İzmir Alsancak’ta 19. yüzyılın ikinci yarısında ticaret hacmindeki süratli büyümeyle birlikte açılan ve 2004 yılına kadar Tekel’in bir işletmesi olarak üretim faaliyetlerine devam eden İzmir Kültür Sanat Fabrikası, yeni bir vizyonla fonksiyonunu sürdürüyor. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile İzmir Rölöve Anıtlar Müdürlüğü uyumunda 2022 yılında başlatılan onarım ve renovasyon çalışmaları sonucu 29 Nisan 2023’te hizmete açılan İzmir Kültür Sanat Fabrikası, her yaş kümesinden konuğunu ağırlıyor.
Yeni jenerasyon kültür sanat merkezine dönüşen alanda Arkeoloji ve Etnografya Müzesi, İzmir Fotoğraf ve Heykel Müzesi, Atatürk İhtisas Kütüphanesi, Alsancak Halk Kütüphanesi, Türk Dünyası Müzik İhtisas Kütüphanesi, sanat ve eğitim atölyeleri, açık hava sineması ile stant alanları yer alıyor.
Arkeoloji ve Etnografya Müzesi‘nde yaklaşık 6 bin, İzmir Fotoğraf ve Heykel Müzesi’nde ise 400 civarı eser ziyaretçilerle buluşuyor. Türk Dünyası Müzik İhtisas Kütüphanesi’nde yaklaşık 100 bin, Alsancak Halk Kütüphanesi’nde 40 bin, Atatürk İhtisas Kütüphanesi‘nde ise 10 bin kitap araştırmacıların hizmetine sunuluyor. İzmir Kültür Sanat Fabrikası’nın ilgi cazip kısımları Arkeoloji ve Etnografya Müzesi girişindeki yaklaşık 2 bin 300 yıllık Belevi Anıt Mezarı kısımları ve replikası ile başlıyor.
EN BÜYÜK BİNA ARKEOLOJİ VE ETNOGRAFYA MÜZESİ
İzmir Kültür Sanat Fabrikası Müdürü Hoş Ertem, yaklaşık 140 yıllık tarihiyle endüstriyel miras olan Alsancak Monopol Fabrikası’nın İzmirlinin belleğinde değerli bir yere sahip olduğunu söyledi. İzmir Kültür Sanat Fabrikası’nın kentin kolay ulaşılabilir bir noktasında olduğunu aktaran Ertem, “Fabrikamızda bileşenlerimiz çok. Hepsi birbirinden değerli üniteler hizmet veriyor. İzmir Fotoğraf Heykel Müzesi fabrikanın ikinci ana büyük binasını kapsıyor. Müzede 4 ana galeri, 2 süreksiz stant salonumuz yer alıyor. Tanzimat Devri’nden günümüz çağdaş sanatına kadar pek çok sanatkarın seçkin yapıtları sanatseverlerle buluşuyor” dedi.
“CAZİBE MERKEZİNE DÖNÜŞMÜŞ DURUMDA”
Şirin Ertem, sergilenen yapıtların, müzelerin teşhir alanlarında ya da depolarındaki kesimler olduğunu söz ederek, “Her yaştan ziyaretçilerimizi kültür ve sanatla buluşturmayı hedefliyoruz. Fabrikamız 20 bin metrekare kapalı alan ve 9 bin 200 metrekare açık peyzaj ve rekreasyon alanlarına sahip. Fabrikamız kentin yeni cazibe merkezi haline dönüşmüş durumda” dedi.
İzmir Kültür Sanat Fabrikasının onarım tekniklerinden altyapı sistemlerine, mahallî kültürel ömrü destekleyen yapısından gelecek jenerasyonlara taşıdığı kültürel mirasa her istikametiyle sürdürülebilirlik prensiplerine tam uyumlu olduğunu belirten Ertem, yapının sürdürülebilirlik kontrol süreçlerini tamamlayarak “Biosphere” sertifikası almaya hak kazandığını da lisana getirdi.
Müzede sergilenen yapıtların tamamının İzmir ve etrafı buluntularından oluştuğu bilgisini veren Sevecen Ertem, yapının ikinci büyük binasının ise İzmir Fotoğraf ve Heykel Müzesi olarak işlevlendirildiğini aktardı. Ertem, İzmir Kültür Sanat Fabrikası’nın Ege’nin en büyük Atatürk İhtisas Kütüphanesi’ne mesken sahipliği yapması açısından da farklı bir ehemmiyete sahip olduğuna işaret ederek, fabrikada çocuk, genç ve yetişkinler için özel çalışma ve aktiflik alanları ile bir de sanat sokağı bulunduğunu kaydetti.