Kesinleşmiş borçların tekrar yapılandırılması, katılaşmamış yahut dava safhasında bulunan borçlar, inceleme ve tarhiyat safhasında bulunan süreçler, matrah ve vergi artırımı, işletme kayıtlarının düzeltilmesi (stok, kasa – ortaklar cari hesap düzeltmeleri vb.) ve başka düzenlemelerin yer aldığı Yeni Torba Yasa Teklifi geçtiğimiz hafta Cuma günü Meclis’e verildi.
Bu hafta Salı gününden itibaren Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmeye başlanılacak. Kelam konusu teklifin Şubat ayının birinci haftasında maddeleşerek yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Ekonomim müellifi Yeminli Mali Müşavir Abdullah Tolu, bugünkü yazısında vergi affı ve yapılandırma hakkında bilgiler verdi. İşte torba yasa teklifinin evvelki yapılandırma düzenlemelerinden farklılıkları ve düzenlemenin detayları:
Borç yapılandırmasında vade 48 aya çıkıyor
Borç yapılandırmasında bu sefer vade sayısı uzun tutuldu. Tolu, bu farklılığı yazısında şöyle anlattı:
“Bugüne kadar çıkarılan yapılandırma yasalarında mutlaklaşmış borçlar en fazla 36 ay yani 3 yıla kadar taksitlendirilebiliyordu. Taksitler ise 2 ayda bir 6, 9, 12 ve 18 eşit taksitte ödeniyordu. Yeni Torba Yasa Teklifi’nde, vade 4 yıla yani 48 ay’a çıkarılıyor. Borçlular, katılaşmış borçlarını bu düzenleme kapsamında 48 ay’a kadar taksitlendirebilecek ve 48 eşit taksitte ödeyebilecekler. Son derece değerli ve borçlular lehine bir değişiklik.
Belediyeler ve spor kulüplerinde ise durum biraz daha farklı, bunlar mutlaklaşmış borçlarını 10 yıl 120 eşit taksit formunda yapılandırıp ödeyebilecekler. Evvelki yapılandırma düzenlemesinde belediyeler borçlarını yeniden 120 eşit taksitte, spor kulüpleri ise iki ayda bir ödemeli 36 eşit taksitte yani toplamda 6 yılda ödeyebiliyorlardı. Vade müddetini 10 yıla taksit sayısını ise 120 eşit taksite çıkaran bu düzenleme spor kulüplerimiz için son derece kıymetli ve yerinde.
Yine, matrah ve vergi artırımından kaynaklı ödemeler ise, peşin yahut aylık devirler halinde 12 eşit taksitte yapılabilecek. Evvelki düzenlemede, tekrar 1 yılda 6 eşit taksitte ödenebiliyordu.”
Yapılandırma taksiti ödenmezse ne olur?
Yapılandırma başvurusu sonrasında taksitlerin sistemli yatırılması gerekiyor. Tolu, yazısında şu bilgileri paylaştı:
“Yapılandırma Kanunlarına nazaran ödenmesi gereken 1 ve 2. taksitin ödeme müddetlerinde ve tam ödenmesi şartıyla, kalan taksitlerden bir takvim yılında 2 yahut daha az taksitin müddetinde ödenmemesi yahut eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen yahut eksik ödenen taksit meblağlarının son taksiti izleyen ayı sonuna kadar hesaplanacak geç ödeme artırımı ile birlikte ödenmesi halinde, yapılandırmaları bozulmuyordu.
Yapılandırmada vadenin 48 ay’a uzaması ve 48 eşit taksite çıkması, bir takvim yılı içerisindeki taksit atlatma sayısını (ödememe) da, 2’den 3’e çıkardı.”
Yapılandırmada yıllık faiz oranı yüzde 9
Yapılandırmada en çok merak edilen şeylerden birisi de, yapılandırmaya uygulanacak faiz oranıyla ilgiliydi.
Teklifte yer alan düzenlemeye nazaran, 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren Yİ-ÜFE oranı aylık 0,75 olarak dikkate alınacak, bu da yıllık yüzde 9 oluyor.
Af idari para cezalarını kapsıyor mu?
Önceki yapılandırma düzenlemelerinde kimi idari para cezaları devamlı olarak yapılandırma kapsamı dışında bırakılıyordu. Bunlar, düzenleyici ve denetleyici konseyler tarafından verilen idari para cezaları ile Tütün Eserlerinin Ziyanlarının Önlenmesi ve Denetimi Hakkında Kanun (4207 sayılı Kanun) kaynaklı idari para cezaları.
Yeni Torba Yasa Teklifi ile, düzenleyici ve denetleyici heyetler tarafından verilen idari para cezaları ile Tütün Eserlerinin Ziyanlarının Önlenmesi ve Denetimi Hakkında Kanun kaynaklı idari para cezaları birinci kez yapılandırma kapsamına alınıyor.
2 bin lira altındaki borçlar silinecek
Yeni Torba Yasa Teklifi’nde yer alan bir düzenlemeyle, vergi dairelerine olan ve vadesi 31 Aralık 2022 tarihinden evvel olduğu halde 1 Ocak 2023 tarihi itibariyle ödenmemiş olan ve tüm vergi daireleri itibariyle borç aslı ve cezası, gecikme artırımı, gecikme faizi, idari para cezası toplamı 2 bin lira ve altında olan borçların silinmesi öngörülüyor.
Yani, bu düzenleme maddeleştiği takdirde, kişi bazında ülke genelinde vergi dairelerine olan ve toplam fiyatı 2 bin lirayı geçmeyen borçlar silinecek. Yalnız burada, borçlu ismine tahakkuk etmiş borçlar temel alınacak, borçlunun müteselsil sorumluluk yahut ikincil sorumluluk kapsamında ödemesi gereken meblağlar dikkate alınmayacak, bunlar kapsam dışında tutulacak.
Borçların silinmesi için vergi dairelerine müracaat yapmaya gerek bulunmuyor, vergi daireleri bu borçları kendisi silecek, yasal takibe geçmeyecek.