Kuzey Irak’ta 2016 yılında IŞİD tarafından yıkılan tarihi Mashki Kapısı’nı onarmak için çalışan ABD-Iraklı bir hafriyat takımı, sekiz mermer rölyeften oluşan yaklaşık 2 bin 700 yıllık kaya oyması buldu. Musul’da bulunan kaya oymaları, savaş sahnelerini, üzüm asmalarını ve palmiye ağaçlarını tasvir ediyor.
Ntv’nin aktardığı habere nazaran, Irak Devlet Eski Eserler ve Miras Heyeti, yeni keşfedilen kaya oymalarının tarihinin Nineveh Antik Kenti’ni MÖ 705’ten 681’e kadar yöneten Asur Hükümdarı Sanherib’e dayandığını açıkladı. Irak arkeoloji takımının lideri Fadel Muhammed Khodr ise oymaların bir vakitler Sanherib’in sarayını süslediğini ve daha sonra Mashki Kapısı’na taşındığını açıkladı.
2016’da buldozerle yıkıldı
Nineveh’teki en büyük kapılardan biri olan Mashki Kapısı, kentin büyüklüğü ile gücünün bir simgesiydi. Kapı 1970’lerde tekrar inşa edildi lakin 2016’da IŞİD tarafından bir buldozerle yıkıldı.
Irak’ta İslam öncesi periyoda ilişkin birçok antik yeri yağmalayıp yıkan küme, yıktıkları eser ve yapıları “putperestliğin” sembolleri olarak tanımladı. Fadel Muhammed Khodr, kapının yeraltındaki kısımlarının 2 bin 700 yıllık oymalar da dahil olmak üzere büyük ölçüde korunduğunu lakin yerin üstünde olan her şeyin birçoklarının yok edildiğini kelamlarına ekledi.
Kazı takımı: ABD birlikleri de ziyan verdi
Irak’taki Musul Üniversitesi’nden ve ABD’deki Pennsylvania Üniversitesi’nden uzmanlardan oluşan hafriyat grubu, Mashki Kapısı alanının yıkılmadan evvelki haline döndürmek için çalışıyor. Irak’taki arkeolojik alanlara ziyan verenlerin yalnızca IŞİD, vandallar ve kaçakçılar olmadığını belirten hafriyat takımı, ABD birlikleri ve müttefiklerinin 2003’te ABD Irak’ı işgal ettikten sonra bölge bir ordu kampı olarak kullanıldığında Babil’in kalıntılarına ziyan verdiğini aktardı. Birleşmiş Milletler’in kültür ajansı UNESCO, 2009 tarihli bir raporda, ABD birliklerinin “kazma, kesme, kazıma ve tesviye” yoluyla kente büyük ziyan verdiğini tespit etti.
Fotoğraf: Arşiv