Ekonomistler Dr. Mahfi Eğilmez ve Prof. Dr. Işın Çelebi, Altınbaş Üniversitesi’nin düzenlediği “Ekonomi Söyleşileri” programında iktisat gündemini kıymetlendirdi.
Türkiye’ye dair değerlendirmelerde bulunan Işın Çelebi, Türkiye’nin yeni dünya içinde 100 yıllık Cumhuriyet birikimi üzerine, güzel bir strateji planı ile geleceğini düzenlemesi gerektiğinin altını çizdi. Bunu yaparken, enflasyonun yüzde 83, banka kârlarının yüzde 400 olduğu bir yerde emekli maaşı 3 bin 500 TL ise yaşama standartlarını nasıl artırabiliriz konusuna odaklanmak gerektiğine değindi.
Işın Çelebi, kur muhafazalı mevduat (KKM) ile liralaşma uygulamasının Türkiye’yi darboğaza sokacağını da sav etti. Işın Çelebi, “Doğalgaz konusunda Rusya’dan 10 milyar dolarlık bir borcun 2024’e ertelemesi isteniyor. Bunun üçte birinin de ruble ile ödeneceği söyleniyor. Bu, dış borç ödemelerinde kahır olduğunu gösteriyor” açıklamalarında bulundu. Şu anda ithalatın ihracatı karşılama oranının %68’e düştüğüne de işaret eden Çelebi, “Bunun kesinlikle %80’in üstüne çıkması lazım” dedi.
“Enflasyonu düşürmek lazım”
Mahfi Eğilmez ise bozulan gelir dağılımını düzeltmek için enflasyonun düşürülmesi gerektiği hatırlattı. “Türkiye de çoklukla büyümeye odaklanılır, enflasyon geri planda kalır. Meğer orta direğin kalmadığı ortamda ne yapıp edip enflasyonu düşürmek lazım” diye konuştu.
İthalatın artmasını da güç fiyatlarındaki yükselişe bağlayan Eğilmez, “Kurun yüksek, TL’nin düşük olduğu yerde ihracatın artması gerekir. Halbuki büyümeyi % 7’de tutmak için ithal girdilere yük veriliyor. Bu da tuhaf bir formda ithalatı arttırıyor” değerlendirmesini yaptı.
“3. büyük krizin içerisindeyiz”
Mahfi Eğilmez, “40 katır mı 40 satır mı durumundayız. 3.büyük krizin içindeyiz” dedi. Eğilmez, Çin iktisadının değerli meseleleri olduğunu belirterek “Konut satışlarının sakinliğe girmesiyle geri ödemelerde sorun yaşamaya başladılar. Yüzde 0.4’lük büyüme Çin için bir felaket. Buradan çıkamaz ise Japonya’nın 30 yıl evvelki sakinliğine girebilir” değerlendirmesini yaptı. Işın Çelebi de Çin’in yüzde 1’in altında büyümesinin “intihar” olduğunu belirtti.
Küresel iktisada dair beklentilerini lisana getiren Çelebi, ABD Merkez Bankası (Fed)’in siyasetlerinin dünyada bir üretim kıtlığına neden olduğunu belirtti.