5 Yıldız Hareketi önderi Giuseppe Conte, kendi tekliflerinin dikkate alınmadığını savunarak, mevcut haliyle onay vermek yerine oylamayı terk edeceklerini açıkladı. Senato’da bugün yapılan itimat oylaması sırasında 5 Yıldız üyeleri genel konseyi terk ederek oy vermedi.
321 sandalyeli Senato’daki inanç oylaması,172 lehte oyla sonuçlandı.
Hükümet itimat oylamasını kaybetmese de yaşanan siyasi gerginliğin koalisyonun sonunu getirebileceği belirtiliyor.
Başbakan Draghi, 5 Yıldız’ın dayanağı olmadan da parlamentoda çoğunluğu sağlayabilecek pozisyonda olsa da geniş iştirakli koalisyonun çatırdaması halinde hükümetin fonksiyonunu yitireceğini vurguluyordu. Draghi hafta başında, “5 Yıldız Hareketi’nin dahil olmadığı bir hükümet benim için yoktur” demişti.
ERKEN SEÇİM İHTİMALİ
Bugünkü oylamanın akabinde Başbakan Draghi’nin Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella ile görüşmesi ve istifa da dahil seçeneklerin kıymetlendirilmesi bekleniyor. Draghi’nin misyonu bırakması halinde erken seçim ihtimali gündeme gelecek.
İhtimaller ortasında, hükümetin gelecek günlerde parlamentonun her iki kanadında da itimat oylamasına sunulması ve bu oylamayı aşarsa misyonda kalması da sayılıyor.
Hükümetin düşmesi halinde, gelecek yılki seçimlere kadar yeni bir başbakan liderliğinde bir geçiş hükümeti kurulması da olasılıklar ortasında sayılıyor.
Muhalefetteki İtalya’nın Kardeşleri partisi ise yaşanan kriz sonrası erken seçimlere gidilmesi daveti yapıyor. İtalya’da bir sonraki genel seçimlerin 2023’ün birinci yarısı içinde yapılması planlanıyordu. Anketler, seçimlerde en fazla oyu çok sağcı İtalya’nın Kardeşleri’nin alacağını gösteriyor.
Koalisyon hükümetindeki partilerden Lig’in başkanı Matteo Salvini de 5 Yıldız Hareketi ile yaşanan krize atıfla, “Bir koalisyon partisi hükümetin kararnamesini desteklemiyorsa seçimlere gidilmesi gerektiği aşikardır” dedi.
Öte yandan İtalya’da bütçe planlaması ve onay devri olan sonbahar aylarından yıl sonuna kadar genel seçimlere gidilmesine yüksek ihtimal verilmiyor.
5 YILDIZ’IN DAYANAĞI DÜŞÜŞTE
5 Yıldız Hareketi İtalya’da 2018’de yapılan son genel seçimlerde yüzde 32’nin üzerinde oy alarak ülkenin en büyük partisi olmuş ve o tarihten bu yana kurulan her 3 koalisyon hükümetinde de yer almıştı.
Ancak bu müddette çok sayıda parlamenter kaybeden 5 Yıldız, anketlere nazaran oy oranında da büyük düşüş yaşadı. Son anketler hareketin, yüzde 10-12 ortası dayanakla ülkenin 4. partisi pozisyonunda olduğunu gösteriyor.
2018 seçimlerinde yüzde 4 civarı oy alan çok sağcı İtalya’nın Kardeşleri ise anketlere nazaran hala ülkenin en fazla dayanağa sahip partisi. İtalya’nın Kardeşleri’nin, Draghi başbakanlığındaki geniş koalisyon hükümetine katılmaması ve muhalefet avantajından faydalanmasının da tesiriyle dayanağını artırdığı görüşü yaygın.
Bazı analistler, sistem aykırısı popülist bir hareket olarak doğan 5 Yıldız’ın da yaşadığı takviye kaybını durdurmak için son haftalarda muhalif tutum alma yoluna gittiğini savunuyor.
5 Yıldız Hareketi’nden ayrılan Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio da hareketin yöneticilerinin aylardır Draghi hükümetini düşürmek için plan yaptığını söyledi.
Kendisi de geçmişte hareketin siyasi liderliğini yapan Di Maio, “Anketlerde yükselmek için 9 ay sürecek bir seçim kampanyası periyoduna girmek istiyorlar. Ancak bunu yaparak ekonomik ve toplumsal bir uçurumun eşiğindeki ülkeye kötülük ediyorlar. Bu fırsatçı plana ortak olamazdık” dedi.
UKRAYNA’YA SİLAH DAYANAĞINA İTİRAZ
Eski Başbakan Giuseppe Conte ile halefi Mario Draghi ortasında son haftalarda Ukrayna’ya silah takviyesi yüzünden de ihtilaf yaşanmıştı. Conte, hükümetin Ukrayna’ya silah yardımı yapmasına karşı çıkıyordu.
Ukrayna siyaseti konusunda yaşanan kriz 5 Yıldız Hareketi’nde bölünmeye yol açmış, 3 hafta evvel Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio liderliğindeki onlarca parlamenter partiden ayrılarak yeni bir küme kurmuştu.
Conte ile Draghi ortasındaki çatışma, Başbakan’ın geçen ay sonunda Madrid’de yapılan NATO doruğundan erken ayrılmasına da yol açmıştı. Conte, Draghi’nin kendisini saf dışı bırakmak için 5 Yıldız Hareketi kurucusu Beppe Grillo’yu ikna etmeye çalıştığını öne sürmüştü. Draghi ise bu iddiayı yalanlamış ve Conte ile görüşerek krizi aşmaya çalışmıştı.