MERT İNAN/ İSTANBUL- ABD merkezli araştırma kuruluşu Sıhhat Tesirleri Enstitüsü, üzerinde üç yıldır çalışılan “Kentlerde Hava Kalitesi ve Sağlık” başlıklı raporunu yayınladı. 2010 – 2019 periyoduna ait bilgilerin mercek altına alındığı raporda, ortalarında İstanbul’un da olduğu, nüfus oranı bakımından dünyanın en büyük kentlerindeki kirliliğin kaygı verici boyutta olduğu ortaya konuldu. En ziyanlı kirleticilerin başında azotdioksit olduğunun altı çizilirken raporda, İstanbul’un ‘NO2’ yani azotdioksit düzeyi bakımından listedeki en kirli dokuzuncu kent olduğu belirtildi. Azotdioksit kirliliğinin limit bedel olarak 10 mikrogram metreküp olması gerektiği halde, İstanbul’daki oranın 35.3 mikrogram metreküp olduğu saptanırken, bu kategoride listenin başındaki kentler Şangay, Moskova, Tahran, Petesburg, Pekin, Aşkabat olarak sıralandı.
Kaynağı, egzoz dumanı
Rapordan çıkan sonuçları Milliyet’e kıymetlendiren halk sıhhati uzmanı Dr. Melike Yavuz ise “Azotun en kıymetli kaynağı egzoz dumanıdır. Bunun dışında güç üretimi başta olmak üzere tüm fosil yakıt yakma süreçleri de azot kirliliğine neden olur. İstanbul’daki araç sayısı ve trafik göz önünde bulundurulduğunda azot kirliliğinin yüksek çıkması şaşırtan değil. Yüksek konsantrasyonda azot dioksit solunması hava yollarını tahriş eder. Bilhassa astımlı ya da öteki teneffüs yolu hastalığı olanların durumunu ağırlaştırarak hastane müracaatlarını artırabilir. Çocuklar ve yaşlılar daha büyük risk altında” dedi. Yavuz, ikazlarının devamında şunları söyledi: “Azot havadaki başka kirleticilerle çeşitli tepkilere girmesi açısından da kıymetli. Örneğin kükürtdioksit ile birlikte ortama yayıldığı alandan çok uzak noktalara taşınarak asit yağmurları formunda yere inerler. Ayrıyeten havadaki öteki kimyasallarla tepkiye girerek hem partikül husus hem de ozon oluşumuna neden olur. Böylelikle öteki kirleticilerle birlikte insan sıhhatine tesiri katlanarak artabilir.”
İstanbul azotdioksit kirliliği açısından listede dokuzuncu sırada yer alırken, bunun en büyük nedeninin ağır trafikteki egzoz dumanı olduğu vurgulandı.