– Filmlerinizde vefat ve etrafında kurduğunuz kıssaları, “Ölüm üzerinden görünmeyeni anlatmak istiyorum” diye açıklıyorsunuz. Vefatta görülmeyen neyi görüyorsunuz?
Filistin, Lübnan, Suriye, Yemen, Libya üzere Arap ülkelerinin tamamında mevt bir gerçek. Yaşanan kayıplar ve çeşitli meşakkatler var. Arap ülkelerinin karşı karşıya kaldığı bu durumları perdeye taşıdım. Sinemada ortaya koymaya çalıştığım gerçekleri tabir etmem sıkıntı. Kalbimizdeki vefat hissinin tarifle değil hislerle ortaya çıkması için uğraşıyorum. Öldürülen ya da ölen bir şahsın mevt manzaralarını ekrana taşımak değil gayem. İslam ümmetinde kaybolan vefat hissini, hissettirmek bunu izleyiciye sunmak istedim.
– Filmlerinizdeki çöl metaforu, tasavvufun tesiri mi?
Kainatın somutlaştırılmış kesimidir çöl. Size bütün alemi hissettirir o yüzden çölü seçiyorum. Arapça’nın kaynağı, çöldür. Mesela akıl sözü, devenin kaçmaması ve hareket etmemesi için sıkı sıkı bağlanması manasına gelir. Arapçada pek çok kavramın bu türlü bir kökü vardır ve bu köklerden de günümüzdeki manalara ulaşılır. Arapçada çölün bütün alanlarla ilgisi vardır. Tüm alanların içindedir çöl. Sufizm ise İslam dünyasında hoşluğun ve hoş olanın eğitimidir. Hoş olanı sunmaya çalışıyor, o nedenle de sinemalarımda Sufizm temasını işliyorum.
PARA ÖBÜR YERLERE HARCANIYOR
– 2017’de “İslami sinemalarının gelişmesi gerek ki bunlar ortasında kıyas yapabilelim” demiştiniz. 5 yılda değişen bir şey oldu mu?
İslami sinema 2017’den bu yana gelişmedi ki mukayese yapabilelim. Kore sineması buna para ayırdı, eser ortaya koydu ve dünyayı kuşattı. İslam sineması bu türlü değil. Bizim ne bir kaynağımız ne bir sponsorumuz var. Aslında bu siyasi bakış açısı ve takviyenin eksikliği. Para var ancak öteki yerlere harcanıyor.
– İslam dünyasından neden yeni sinemalar çıkmıyor?
ABD ve öbür batı ülkelerinde bu konuda gelişmiş ve oturmuş bir dal var. Bu kesim, manzara üzerinden çocuklar ve gençleri şekillendiriyor. Bunlar siyasi takviye de buluyor. Gelecek jenerasyonun niyet dünyasının inşa edilmesinde sinema ne kadar değerli olsa da Arap ve İslam coğrafyasında futbol ve gibisi ögeler, sinemada eser ortaya koymaktan çok daha öncelikli.
HİKÂYELER GENÇLERİ MAZİYE BAĞLIYOR
– Öyküler senaryolarınıza nasıl giriyor?
Bir senaryoyu 10 defa değiştirdiğim oluyor. Zira sinemanın içine taşıyacağım öyküleri bir eğitim gereci olarak değerlendirip bu imajlarla okullarda çocuklara eğitim bile verilebileceğini düşünüyorum. Yeni jenerasyonların hafızasında geçmişe dair bir şey kalmayacak diye kaygı duydum. Buradan hareketle sinemalarımda Arap dünyasının hafızasını kurmaya çalışıyorum. Zira ulusal kimliğin oluşmasında öyküler çok değerli. Okuduğum ve duyduğum şeylerden ürettiğim kıssaları anlatmamın maksadı şu; dede öldüğü vakit genç nezdinde öykü de hayat da bitiyor. Sinemalarımda kıssalar yoluyla genci mazisine bağlamaya ve anlatmaya çalışıyorum.