Mart 2011’de yaşanan 9 büyüklüğündeki sarsıntı ve sonrasındaki tsunaminin, Fukuşima Nükleer Santrali’nde radyoaktif sızıntıya sebep olması sonrasında elektrik üretiminde radikal değişikliğe giden Japonya, 2030’a kadar nükleer güçten elektrik üretiminin hissesini yüzde 22’ye çıkarmayı hedefliyor.
54 reaktör ve 17 nükleer santrale sahip ülkenin nükleer konseyi gücü 48,8 gigavat düzeyinde bulunuyor.
Fukuşima felaketi sonrasında reaktörlerin birçoklarının tedricen kapatıldığı ve nükleerden elektrik üretiminin 2015 prestijiyle yüzde 1’e kadar düşürüldüğü Japonya’da, reaktörlerin tekrar devreye alınmasıyla nükleerin elektrik üretimindeki hissesi 2020’de yüzde 4’e, 2021’de yüzde 6 düzeyine çıktı.
Reaktör sayısı 17’ye çıkacak
Bu yıl 10 reaktörde etkin elektrik üretimi yapılıyor. Ülkede 2023 yazına kadar kapalı reaktörlerin 7’sinin daha devreye alınmasıyla etkin reaktör sayısının 17’ye çıkarılması planlanıyor. SRZ-1200 olarak isimlendirilen 1,2 gigavat elektrik kapasiteli yeni reaktörün, 2030’lu yılların ortalarında devreye alınması planlanıyor.
Felaketten evvel elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 30’u nükleer santrallerden sağlanırken, felaket sonrası kapalı olan reaktörlerden tekrar elektrik üretimine başlanmasıyla 2021 sonunda nükleer gücün hissesi yaklaşık yüzde 6’ya çıktı.
Japonya’da elektrik üretimi fosil kaynak ağırlıklı
Japonya’nın 2021’de toplam elektrik üretimi 1019,7 teravatsaat olarak gerçekleşti. Bu üretimin 326,1 teravatsaati kömürden, 301,9 teravatsaati doğal gazdan, 207,9 teravatsaati yenilenebilir güç kaynaklarından, 61,2 teravatsaati nükleer güçten, 31,3 teravatsaati petrolden, 91,3 teravaatsaati de öbür kaynaklardan sağlandı.
Ülkede geçen sene açıklanan 6. Ulusal Stratejik Güç planına nazaran 2030’da elektrik üretiminde, nükleer ve yenilenebilir gücün hissesinin artırılması, fosil kaynaklarının hissesinin ise azaltılması öngörülüyor.
Bu kapsamda 2030’da nükleerin elektrik üretimindeki hissesinin yüzde 22, yenilenebilir gücün hissesinin yüzde 38’e çıkarılması, LNG’nin hissesinin yüzde 20, kömürün hissesinin yüzde 19, petrolün hissesinin ise yüzde 2’ye düşürülmesi amaçlanıyor. Yenilenebilir güçte ise güneşin hissesinin yüzde 15, hidroelektriğin hissesinin yüzde 11, rüzgarın hissesinin yüzde 5, biyokütle atığın hissesinin yüzde 5, jeotermal gücün hissesinin ise yüzde 1 düzeyinde olması planlanıyor
LNG ve kömürde Avustralya’ya bağımlılık artıyor
Fukuşima felaketi ve akabinde yaşanan güç tedarik sorunu nedeniyle fosil kaynaklara yönelen Japonya, LNG ve kömür muhtaçlığının büyük bir kısmını Avustralya’dan karşılamaya başladı. Kuzeydoğu Asya ülkelerinden sanayi devi Japonya, elektrik üretiminin büyük kısmını ithal kömür ve LNG’den sağlıyor. Tokyo idaresinin son 10 yıllık LNG ithalatında Avustralya’nın hissesi yüzde 24’lerden yaklaşık yüzde 40’lara ulaşarak birinci sıraya yerleşmiş durumda.
Japonya 2021’de 101,3 milyar metreküp LNG ithal etti. Tokyo idaresi bu ithalatın, yüzde 36,3’ünü Avustralya’dan, yüzde 13,9’unu Malezya’dan, yüzde 12,3’ünü Katar’dan, yüzde 8,8’ini Rusya’dan kalan kısmını öbür ülkelerden tedarik etti.
İthalat datalarına nazaran Japonya, Avustralya’dan 2021’de 40,6 milyar metreküp LNG ithal etti. Bu sayı 2013’te 24,4 milyar metreküp düzeyindeydi.
Rusya’dan kademeli olarak kesecek
Öte yandan Japonya’nın kömür ithalatı ise 2021’de 186 milyon ton olarak gerçekleşti. İthalatta Avustralya’nın hissesi 2021’de yaklaşık yüzde 65, Endonezya’nın yüzde 12,4, Rusya’nın yüzde 10,8 olurken, ithalatın yaklaşık yüzde 10’u da öteki ülkelerden yapıldı.
Japonya, nisanda Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte Moskova idaresinden kömür ithalatını kademeli halde azaltacağını açıklamıştı. Bu yıl Rusya’dan boşalan hissesi Avustralya’nın doldurması ve bu ülkeden ithalat oranının artması bekleniyor.
Ülkedeki toplam heyeti güç kapasitesi ise 350 gigavatı aşıyor. Nükleer güçte heyeti güç kapasitesi toplam 48,8 gigavata ulaşsa da reaktörlerin birden fazla hala elektrik üretiminde kullanılmıyor. İthal LNG ve kömür de elektrik üretiminde değerli yer tutuyor.