büyük kısmını desteklediği ve Covid-19’a neden olan SARS-CoV-2 virüsünün ortaya çıkışının tehlikeli bir virüs araştırmasının aksi gitmesiyle gerçekleşmesinin mümkün olduğu sonucuna vardı.
Sachs, yapılan söyleşide, ABD Ulusal Sıhhat Hizmetleri kurumunun [NIH] ve pek çok bilim beşerinin Covid-19’un kökenleriyle ilgili yapılması gereken araştırmaları engellediğini, bu çeşit kurumların özel biyoteknoloji şirketleriyle saklı araştırmalar yürütmekte ve desteklemekte olduğunu, tüm toplumun pandemiyle ilgili bilgilere mahzur olmaksızın ulaşmaya hakkı olduğunu vurguluyor.
Sachs’in aktardığı kadarıyla, pandemi esnasında biyoteknolojik araştırmaları destekleyen güç odakları toplumu manipüle etmek hedefiyle daima olarak Çin’in Wuhan kentindeki pazarı işaret etti; buna rağmen, alternatif bir görüş olan virüsün bir araştırma laboratuvarından sızmış olması ihtimali her seferinde kati biçimde reddedildi ve bu ihtimalin konuşulması her fırsatta engellendi. Covid-19 Kurulu Lideri, karşılaştığı direncin, şahsen başkanlığını yürüttüğü komiteye dek sızdığını, birlikte çalıştığı bilim insanlarının laboratuvardan sızma ihtimalini sumen altı etme eforları nedeniyle kurulu dağıtmak zorunda kaldığını aktarıyor.
‘VİRÜS LABORATUVARDAN SIZMIŞ OLABİLİR’
Prof. Jeffrey Sachs, kamuoyunda baskın biçimde takviye gören doğal yolla yayılma argümanı karşında ikinci hipotezi gündeme taşırken şunları belirtiyor:
“Şimdi, alternatif hipotez nedir? Alternatif hipotez epey kolay. Ve bu, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin’de SARS gibisi virüsleri toplamak, laboratuvarda değiştirmek ve potansiyel olarak çok daha tehlikeli virüsler yaratmak konusunda çok fazla araştırma yapıldığı. Ve SARS-Cov-2 olarak isimlendirilen Covid-19’a neden olan özel virüs, virüsü daha tehlikeli hale getiren genetik yapının bir kesimine sahip olması nedeniyle dikkat alımlı. Ve genomun bu kesimine ‘furin bölünme bölgesi’ denir. Artık, değişik ve kaygı verici olan şey, pek faal bir biçimde devam eden ve teşvik edilen araştırmanın, ne olacağını görmek için SARS gibisi virüslere furin bölünme bölgeleri yerleştirmesiydi.”
Sachs, bu ihtimalin gözden uzak tutulmaması gerektiğini söylerken, kamuoyunun dikkatinin daima biçimde bir Çin’deki bir pazar yerine yönlendirilmesinin altında farklı niyetler yatıyor olabileceğinin altını çiziyor.
Aktardığına nazaran, salgının resmen duyurulduğu birinci günlerde, 1 Şubat 2020’de NIH’den bir küme virologla yaptığı görüşmede, sıhhat yetkilileri, Covid-19 virüsünün laboratuvardan çıkmış olma ihtimali üzerinde durmuşlar. Onları bu fikre yönlendiren bulgu, SARS-Cov-2 virüsünde, aslında orada bulunmaması gereken ‘furin bölünme bölgesinin’ var olmasıydı. Buna rağmen, tıpkı bilim insanları, iki gün sonra verdikleri demeçlerde daima bir ağızdan “Hayır, virüs büsbütün doğal” cevabını vermeyi tercih etmişlerdi.
Sachs bu noktada, bu görüşü savunan bilim insanlarını eleştirerek, virüsün doğal olduğunu ileri süren şahısların New York Times gazetesinde yayınlanan bilgilerin hiçbirine sahip olmadan bu görüşü ileri sürmelerinin ve Ulusal Sıhhat Hizmetleri kurumunun da bu teze takviye vermesinin bilimsel temellerle bağdaşmadığını, ayrıyeten, kendilerine de hiçbir şey danışılmadığını söylüyor ve bunun sürdürülen manipülasyon çabasının bir kesimci olduğunu ima ediyor.
‘BİRÇOK ZIMNÎ ARAŞTIRMA DEVAM EDİYOR’
Sachs, Current Affairs mecmuasından Nathan Robinson’ın, bu virüsle ilgili bâtın biyoteknoloji araştırmalarının sürüp sürmediğine ait sorusuna şu karşılığı veriyor:
“Öyle olduğuna inanmak için çok büyük nedenlerimiz var. Ve açıkçası, bu soruyu sormadık bile. Lakin o denli olduğuna inanmak için pek çok nedenimiz var; zira araştırmayı sürdüren bilim insanları bu araştırmayı sevdiler. Ve bunun neden bu kadar kıymetli olduğunu kamuoyuna açıkladılar. Ve bu araştırmanın neden devam etmesi gerektiğine dair başyazılar yazdılar. Ve devam etmesi gerektiğini söyleyerek hibe teklifleri yaptılar. Ve hibe teklifleri yazma işinde olan bizler için, derinden rahatsız edici bir sonuç olan makul bir hibe teklifinin reddedilmiş olması, daha sonra gerçekleştirilmediği manasına gelmez. Ancak NIH ne diyor? ‘Evet, bu farklı bir soru. Neden ispatlara ulaşamıyoruz?’ Bu soruyu sormuyorlar bile.”
“Dahası, Huanan pazarı hakkında konuşanlara misal bilim insanları, devam etmekte olan araştırmayı tartışmıyorlar dahi. Bence bu sırf bir yanlış yönlendirme. El çabukluğu sanatı üzere. ‘Oraya bakma. Şuraya bak.’ Lakin biliyoruz ki bu araştırmanın büyük bir kısmı sürmekteydi. Önde gelen bilim insanlarının röportajları var. Bizim araştırma tekliflerimiz var. Yürüttüğümüz tartışmalardan bu araştırmanın yapılması niyetinin var olduğunu biliyorum (…) Söylemek istediğim şu ki; bu araştırmanın sürdürüldüğüne inanmak için çok büyük bir sebep var. Çünkü bu hususta yayınlanmış makaleler var. Bununla ilgili görüşmeler var. Araştırma teklifleri var. Fakat NIH konuşmuyor. Hiçbir şey sormuyor. Ve bu bilim insanları da hiç sormadılar. Birinci günden beri, alternatifi gözden uzak tuttular. Ve alternatifi tartıştıklarında, araştırma programını tartışmıyorlar.”
‘ARTIK TARTIŞMA VAKTİ GELDİ’
Sachs, pandeminin başlamasının üzerinden iki buçuk yıl geçtikten sonra, artık alternatif hipotezi tartışma vaktinin geldiğini tabir ediyor. Tehlikeli virüsler üzerinde yapılan araştırmalarla ilgili 2014 yılında bir moratoryum çıkarılarak araştırmaların bir müddetliğine durdurulduğunu hatırlatıyor.
2017 yılında bir küme bilim beşerinin, kamuoyuna yönelik demeçlerinde, Dünya üzerinde pek çok tehlikeli virüs bulunduğunu ve acil biçimde bunlara karşı önlemler geliştirebilmek için araştırmalar yapılması gerektiğini öne sürdüğünü aktarıyor. Sachs, bu araştırmalardaki tek emelin virüslere karşı ilaçlar geliştirmek olmadığını, birebir esnada virüslerin değiştirilerek daha tehlikeli bir hale getirildiğini söylüyor. Bunu yapmalarındaki maksat, kelamda bu virüslerin yayılma potansiyelini test etmekti, diye ekliyor. Bunun yanı sıra, araştırmaların başlamasından çok kısa müddet sonra Covid-19 virüsünün dünya genelinde yarattığı pandeminin ortaya çıktığına da dikkat çekiyor.
Prof Sachs, ne olursa olsun yanıtlanması gereken bir küme sorunun hâlâ masada beklediğinin altını çiziyor. Öncelikle bu araştırmanın yapılıp yapılmadığının ve daha öteki neler yapıldığının kamuoyu ile paylaşılmasını, araştırma notlarının ABD Senatosu’nda oluşturulacak yasal bağlayıcılığı olan bir komiteye sunulmasını, salgının geldiği etap itibariyle artık laboratuvardan yayılma savı hakkında açık biçimde konuşulmasını talep ediyor.
Nathan Robinson’un Wuhan’daki araştırma laboratuvarı dışında da farklı laboratuvarların tıpkı araştırmaya dahil olduğunun konuşulduğunu hatırlatması üzerine, Jeffrey Sachs, kendi bildiklerini aktarıyor.
Sachs’in aktardığına nazaran, Wuhan’daki araştırmayı yürüten Çinli bilim insanları, Amerikalı bilim insanları tarafından ileri seviyedeki biyomühendislik teknikleri alanında eğitiliyor. Buna ek olarak, bu alanda rastgele bir sınırlamaya karşı olduğunu söz eden pek çok ABD’li bilim insanı mevcut. EcoHealth Alliance isimli bir programın şemsiyesi altında toplanan bu laboratuvar ve araştırma şirketleri, Tony Fauci yönetimindeki Ulusal Sıhhat Enstitüleri’ne bağlı Ulusal Acil Sıhhat Hizmetleri Fonu tarafından finanse ediliyor. Ve bu noktada NIH, bu karmaşık bağa dahil oluyor. Sachs’in savunduğu kadarıyla, ortalarındaki bağ, laboratuvarları gündeme getiren ihtimali konuşmalarını engelliyor.
Sachs, var olan bu ve gibisi pek nedenden dolayı artık bu kurumlara olan inancını yitirdiğini, biyo-savunma kılıfı altında pek çok tehlikeli araştırma yürütüldüğünü, bunlardan haberdar olması gereken halkınsa türlü mazeretler ileri sürülerek gerçeklerden uzak tutulduğunu tabir ediyor. Ve, SARS-Cov-2 virüsüyle ilgili gerçek ne olursa olsun, çok seviyede tehlikeli patojenler üretecek seviyede bir güce sahip olduğumuzu söylüyor.
Konuya ait iki buçuk yıldır yürüttüğü araştırmasını özetleyen Sachs, söyleşiyi şöyle bitiriyor: “Bulduğum şey, şu anda bulamadığımız bir sürü dataya sahip olduğumuz. Ve Bilgi Edinme Özgürlüğü Yasası davalarından gelen bilgilere ve sızıntılara güvenmek zorunda kalmak istemiyorum; ama bunlar inanılmaz derecede bilgilendirici olabilir. Açık, bağımsız bir bilimsel araştırma ve şeffaflık istiyorum. Bunu yapmanın bir yolu, mahkeme celbi yetkisi olan iki partili bir kongre nezaret soruşturması olacaktır. Laboratuvar kayıtlarınızı, defterlerinizi, virüs suşlarına ilişkin bilgi belgelerinizi vb. bize verin. Bağımsız bilim insanlarının tanımlamaları ve bize tam olarak bilgi cinslerini anlatmaları için yanıtlanması gereken pek çok soru mevcut. Ne var ki şu anda hükümetin gerçek bir kıymetlendirme yapmamız gereken dataları gizlemeye uğraştığı bir ortamda çalıştığımızı biliyoruz.”
Kaynak: Current Affairs
Derleyen: Tarkan Tufan