İspanya’da, açıkça istek gösterilmeyen cinsel birlikteliği tecavüz olarak tanımlayan ‘Yalnızca evet, evet demektir’ yasası parlamentoda onaylandı. Solcu hükümet, yasanın bayana yönelik şiddetin önlenmesi ve bununla uğraşa ait 2011 tarihli İstanbul Mukavelesi’nin tavsiyelerine dayandığını belirtti.
Sputnik’te yer alan habere nazaran; İspanya’da, 2016’da toplu tecavüz hatasında bulunan bir çetenin tacizle suçlanıp kefaletle özgür bırakılmasının yarattığı toplumsal infial, sonunda ceza yasasını değiştirtti. Solcu hükümetin geçen yıl hazırladığı açıkça istek gösterilmeyen cinsel alakayı tecavüz olarak tanımlayan tasarı, parlamentoda kabul edilerek maddeleşti.
“Yalnızca evet, evet demektir” sözüyle bilinen yasa, 141 aleyhte oya karşı 205 lehte oyla parlamentoda onaylandı.
“Kişi iradesini açıkça dışa vurduğu hareketler yoluyla özgürce gösterdiğinde”
Buna nazaran yapılacak ıslahatla ceza yasasında; “Rıza yalnızca, olayın şartları bağlamında, kişinin iradesini açıkça dışa vurduğu hareketler yoluyla özgürce gösterdiğinde istek olarak tanınır” denilecek ve tecavüz için ‘açık istek olmaması’ tarifi getirilecek.
“Tecavüz mağdurları, şiddete yahut yıldırmaya maruz kaldıklarını kanıtlamak zorunda kalmayacak”
Bugüne dek tecavüz mağdurlarının, şiddete yahut yıldırmaya maruz kaldıklarını kanıtlamaları gerekiyordu.
Eşitlik Bakanı Irene Montero, “Sonunda ülkemiz, tüm ilgilerimizin merkezinde olması gereken şeyin istek olduğunu yasal olarak kabul ediyor” değerlendirmesini yaparak, “Artık hiçbir bayan cinsel akına uğradığının kabul edilmesi için şiddet yahut gözdağına başvurulduğunu kanıtlamak zorunda kalmayacak” dedi.
Öncüleri İstanbul Mukavelesi ve İspanya’daki istek yasası
Hükümet, yasanın bayana yönelik şiddetin önlenmesi ve bunlarla gayrete ait 2011 tarihli İstanbul Mukavelesi’nin tavsiyelerine dayandığını vurguladı.
İstanbul Mukavelesi’nin birinci imzacısı olan Türkiye, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) kabul edilmiş ve Avrupa Kurulu bünyesinde imzalanmış memleketler arası mukaveleden 20 Mart 2021’de, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan’ın kararıyla çıkmıştı.
Montero, İspanya’nın 2018’de İsveç’te yürürlüğe giren ve net istek olmaksızın her türlü cinsel hareketi tecavüz kabul eden öncü maddeden da ilham aldığını belirtti.
‘Kurt sürüsü’ davası protestoları
2016’da İspanya’nın kuzeyindeki Pamplona’da boğaların sokaklarda koşuşturduğu San Fermin Şenliği’nde kendilerine ‘kurt sürüsü’ diyen ve 18 yaşında bir bayana toplu tecavüz eden 5 erkek, başta yalnızca cinsel tacizle suçlanıp kefaletle hür bırakılmıştı.
Erkeklerden ikisinin cinsel saldırıyı sinemaya çekmesi ve bunda mağdurun sessiz ve pasif gösterilmesi, yargıçlar tarafından “Rızası var” diye yorumlanmıştı.
Kadınların aylarca düzenlediği büyük protestoların akabinde ‘kurt sürüsü’ 9’ar yıl mahpus cezasına çarptırıldı. Çünkü o periyotta şiddet yahut yıldırma olmamasıyla belirlenen kabahatlere hafif cezalar veriliyordu. 2019’da Yüksek Mahkeme bu kararı bozup tecavüzden de hatalı bulduğu 5’linin mahpus cezalarını 9’dan 15 yıla çıkardı.
“Hem İspanya’da hem de ötesinde bir davranış değişikliği getireceğini umuyoruz”
Kendini ‘feminist’ olarak tanımlayan İspanyol Sosyalist Personel Partili (PSOE) Başbakan Pedro Sánchez, Haziran 2018’de misyona geldiğinde tecavüz davalarındaki meçhullüğü ortadan kaldırmayı amaçlayan bir istek yasası çıkarma kelamı verdi.
“Yalnızca evet, evet demektir” diye bilinen yasa, tıpkı vakitte sokakta tacize ilgili maddeyi sıkılaştırıyor, okullarda duygusal ve cinsel eğitimi yaygınlaştırıyor ve cinsel şiddet mağdurlarının korunmasını ve tazminatını güçlendiriyor.
AFP’ye konuşan Fundacion Mujeres örgütünün lideri Marisa Soleto, böylelikle feminist hareketin uzun vakittir talep ettikleriyle ilgili en üst noktadan sonuç aldığını söyleyerek, “Hem İspanya’da hem de ötesinde bir davranış değişikliği getireceğini umuyoruz” dedi.