İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, pazar günü yaptığı açıklamada, tartışma yaratan yargı ıslahatı planı nedeniyle ülkenin “tarihi bir anayasal krizle” karşı karşıya olduğu ihtarında bulundu.
Cumhurbaşkanı Herzog, ilgili taraflar ortasında arabuluculuk yaptığını belirtti.
Cumartesi günü ülke çapında protesto şovları düzenleyen plan aksileri, planın yargı bağımsızlığını zedeleyeceğini, yolsuzluğu besleyeceğini, azınlık haklarını gerileteceğini ve İsrail mahkemelerini yurtdışındaki savaş cürmü tezlerini savuşturmaya yardımcı olan güvenilirlikten mahrum bırakacağını söylüyor.
Netanyahu hükümetinin ‘yargı reformu’
Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının birtakım yetkilerini Meclise devretmeye yönelik atılımları, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı düzeneği ortasında tansiyona yol açıyor.
Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta, Yüksek Mahkemenin yetkilerini sonlandıran, yargının yargıçların seçimi üzerindeki tesirini azaltan ve Meclisin mahkeme kararlarını geçersiz kılmasına müsaade veren bir yasa planladıklarını duyurmuştu.
Yeni yargı planına nazaran, koalisyon hükümeti, yargı mensuplarını atama komitesinde şu an 9 olan üye sayısını 11’e çıkaracak ve bu üyelerin 7’sini kendisi seçecek. Bu üye çoğunluğu, hükümetin, yargıçların atanmasında tek kelam sahibi olacağı manasına geliyor.
Ayrıca Netanyahu hükümetinin, daha evvel yolsuzluktan karar giymiş koalisyon ortağı Arye Deri‘nin bakan olarak vazife yapmasına müsaade veren tartışmalı maddeyi onaylaması da kamuoyunda yansılara yol açmıştı.
İsrail’de ‘ülke tarihinin en sağcı’ hükümeti görevde
İsrail’de yeni Başbakan Netanyahu’nun çok dindar Yahudi ve çok sağcı partilerle kurduğu yeni hükümet 29 Aralık 2022’de Meclisten güvenoyu alarak misyona başlamıştı. Filistinlilere yönelik ayrımcı ve ırkçı siyasetleriyle bilinen ortaklara sahip yeni koalisyon hükümeti, İsrail siyasi tarihinin “en çok sağcı” hükümeti olarak bedellendiriliyor.
Netanyahu öncülüğündeki çok sağcı hükümet, Filistin geneli ile İsrail’deki toplumsal muhalefetin yanı sıra başta ABD olmak üzere İsrail’in Batılı müttefikleri tarafından da kaygı ile karşılanıyor.