– Yerleşim nedir?
İşgal edilen bölgelerde oluşturulan Yahudi kolonilerine “yerleşim” ismi verilir. Dışarıdan nüfus transferi ve iskânı yoluyla, Filistin topraklarını işgalde kullanılan en kıymetli araç olan yerleşimler, 1948’den günümüze bütün İsrail hükümetleri tarafından teşvik edildi ve uygulamaya konuldu.
İlk yerleşimler, İsrail’in kurulmasından çok evvel, 1920’lerde çoktan tesis edilmişti. 1967’de İsrail’in Batı Şeria ve Doğu Kudüs’ü işgalinden sonra, yerleşim siyasetlerine sürat verildi. Kudüs ile El Halil ortasındaki Kfar Etzion, işgalin ardından kurulan birinci yerleşimdir. 1968’de de El Halil’de yerleşimciler kalıcı hale gelmiştir.
Batı Şeria’daki 132 yasa dışı Yahudi yerleşiminde 500 bin, Doğu Kudüs’teki 12 yerleşimde de 250 bin kişi yaşamaktadır. Bunlara ek olarak, İsrail’in 1967’de işgal ettiği Suriye’ye ilişkin Golan Tepeleri’ndeki yasa dışı yerleşimlerde en az 20 bin İsrail vatandaşı Yahudi yaşamaya devam etmektedir.
Yerleşimciler, otomatik silah taşıma ve kullanma hakkına sahiptir. Yerleşimcilerin saldırgan ve ırkçı tabiatları nedeniyle, bu silahlar Filistinli siviller için önemli bir tehlike oluşturmaktadır. İsrailli birçok aşırı sağcı siyasetçi de yerleşimlerde ikamet ettiğinden, buralar ayrıyeten polis ve askerler tarafından da korunmaktadır.
Yerleşimler, Dünya Siyonist Tertibi başta olmak üzere, milletlerarası Yahudi kuruluşlarının, şirketlerin ve şahısların finansal dayanağına sahiptir. İsrail hükümetlerinin hazırladığı planlar ve gösterdiği yerler üzerinde yeni yerleşimlerin kurulması, dünya çapında sürdürülen kapsamlı projelerin yapıtıdır.
ABD ve öbür memleketler arası aktörler, işgal edilen topraklardaki Yahudi yerleşimlerini “illegal” olarak kıymetlendirmektedir. Lakin fiili uygulamada İsrail hükümetlerine verilen siyasal takviye sebebiyle, kelam konusu şerhin bir karşılığı bulunmuyor. ABD, yerleşimler sebebiyle İsrail’e uygulanmaya çalışılan her yaptırımı BM’de veto ediyor.
Yahudi yerleşimleri, gelecekte kurulacak bir Filistin devletinin topraklarını fiilen yok ettiği için, barış sürecinin önündeki en büyük manisi oluşturmaktadır. Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te kurulan Yahudi kolonileri, şimdiden Filistin kent ve kasabaları ortasındaki irtibatı ve erişimi koparmış durumdadır.
İşgal, yerleşim kolonileri kanalıyla kalıcı hale getirilmeye çalışılmaktadır. Bu açıdan, İsrail’in kelam konusu siyasetten vazgeçmesi, aslında işgali de bitirmesi manasına gelecektir. Şu anda bu türlü bir ihtimal ufukta görünmemektedir. Yerleşimci Musevilerin oy potansiyeli de, İsrail iç siyasetinde mevzunun “dokunulmaz” hale gelmesinin sebeplerinden biridir.