Avrupa’nın neredeyse tüm başkentlerinden Ukrayna güçlerine askeri eğitim ve silah takviyesi verilirken, Bern idaresi savaşın başından bu yana elinde bulunan yahut daha evvel öbür ülkelere satışını gerçekleştirdiği silahların Ukrayna’nın eline geçmesini engellemeye çalışıyor.
Son olarak İsviçre basınının sayfalarına taşıdığı habere nazaran, İsviçre ordusu elinde bulunan çalışır durumdaki 60 Rapier hava savunma bataryasını imha etme kararı aldı.
Haberi doğrulayan ordusu sözcüsü Kaj-Gunnar Sievert, hava savunma sistemlerinin birinci kısmının imha edildiğini, kalanların da kısa mühlet içerisinde kesimlerine ayrılarak imha edileceğini söyledi.
Karar, İsviçre ordusunun Rapier hava savunma sistemlerini 2022 sonunda hizmet dışı bırakmasının akabinde alındı.
İçerisinde bir fırlatma rampası ve bir radar sistemi bulunduran Rapier hava savunma sistemleri İsviçre ordusu tarafından 1980’lerde tedarik edilmişti. Federal hükümet 2007’deki modernizasyon uğraşları sırasında sistemler için 2 bin çağdaş güdümlü füze de satın almıştı. Yeni kararla birlikte bu füzelerin de imha edileceği belirtildi.
Sistemlerin savaş uçakları ve helikopterlere karşı da kullanılabileceğini belirten Schneider, Ukrayna’nın bu silahlarla kentlerdeki sivil altyapıyı koruyabileceğine dikkat çekti.
Rapier hava savunma sistemlerinin imha edilme kararı güvenlik üzerine çalışan siyasetçilerden sert reaksiyon aldı.
Yeşil Liberaller’den Ulusal Meclis üyesi olan ve Güvenlik Siyasetleri Kurulu’nun lider yardımcılığını yürüten François Pointet, silahların Ukrayna’ya transferinin yasal olarak mümkün olduğunu ve imha edilmelerinin saçma olduğunu söyledi.
Federal Konsey’in 2006’da aldığı karara nazaran, İsviçre idaresi öbür ülkelerden aldığı ve servis dışı bıraktığı silahları, satın aldığı ülkeye şartsız olarak geri satabiliyor.
Ancak ordu sözcüsü, imha etme kararının 2019’da alındığını ve İngiltere’ye silahları geri satın almayı isteyip istemediklerinin hiçbir vakit sorulmadığını söyledi.
Rapier sistemlerinin imha edilme kararını geri çevirmek artık güç gözükse de, İsviçre ordusunun önümüzdeki birkaç yılda birçok yabancı silah sistemini de hizmet dışı bırakması bekleniyor. Bunların içerisinde Ukrayna savaşının ön cephelerinde görülen Amerikan imali 248 adet M113 zırhlı muharebe aracı ve 100 adet M109 tipi ağır top bulunuyor.
Güvenlik uzmanı Riniker’e nazaran bu araçları rastgele bir şart olmadan ABD’ye geri göndermek yasal olarak mümkün.
Ukrayna’daki savaş İsviçre’nin tüm dünya seçkinlerine eşit kurallarda hizmet verme siyasetini test ederken, ülkenin rekabetçi çıkarlarını da zora sokuyor.
İsviçreli silah üreticileri, savaş periyodunda bölüm için kritik ehemmiyetteki Batılı müşterilerine silah satmanın imkansız olmasından şikayet ederken, ülkeyi Avrupalı komşular bir istikamete, tarafsızlık geleneği ise bir diğer istikamete çekiyor.
İsviçre’nin tarafsızlık statüsü, Napolyon Savaşları (1800-1815) sırasında, bir tampon bölge oluşturulması maksadıyla Avrupalı güçler tarafından kabul edilmiş ve resmileşmişti.
Aradan geçen 200 yılı aşkın mühlet ve iki dünya savaşının akabinde bugün 8,7 milyon nüfuslu İsviçre’nin yüzde 90’ı tarafsızlık statüsünü destekliyor ve bunu ulusal bir ideal olarak görüyor. Cenevre’de Birleşmiş Milletler ve Kızılhaç’a konut sahipliği yapan İsviçreliler, kendilerini dünyanın uzlaştırıcısı ve yardımseveri olarak görüyor.
Ancak bu durum son yıllarda Ukrayna’daki savaşa odaklanan Batı başşehirlerinde bu türlü değerlendirilmiyor.
Gizlilik siyasetleriyle ünlü olan ve sık sık para aklama argümanlarının merkezine yerleşen İsviçre bankalarının Rusya Devlet Lideri Putin ile temaslı oligarklara da hizmet vermesi Batılı diplomatların reaksiyonunu çekiyor.