İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Şehir Tiyatroları, İstanbul Şiirle Buluşuyor başlığıyla düzenlediği etkinliklerin sonuncusunda Behçet Necatigil’i konuk etti. Yıldıray Şahinler’in Behçet Necatigil’in şiirlerinden yola çıkarak oyunlaştırdığı “Şimdi Değil Sonra”, Müze Gazhane Meydan Sahne’de 4 Haziran 2023 Pazar günü seyirciyle buluştu.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Şehir Tiyatroları, sezon başından itibaren sürdürdüğü İstanbul Şiirle Buluşuyor başlıklı etkinliklere, Modern Türk şiirinin önde gelen isimlerinden Behçet Necatigil’in şiirlerinden Yıldıray Şahinler’in uyarladığı ve yönettiği “Şimdi Değil Sonra” başlıklı gösteriyle devam etti.
İBB Şehir Tiyatroları oyuncuları Levent Üzümcü, Ceren Kaçar ve Cihat Faruk Sevindik’in rol aldığı gösterinin sahne ve kostüm tasarımı Ahsen Nur Yaman’a, ışık tasarımı Osman Aktan’a, efekt tasarımı Metin Taşkıran ve Caner Özdemir’e ait.
İstanbul Şiirle Buluşuyor, repertuvar oyunlarımızın yanında şair-şiir eşleşmesi üzerinden geliştirilen yeni ve farklı bir etkinlik konseptini seyircinin ilgisine sundu. Seyirci, bir yönetmen ve oyuncular eşliğinde, dekor, kostüm, müzik ve görsel tasarımla birlikte sahne imkânları kullanılarak, Behçet Necatigil’in şiir evreninin içerisinde oluşturulan bir mekânda etkinliğin konuğu oldu.
Solgun Bir Gül Oluyor Dokununca
Şimdi Değil Sonra, Behçet Necatigil’in şiir evrenine özel bir yolculuk. Şairin şiirlerinden Yıldıray Şahinler’in yaptığı uyarlama, merkezine şairin Solgun Bir Gül Oluyor Dokununca şiirini aldı. “Çoklarından düşüyor da bunca / Görmüyor gelip geçenler / Eğilip alıyorum / Solgun bir gül oluyor dokununca” mısraları motifinde şairin şiir evrenine misafir olduk.
BEHÇET NECATİGİL KİMDİR?
16 Nisan 1916 tarihinde İstanbul’un Fatih semtinde dünyaya geldi. Babası Kastamonulu Hacı Mehmet Necatî Bey, annesi ise Fatma Bedriye Hanım’dır.
Necatigil, 1936’da Kabataş Lisesi’ni bitirdi. 1940’ta İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu. 1940 yılında Kars Lisesi’ne edebiyat öğretmeni olarak tayin edildi. 1972 yılında İstanbul Çapa Eğitim Enstitüsü’nden emekli oldu.
Şair, 1927 tarihinden itibaren ürün vermeye başlamıştır. Şiirleri Varlık, Vatan Gazetesi, Türk Dili, Kültür Dünyası, Cumhuriyet Gazetesi, Gösteri, Yazko Edebiyat gibi gazete ve dergilerde yayımlanmıştır.
Behçet Necatigil, kendini “toplumcu realist” bir şair olarak tanımlar. O, toplumcu realizm anlayışına göre içinde yer aldığı orta hâlli sosyo-ekonomik topluluğun ekonomik ve sosyal sorunlarını realist bir gözlemle sunmayı amaçlamış ve toplumun sosyal sorunlarını kendi bireysel yaşantılarının prizmasından geçirerek vermeye çalışmıştır. Şair, şiirlerinde büyük kişilerin, aristokratların, seçkin ve kahramanların değil, büyük kentte tutunmaya ve var olmaya çalışan orta hâlli vatandaşların hayatına, duygu ve düşüncelerine yer vermiştir. Sanatçı, genellikle karamsar bir dünya görüşüne sahiptir. Hayatın daha çok olumsuz boyutlarını ele alıp irdeler. Şiirlerine neşeden çok hüzün, acı ve sıkıntı hâkimdir. Onun, şiirlerinde işlediği konulara genel olarak bakılırsa şöyle bir değerlendirmede bulunulabilir:
Necatigil, ev ve aile mutluluğuna önem vermiş, hem bireysel hem de sosyal hayatın merkezine “ev”i almıştır. Ev, ona göre yaşama biçimlerinin belirleyici unsuru ve sosyo-ekonomik seviyelerin başlıca ölçütüdür. Şair, büyük kentte yaşayan orta hâlli bir vatandaşın bireysel ve sosyal tüm sorunlarını, aşklarını, özlemlerini, beklentilerini, felsefî ve sosyal konulara bakış açılarını değişik boyutlarıyla irdelemeye çalışmıştır. Necatigil, birçok İstanbul şairi gibi İstanbul’un tarihî ve coğrafî güzelliklerinden çok; İstanbul gibi büyük bir kentte yaşama savaşı veren fakir, orta hâlli insanların sorunlarının şairidir. “Ev ve aile”, Necatigil’in şiirinin başlıca konusudur. Aşk konusunda Necatigil, özellikle ilk gençlik yıllarının sevda duygularına, eski sevgililerin bıraktığı derin acılara ve onların anılarına yer verir.
Türkçenin tüm imkânlarından en iyi şekilde yararlanmaya çalışmış, çoğunda denenmiş değerler yattığına inandığı eski kelimeleri anlam zenginliklerinden dolayı kullanmaktan çekinmemiştir. Şiirde kullandığı kelimelerde anlam ve ses güzelliğine önem vermiştir. Özellikle ilk şiirlerinde atasözlerine, halk deyimlerine ve sonraki şiirlerinde çağın getirdiği bazı teknik kelimelere yer vermiştir.
Necatigil’in şiirden sonra en fazla yoğunlaştığı edebî türlerden birisi radyo oyunudur. Birçok radyo oyunu yazmış ve yine pek çok roman ve hikâyeyi radyo oyunu olarak uyarlamıştır. Türk ve dünya radyolarında yayımlanan bu oyunlar, bir bakıma şiirlerinin hareketli olaylarla açımlanmış biçimleri gibidir. Bu anlamda şiirleriyle radyo oyunları birbirini tamamlayan metinlerdir.
Behçet Necatigil, Cumhuriyet döneminde 1935-1979 yılları arasında toplumcu realist sanat anlayışıyla şiirler yazmış bağımsız bir şair, radyo oyun yazarı, çevirmen, inceleme, araştırma, deneme yazarıdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı