T24 Dış Haberler
Türkiye ile ilgileri bu sene işleyen olağanlaşma sürecinin akabinde tekrardan büyükelçi düzeyine çıkan İsrail, resmi Twitter hesabından 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nı kutladı.
28 Ekim’de yapılan paylaşımda, “Yarın 99 yıllık bağımsızlıklarını kutlayacak Türkiye’deki dostlarımıza keyifli Bağımsızlık Günü” sözleri yer aldı.
Paylaşımda Türk bayraklarının yer aldığı bir grafiğe de yer verildi. Görselde Türkçe sözlerle, “İsrail Devleti, Türkiye Cumhuriyeti’nin Cumhuriyet Bayramı’nı kutluyor” yazıldı.
Yapılan İngilizce paylaşımda da Ankara’nın kararına uygun olarak “Turkey” yerine “Türkiye” kullanıldı.
Türkiye, ekim başında Şakir Özkan Torunlar‘ın Türkiye’nin 4 yıl ortadan sonra Tel Aviv’e atadığı büyükelçi olacağını açıklamıştı. İsrail Dışişleri Bakanlığı Komitesi de eylül ayında Irit Lillian’ın Ankara Büyükelçisi olarak atanmasına karar verdi.
İsrail ve Türkiye 2022’de bir sefer daha olağanlaşma sürecine girdi ve iki ülke ortasında diplomatik temasların ağırlaşmasıyla münasebetler ısındı. Şubat ayında Cumhurbaşkanlığı sözcüsü Büyükelçi İbrahim Kalın ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal, İsrail’e gitti. İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, 9 Mart’ta 14 yıl sonra Türkiye’ye en yüksek düzeyde birinci resmi ziyareti gerçekleştirdi. Çavuşoğlu da Mayıs sonunda İsrail’i ziyaret etti. Olağanlaşma sürecinde birtakım mutabakatlar imzalandı. Bu Türk Dışişleri Bakanı tarafından İsrail’e yapılan 14 yıldır birinci ziyaretti.
Türkiye büyükelçilerini 2010’da ve 2018’de geri çekmişti
İsrail-Türkiye alakaları uzun yıllar boyunca bilhassa Filistin’in statüsü ve İsrail’in hücumları nedeniyle iniş-çıkışlarla devam ederken, Mavi Marmara kriziyle tabana vurmuştu. 31 Mayıs 2010’da İsrail güçleri Gazze’ye insani yardım götüren Mavi Marmara gemisine milletlerarası sularda baskın yapmış; baskında toplam 10 Türk vatandaşı hayatını kaybetmişti. Türkiye, bu baskından sonra devrin büyükelçisi Oğuz Çelikkol‘u geri çekmiş ve 2016’ya kadar münasebetleri ikinci katip düzeyinde tutmuştu.
2016’da yürütülen olağanlaşma süreci sırasında iki ülke birbirine karşılıklı büyükelçi atamış, fakat Aralık 2017’de devrin ABD Lideri Donald Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başşehri olarak tanıdığını ilan etmesi ve ABD Büyükelçiliği’nin Tel Aviv’den Kudüs’e taşıması münasebetlerde yeniden kırılmaya sebep olmuştu.
Filistinlilerin reaksiyon protestolarında sivillere yönelik hücumlar nedeniyle çok sayıda insan öldü ve yaralandı. Bunun üzerine Türkiye 15 Mayıs 2018’de Tel Aviv büyükelçisini istişareler için merkeze çağırdı. Bu seneye kadar ülkeler tekrar büyükelçi atamasında bulunmamıştı.