Övgü Pınar
ROMA – Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, 30 Eylül’de işgal altındaki Ukrayna’nın 4 bölgesini ilhak ettiğini açıkladığı konuşmasında ‘Büyük Rusya’nın kahramanlarından, ihtişamından, ve Batı’nın neo-kolonyal sisteminden’ dem vurduktan sonra bu bağlamla pek de alakalı görünmeyen bir çıkış yaptı. Başta Avrupa olmak üzere, savaşın gidişatıyla ilgili ipuçları edinmek için dünyanın kulak verdiği konuşmasında bir anda, ‘anne ve babanın’ yerini ‘1 numaralı ebeveyn ve 2 numaralı ebeveynin’ alması ‘tehlikesinden’ kelam etmeye başladı:
“Rusya vatandaşlarına seslenmek istiyorum: Burada, ülkemizde, Rusya’da ‘anne ve baba’ yerine ‘1 numaralı ebeveyn’, ‘2 numaralı ebeveyn’, ‘3 numaralı ebeveyn’ istiyor muyuz? Okullarımızın çocuklarımıza, okuldaki birinci günlerinden itibaren bozulmaya ve yok olmaya yol açan sapkınlıkları empoze etmesini istiyor muyuz? Bayan ve erkeklerin yanı sıra öbür cinsiyetlerin de var olduğu fikrini başlarına kazımak ve onlara cinsiyet değiştirme ameliyatı önermek istiyor muyuz?”
Putin’in bu çıkışı, bilhassa konuşmayı İtalya’dan izleyenlerin dikkatini çekti. Zira şimdi birkaç gün evvel 25 Eylül’de yapılan genel seçimleri, misal biçimde ‘bir grup gizemli güçleri’, “Bizi bir numaralı ebeveyn, iki numaralı ebeveyn olarak tanımlamak istiyorlar” diyerek suçlayan çok sağcı başkan Giorgia Meloni kazanmıştı.
Küreselleşmeye karşı ulusalcılığı savunan, “Tanrı, vatan, aile’’ sloganını lisanından düşürmeyen Meloni, son yıllardaki süratli yükselişini -ve muhtemelen seçim zaferini de- bu ‘komplocu düşmanlara’ karşı ‘İtalyanların pahalarını koruma’ vaadine de borçlu.
Meloni’nin son yıllarda bayrak haline getirdiği bu telaffuzun en güçlü ilanı 2019’daki bir mitingde gerçekleşti. Sağ partilerden oluşan ittifak, Roma’daki San Giovanni Meydanı’nda “İtalyan Gururu” isimli bir ortak şov düzenlemiş, Meloni buradaki yüksek desibelli konuşmasıyla ‘yıldızlaşma’ yoluna girmişti.
Sahneye İtalyan bayrağıyla çıkan Meloni, kalabalığı şu sözlerle coşturmuştu: ‘’Aile, onlar için düşman. Ulusal kimlik bir düşman. Cinsiyet kimliği düşman. Bizi tanımlayan her şey onlar için bir düşman… Bizi ‘1 numaralı ebeveyn, 2 numaralı ebeveyn’ olarak, LGBT cinsiyetli, ‘X’ vatandaşları olarak tanımlamak istiyorlar. Bizi kodlarla isimlendirmek istiyorlar. Fakat biz kod değiliz. Biz insanız ve kimliğimizi savunacağız.’’
Ve akabinde slogana, müziğe ve kitaba dönüşecek kelamları haykırmıştı: “Ben Giorgia’yım! Bir kadınım! Bir anneyim! İtalyanım! Hıristiyanım!”
Son yıllarda Macaristan ve Polonya üzere ülkelerin idarelerinin de dahil olduğu memleketler arası muhafazakar, popülist sağ cenahın, ‘toplumsal cinsiyet ideolojisi’ diye isimlendirdikleri eşitlik ve hak arayışlarını bloke etme teşebbüsleri yeni değil.
Putin de 30 Eylül’deki konuşmasında bu bildirisi birinci defa vermedi. Şubat 2020’deki bir konuşmasında da, “Bir numaralı ebeveyn, iki numaralı ebeveyn problemine gelirsek, ben lider olduğum sürece bu türlü bir şey olmayacak. Baba ve anne olacak” demişti.
Putin, anne-babaya karşı bir ‘LGBT komplosu’ndan bahsederken ve bu komplodan Batı’yı sorumlu tutarken, İtalyan fikirdaşı Meloni ise daha muğlak sözlerle ‘onlar’ diyerek nitelediği bir grup güç odaklarını suçluyor, ‘LGBT lobisi’nden kelam ediyordu.
Peki ancak bu ‘1 numaralı ebeveyn, 2 numaralı ebeveyn’ öyküsü nedir? Kim bu türlü anılmak istiyor? Kim bunu ‘empoze’ ediyor? ‘Bir ekip güçler’, bir kadro çıkarlar için ‘anne’ ya da ‘baba’ demeyi hakikaten yasaklamak mı istiyor?
Putin’in de dolanımına katkıda bulunduğu bu argüman, gerçeklikten uzak haberlerin ne kadar yayılıp, cirminden çok yer yakabildiğinin göstergesi.
İtalya’da ‘birinci ebeveyn’, ‘ikinci ebeveyn’ öyküsü yaklaşık 10 yıl evvel siyasi literatüre girdi. Venedik kenti belediye meclisinin ayrımcılıkla çaba ve uygar haklardan sorumlu üyesi, kentteki okul kayıt formlarında daha kapsayıcı bir lisan kullanılması için ‘anne’ ve ‘baba’ başlıklarının yerine ‘ebeveyn 1’ ve ‘ebeveyn 2’ yazılmasını önerdi.
Belediye meclis üyesi Camilla Seibezzi, 2013’teki bu öneriyi hem eşcinsel çiftlerin çocuklarını hem de bir annesi ya da babası olmayan çocukları düşünerek yapmıştı. Bu teklif hiçbir vakit uygulamaya girmedi. Fakat sağ partilerin lisanına düşmekten de kurtulamadı. ‘Anne-baba’ ile ‘ebeveynler’ ortasında çıkarılan çatışma, ilerleyen yıllarda da gündemde tutuldu.
İtalya’da 2015 yılında elektronik kimlik evrakına geçildiğinde, çocukların kimliğine ‘ebeveynler ya da yasal vasiler’ ibaresi yazıldı. 2019’da koalisyon hükümetinin İçişleri Bakanlığı’nı yapan çok sağcı başkan Matteo Salvini ise yasal değişiklik yaparak bu ibareyi ‘anne’ ve ‘baba’ ile değiştirdi.
Ancak ferdî dataların korunmasından sorumlu kurum GDDP, Salvini’nin yasal müdahalesine karşı çıktı. Kurumdan, bu düzenlemenin ayrımcılığa yol açabileceği, ferdî bilgilerin toplanmasıyla ilgili kuralları ve Avrupa Birliği’nin normlarını ihlal edeceği uyarısı geldi. Bunun üzerine, kimliklerde tekrar ‘ebeveynler ya da yasal vasiler’ sözü kullanılmaya başlandı. Ünü Rusya’ya kadar ulaşan ‘1 numaralı ebeveyn’, ‘2 numaralı ebeveyn’ tabirleri ise hiçbir vakit kimlik dokümanlarında yer almadı, hiçbir kamusal figür de bu sözleri ‘empoze etmeye’ çalışmadı.
Ne var ki, bürokratik bir kolaylık olarak kullanılan ‘ebeveyn’ sözü çoktan muhafazakar partilerin propaganda materyaline dönüşmüştü.
Salvini ve Meloni’nin başvurduğu komplo teorisini son olarak Putin’in de dillendirmesi, İtalya’da haberlerde, tartışma programlarında ve toplumsal medyada hararetli polemiklere bahis oldu.
Haber sitesi Fanpage.it, ’’Putin’in bahsettiği ‘ebeveyn 1 ve ebeveyn 2’ öyküsü on yıldır ortalıkta dolaşan düzmece bir haber’’ başlıklı bir tahlil yayımladı. Putin’in ‘Batı’ya saldırmak için kullandığı’ bu kıssayı ‘İtalyan sağının devasa bir propaganda operasyonu’ diye tanımlayan site şöyle devam etti:
“‘Birinci ebeveyn, ikinci ebeveyn’den Vladimir Putin bile korkuyor. İnanılmaz ancak gerçek, Kremlin önderi -Ukrayna topraklarının yasadışı bir halde Rusya Federasyonu tarafından ilhak edildiği gün- İtalyan sağının en harika palavra haberine atıfta bulunduğu bir konuşma yaptı. Birilerinin ‘baba’ ve ‘anne’ yerine ‘ebeveyn 1’ ve ‘ebeveyn 2’ tabirlerini getirmek istediği haberine işaret etti.”
İtalya’da ‘1 numaralı ebeveyn’, ‘2 numaralı ebeveyn’ öyküsünün kaynağı olan Venedik kentinin belediye meclis üyesi Camilla Seibezzi de, Putin’in konuşmasını toplumsal medyada paylaşanlara ironiyle cevap verdi: “Batı’yı ben mahvettim, az şey değil.”
‘DOĞUM BAKANLIĞI’
İtalya’da çok sağı iktidara getirmesi beklenen seçimlerin akabinde, basında yer alan birtakım haberler de, milliyetçi muhafazakar kanadın ‘LGBT fobisi’ yaratma eforunu bir ölçüde açıklar nitelikteydi.
Nüfusu artırmak isteyen lakin dışarıdan göçe karşı çıkan, lokal halkı daha fazla çocuk yapmaya teşvik eden, bu özellikleriyle ‘pronatalist’ diye nitelenebilecek siyasetçilerden Matteo Salvini, yeni hükümette bir Aile ve Doğum Bakanlığı’nın yer almasını istedi.
“Tanrı, vatan, aile” sloganıyla kampanya yapan Giorgia Meloni’nin liderliğindeki bir hükümette, Matteo Salvini’nin önerdiği üzere doğum oranlarından sorumlu bir bakanlığın kurulması, kürtaj ve heteroseksüel olmayan çiftlerin hakları üzere hususlarda denetimci ve baskıcı yaklaşım kaygısını beraberinde getirecek.
La Repubblica gazetesi, bu tasaları 8 Ekim Cumartesi günü ‘’Lig’in fikri, Doğum Bakanlığı. Sağdan haklara akınlar başlıyor’’ manşetiyle yansıttı.