İsrail Maslahatgüzarı Lillian, basın mensuplarına Türkiye – İsrail bağlantılarını kıymetlendirdi.
İsrail’in Ankara Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Irit Lillian, Türkiye ile karşılıklı büyükelçi atanmasında İsrail’de sürecin çok farklı işlediğini belirterek, her iki tarafın da büyükelçinin kim olacağının duyurulması ortasında vakit farkı olabileceğini, İsrail’in atanacak büyükelçinin siyasi biri mi yoksa bir diplomat mı olacağına karar vereceğini söyledi ve “Seçimden evvel de olabilir, seçimden sonra da olabilir” dedi.
Sadece seçimler yüzünden İsrail tarafında işlerin ertelenebileceğini söyleyen Lillian, “Ama umarım olmaz. Umarım vaktinde olur ve yalnızca birkaç hafta daha sürer ve süreç sona erer” dedi.
Son bir yıldır Türkiye ile İsrail ortasındaki ilginin çok ağır olduğunu ve âlâ tarafta ilerlediğinin altını çizen Lillian, “Başka bir kanalımız daha oldu. Bu, bağlantılarımıza çok somut, sağlam bir temel oluşturmaya çalışmak ve temel kararımızı vermek olan diplomatik kanaldır. Neredeyse 75 yıldır devam eden ilgilerimiz var. Bu yüzden, bu sefer hakikaten yapmaya çalıştığımız uygun sağlam temeller ve gereğince esnek olacak temeller oluşturmaya çalışmak olduğunu söyleyebilirim. Bölgemizde yaşanan krizi çok uygun biliyoruz” diye konuştu.
Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ile daima diyalog halinde olduklarının altını çizen Lillian, krizler olduğu takdirde bu şahıslar ile muhataplarının arayıp konuşabileceğini kaydetti.
“Bölgede barış, güvenlik ve istikrarı artırmak için ortak bir vazifesi ve ortak bir dileği paylaştığımıza inanıyorum” diyen Lillian, “Bunu yapabilmek için, bu açık diyalog kanalı çok kıymetlidir. Baştan beri anlaşamadığımız pek çok mevzu olduğunu söyledik. Türkiye ve İsrail’in birebir fikirde olmadığı pek çok husus olduğunu çok âlâ biliyoruz, lakin asıl misyonun ve asıl maksadın iki tarafın paylaştığı ortak bir şey olduğunu düşünüyoruz. Bu da bölgemizin daha inançlı, daha huzurlu olmasını sağlamak” diye konuştu.
“Rakamlarla İsrailli turistlerin Türkiye’ye geri dönmeyi nitekim özlediğini söyleyebilirim”
Rakamlardan yola çıkıldığında bu yılın çok başarılı olacağına dikkati çeken Maslahatgüzar Lillian, şöyle devam etti:
“İnsanların 10 yıldır söylediklerinden anlıyorum ki İsrailliler Türkiye’ye turist olarak zar sıkıntı geldi. Emniyetli olmamasından korktular. Bu çok üzücüydü, zira iki ülke ortasındaki siyasi ilgiler ne olursa olsun, yıllar boyunca halklar ortası bağlantılar her vakit çok sıcaktı. Yeniden, çoğunlukla İsrail için konuşabilirim. Sayılarla İsrailli turistlerin Türkiye’ye geri dönmeyi sahiden özlediğini söyleyebilirim. Yüzde 300’lük bir artış gördük. Korona virüs pandemisi olduğu için bu kadar artış olduğunu söyleyebilirsiniz lakin evvelki yılların sayılarına bakarsanız geçen yıla nazaran daha da düşük olduğunu görürsünüz. Bu yıl, nitekim çok sayıda İsraillinin yaz tatili için geldiğini görüyoruz. Ben de daha çok Turizm Bakanlığı’nın yayınladığı sayılara baktığımda yaklaşık 400 bin olduğunu söyleyebiliriz. Bu çok büyük bir sayı.”
İki ülkenin turizmde büyük bir potansiyeli olduğunu düşündüğünü söyleyen Lillian, “İsrail havayollarının buraya geri dönecek olması elbette hem turizm hem de karşılıklı ekonomik bağlar ve ticaret için çok çok âlâ bir haber. Münasebetlerin tamiri daha geniş bağlamda da görülebilir. Bu, İsrail’in Müslüman dünya ile olan ilgilerinin büyüyen doğasıdır” açıklamasında bulundu.
“İsrail’in, Türkiye’nin İstanbul’daki Hamas ofisini kapatmasını beklediği de bir sır değil”
Lillian, İsrail ile temas halinde olan Müslüman ülkelerin çemberinin 5-6 yıl öncesine nazaran çok farklı olduğunu vurgulayarak, “Ben bu ilgilere inanıyorum. Ben bu alakalara çok inanıyorum. Fakat çok düzgün biliyoruz ki, hala orada olan pürüzlerden başımızı çevirmemeliyiz. Bunlardan bol ölçüde vardır. Lakin bizim açımızdan, bence temel mahzurlardan biri de Hamas’ın doğudaki ofisinin memleketler arası toplum tarafından terör örgütü olarak tanınan bir terör örgütü olması natürel ki. İsrail’in Türkiye’nin bu ofisi kapatmasını beklediği de bir sır değil. Bunu ilgilerde bir mahzur olarak görüyoruz. Lakin daha evvel de söylediğim üzere, anlaşamadığımız mevzular var. Bizim tarafımız taleplerini karşı tarafa sunacak. Vakit, bu pürüzlerin büsbütün önümüzden çekilip çekilmediğini gösterecek” tabirlerini kullandı.
Ticarette de iki ülkenin büyük bir potansiyelinin olduğunu düşündüğünü söz eden Lillian, her iki ülkenin de en çok ithalat yapılan ülkeler sıralamasında birbirlerini birinci 10’a koyduklarını bildirdi.
İran ile alakalarını de değinen Lillian, “Türkiye, İran’la çok uzun bir hududu paylaşıyor ve İran’a karşı hassasiyetleri var. İsrail ve Türkiye’nin İran’ın bölgesel güvenliğe yönelik tehdidi konusunda pek çok açıdan tıpkı fikirde olduğunu düşünüyorum. Bence hiçbir ülke üçüncü bir ülkenin kendi topraklarından turistlere karşı terörist hücreler işletmesine müsaade vermezdi. Türk makamlarının bu tehditlere karşı koyma kararlılığı çok etkileyiciydi bunun için çok müteşekkiriz” açıklamasında bulundu.
İran’ın nükleer tehdit olduğunu ve yalnızca İsrail için değil, büyük bir tehdit olduğunu lisana getiren Lillian, “Bizim için çok somut. İsrail Devleti’nin yıkılması için davette bulunuyorlar, lakin bu bölgedeki barış ve istikrar için büyük bir tehdit” dedi.
Türkiye’de farklı hükümetlerle güzel alakalar görüldüğünü ve yıllar boyunca farklı hükümetlerle uygun ilgilerin olduğunu hatırlatan Lillian, “İsrail’deki seçimlerin sonuçlarının ne olacağını söyleyemem. Türkiye’de bu yıl yapılacak seçimlerin sonuçlarına neyin öncülük edeceğini söyleyemem. Ancak umarım şu anda inşa ettiğimiz şey, sağlam bir alaka temeli dediğim şeydir. Münasebetlerin temellerine yapılan bu yatırım, her iki tarafta da seçim sonuçlarıyla rastgele bir temas olmaksızın ilgileri sürdürmemizi ve geliştirmemizi sağlayacaktır” diye konuştu.
“İsrail yıllardır Filistin meselesinin tek tahlilinin iki taraf ortasında direkt müzakereler olduğunu düşünüyor”
İsrail ile Filistin ortasındaki münasebetlere de değinen Lillian, “Tek temennim Filistin probleminin tahlilinin bulunmasıdır. Ancak sizi temin ederim ki İsrail’in bu husustaki tavrı değişmedi. İsrail yıllardır Filistin meselesinin tek tahlilinin iki taraf ortasında direkt müzakereler olduğunu düşünüyor. Genel olarak, her iki tarafın da tahlili bulabileceğine inanıyoruz. Bu yalnızca her iki taraftaki önderlerin birlikte oturup birbirleriyle konuşmaya istekli olmaları problemidir. Maalesef son birkaç yıldır Filistin tarafında bu türlü bir irade görmedik. Dahası, Filistin toplumu içinde radikal güçlerin yükselişini gördük. Dediğim üzere, burada Hamas ofisinin kapatılmasının katkıda bulunabileceğine inanıyoruz” tabirlerine yer verdi.
Türk büyükelçi inanç mektubunu Kudüs’te sunacak
“Türk büyükelçisi de başka tüm ülkelerin büyükelçileri üzere itimat mektubunu Kudüs’te sunacaktır” diyen Lillian, “Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma kararı alan her ülke ismine elbette çok memnunuz. Şu an için bunu yapmaya karar veren çok sayıda ülke yok. Neyse ki, ABD büyükelçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e taşıdı. Lakin gerçekçi olmak gerekirse, Türkiye’yi bunu yapan birinci ülkelerden biri olarak görmek gerçekçi olmaz. Umuyorum ki Türkiye, Büyükelçiliğini ilerleyen periyotta Kudüs’e taşır” tabirlerini kullandı.