Neturei Karta olarak bilinen Uluslararası Siyonizm Aksisi Museviler Örgütü önderi Haham Meir Hirsch, dini inanışlarına nazaran Musevilerin Mescid-i Aksa’ya baskın yapmasının yasak olduğunu ve İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in buna muhalif davrandığını söyledi.
Haham Hirsch, çok sağcı Ben-Gvir’in 3 Ocak’ta işgal altındaki Doğu Kudüs’te bulunan Mescid-i Aksa’ya yaptığı provokatif baskına ait AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Batı Kudüs’te yaşayan Hirsch, “Dünyadaki tüm Yahudi halkı ismine açıklama yapmak istiyorum: Yahudi dini mutlak manada Harem’e (Mescid-i Aksa) girmeyi yasaklıyor. Yahudi dini bunu tümüyle reddediyor. Hasebiyle o (Ben-Gvir) Tevrat’ta yazılanlara ters davranıyor.” dedi.
“Ben-Gvir Yahudi değil”
Hirsch, evvelki yansıların de ötesine geçerek Ben-Gvir’in aslında Yahudi olmadığını lisana getirdi. Haham Hirsch, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bizler İslam dünyası için bahse açıklık getiriyoruz: Bu kişinin (Ben-Gvir) yaptığı aksiyon Yahudi dinine terstir. O bizi temsil etmediği üzere Yahudi dünyasına kötülük yapıyor. Bizim ismimize konuşması mümkün değil. Onların yaptıkları (İsrail hükümeti) kendilerini bağlar, Yahudi halkını bağlamaz.”
Hirsch, “Hem Yahudi şeriatındakilerin gereği hem de Yahudi hahamların kararları gereği bu hareket yasaktır. Taharet kaideleri gereği Musevilerin oraya (Mescid-i Aksa) girmesi yasaktır.” diye konuştu.
Aksa’ya baskınları sürdüren kısımlara her vakit karşı çıktıklarını hatırlatan Haham Hirsch, “Nitekim Yahudi dini, bu duruma karşıdır. Hasebiyle biri çıkıp hem Yahudi olduğunu tez eder hem de Yahudi dinine karşıt hareketlerde bulunamaz.” tabirlerini kullandı.
İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir’in birtakım kıyafetleri giymesiyle Yahudi olamayacağını savunan Hirsch, “Çünkü Tevrat’a inanmayan biri Yahudi olamaz.” dedi.
“Yahudilikle hiçbir ilgileri yok”
Haham Hirsch, Musevileri Mescid-i Aksa’da dini ritüeller yapmaya çağıran sağcı kümelere karşı olduğunun altını çizdi. Hirsch, “Aslında onların duaları gerçek değil, zira Yahudi değiller. Bunu söyleyenler İslam alemini savaş ve düşmanlığa çekmek istiyor. Gerçekten Tevrat’a nazaran bu da yasaktır. Doğrusu onların tüm tavırları Tevrat’a alışılmamıştır.” diye konuştu
Hirsch, İsrail hükümetine ait ise şunları söyledi:
Ortodoks Yahudi “Neturei Karta” cemaati, İsrail’i işgalci bir güç olarak görüyor ve İsrail ordusunda misyon yapmayı, İsrail kimliği yahut pasaportu almayı reddediyor.
Hirsch’in tavrı Baş Haham’ın duruşuyla uyumlu
Haham Hirsch’in duruşu, İsrailli Baş Haham İshak Yusuf’un Mescid-i Aksa’yla ilgili sergilediği tavırla da uyuşuyor.
Nitekim İsrail Kamu Yayın Kuruluşu (KAN), Haham Yusuf’un, Aksa’ya yönelik baskın hareketinden sonra Ben-Gvir’e reaksiyon bildirisi gönderdiğini duyurdu.
Mesajında, “İsrail hükümetini temsil eden bir bakan, kutsal yerlerin ziyaretlerini yasaklayan Hahambaşılığı talimatları doğrultusunda hareket etmelidir.” tabirleri kullanan Haham Yusuf, Ben-Gvir’i Mescid-i Aksa’ya bir daha “ziyaret yapmama” davetinde bulundu.
Provokatif aksiyonlarıyla öne çıkan çok sağcı Ben-Gvir ise, Mescid-i Aksa’ya yönelik baskın aksiyonundan sonra toplumsal medya hesabındaki paylaşımında, “Mescit herkese açık bir yerdir. Hamas da beni tehditleriyle vazgeçireceğini düşünüyorsa, o günlerin geride kaldığı ve artık İsrail’de hükümetin var olduğunu anlasınlar.” tabirlerini kullandı.
Baskın aksiyonu öncesinde İsrail medyasında çıkan haberlerde, Hamas’ın Mısır ve Birleşmiş Milletler üzerinden ileti göndererek, “Ben-Gvir’in Mescid-i Aksa’ya beklenen baskınına kayıtsız kalmayacakları” ihtarında bulunduğu belirtilmişti.
Yahudilerin birçok Aksa’ya baskınlardan uzak duruyor
İsrail’deki Hahambaşılığı fetvaları doğrultusunda, Musevilerin birden fazla Mescid-i Aksa’ya baskın aksiyonlarından uzak duruyor.
Ancak radikal Yahudi kimi kümeler, Mescid-i Aksa’nın yerine “Heykel Dağı” (Tapınak Dağı) inşa etme davetleri eşliğinde İsraillileri Mescid-i Aksa’da dini ritüeller yapma gerekçesiyle baskınlara teşvik ediyor.
Yahudiler, İsrail’in tek taraflı kararı ve birtakım fanatik Yahudi örgütlerinin teşebbüsleriyle 2003’ten bu yana polis eşliğinde Mescid-i Aksa’ya girerken, bu baskınlar bilhassa 2022’de giderek artan bir hal aldı.
Mescid-i Aksa’yı 1994’ten beri himayesinde tutan Ürdün Vakıflar, İslami İşler ve Mukaddesat Bakanlığına bağlı Kudüs İslami Vakıflar Yönetiminin İsrail’in ihlallerine son vermesi davetleri ise bugüne kadar karşılık bulmadı.
Aksa’ya baskınlar, kutsal mabedin zamansal ve mekânsal olarak bölünmesi istikametindeki davetleriyle öne çıkan İsrailli çok sağcı partilerin güçlenmesiyle daha da artmış durumda.
İsrail’deki radikal kümelerin talepleri
İsrail’deki radikal kümeler, Ben-Gvir’in aslında İsrail polisinden sorumlu olan Ulusal Güvenlik Bakanlığı misyonunu üstlenmesini Mescid-i Aksa’daki statükoyu değiştirmek için bir fırsat olarak görüyor.
Aşırılık yanlısı kümeler, Ben-Gvir’in misyona başlamasından kısa müddet sonra polis teşkilatına Mescid-i Aksa’da esaslı değişiklikler yapılması davetinde bulunan bildiriler gönderdi.
Söz konusu iletilerde, Yahudi yerleşimcilerin baskın saatlerinin uzatılması, Aksa’da tam manasıyla ibadet etmeleri, Musevilerin haftanın her günü Aksa’ya girmesi üzere talepler yer alıyor.
Talepler ortasında ayrıyeten kutsal yerlere giriş yasağının kaldırılması, Harem-i Şerif’te sinagog için yer belirlenmesi, polis eşliğinde toplu girişlere son verilmesi, Musevilerin Harem’in tüm kapılarından girişine müsaade verilmesi, İslami bayramlarda Aksa’nın kapılarının Musevilere kapatılması durumuna son verilmesi de bulunuyor.
İsrail hükümetinin bu taleplere nasıl karşılık belirli değil fakat Filistinliler, Ben-Gvir’in baskınının kademeli olarak uygulanacak bir durumun başlangıcı olmasından telaş ediyor.
Netanyahu’nun tutumu
Ben-Gvir’in baskını, Mescid-i Aksa’daki statükonun değiştirilmemesi davetinde bulunan Arap ve İslam alemin başta olmak üzere milletlerarası toplumdan önemli tenkitler aldı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise tenkitlere karşın Ben Gvir’in Mescid-i Aksa baskınını savundu.
Netanyahu’nun basın ofisinden yapılan yazılı açıklamada, daha evvel öbür İsrailli bakanların da kutsal mabedi ziyaret ettiği hatırlatılarak şu tabirlere yer verildi:
“Başbakan Binyamin Netanyahu, Tapınak Zirvesi’ndeki (Yahudilerin Mescid-i Aksa’ya verdikleri isim) statükoyu hiçbir değişiklik olmaksızın katı bir formda müdafaaya kararlı. Hamas’ın diktelerine boyun eğmeyeceğiz. Statüko altında, son yıllarda öbür bakanlar, Kamu Güvenliği Bakanı (şimdiki ismiyle Ulusal Güvenlik Bakanlığı) Gilad Erdan da dahil olmak üzere Tapınak Doruğu’na çıktılar; bu nedenle statükoda değişiklik yapıldığı savı temelsizdir.”
Filistinlilere yönelik ırkçı ve ayrımcı siyasetleriyle bilinen Yahudi Gücü Partisi başkanı Ben-Gvir, milletvekili olarak daha evvel de birkaç sefer Mescid-i Aksa’ya baskın düzenlemişti.