İstanbul Ticaret Odası (İTO) Lideri Şekib Avdagiç, Fransa’nın başşehri Paris’te 345 Türk firmasının iştirakiyle düzenlenen SIAL Besin ve İçecek Fuarı’na katıldı. Program kapsamında açıklamalarda bulunan Avdagiç, 2023 yılı minimum fiyat öngörülerine ait değerlendirmede bulundu.
Avdagiç, “Kamu ve iş dünyası olarak bu yüksek enflasyonun yaşandığı periyotta en büyük sorumluluğumuz, bilhassa fiyatlı kesitin alt segmentlerinde bulunan çalışanların hayat standartlarını makul noktada tutmak” dedi. Avdagiç, 2023 yılı taban fiyatının enflasyonun birkaç puan üzerine eklenecek bir refah hissesi ile uygulanmasının gerçek olacağını kaydetti.
Şekib Avdagiç, iş dünyasının minimum fiyat artışıyla ilgili bir derdi olmadığını, fakat beraberinde gelen kimi bahislerle ilgili beklentileri bulunduğunu tabir etti. Bu çerçevede üç mevzuda beklentileri olduğunu belirten Avdagiç, “SGK sigorta primine temel kar üst sonu memur maaş artırımı ya da enflasyon oranında artırılmalı. Gelir vergisi dilimleri minimum fiyat artışı nispetinde güncellenmeli. Kıdem tazminatı üst limitinde katlamalı artış olmamalı” dedi.
Avdagiç, SGK üst hududu ile ilgili tekliflerini şöyle açıkladı: “SGK üst limiti minimum fiyatın 7.5 katı oldu. Bu daha önce 5 katıydı, sonra 6.5 katı olmuştu. Son olarak da 7.5 katı oldu. Hasebiyle taban fiyatta yapılan artış, tıpkı vakitte patrona tavan fiyatta de enflasyonun üzerinde ek prim maliyeti manasına geliyor. SGK üst limiti 50 bine yaklaştı. Bizim beklentimiz, SGK üst limitinin taban fiyat artış oranı üzerinden değil, memur maaşına yapılan artırım yahut enflasyon oranı nispetinde artırılması. Şu anda SGK üst limiti son 5 yıla baktığınız vakit gerçek olarak yüzde 40-45 artmış durumda.”
“ÇALIŞANIN ELİNE GEÇEN, ŞİRKETİN ÖDEDİĞİNİN YÜZDE 55’İNİ LAKİN BULUYOR.”
Şekib Avdagiç, ikinci beklentilerinin ise gelir vergisi dilimlerinin minimum fiyat artış oranında güncellenmesi olduğunu söyledi. Belirli bir düzeyin üzerinde gelir elde edenler ile patronun ödediği brüt fiyat ortasında önemli bir makas olduğunu kaydeden Avdagiç, “Yani şu anda aşikâr bir sayının üzerindeki maaş alanlara bakarsak, çalışanın eline geçen şirketin ödediğinin yüzde 55’ini lakin buluyor” sözlerini kullandı.
Avdagiç, bu durumun bilhassa alt ve orta gelir kümesinde maaş alanları etkilediğine işaret etti. Avdagiç, şunları söyledi: “Vergi dilimleri enflasyon kadar ya da taban fiyat artışı kadar artmadı. Bu türlü olunca bir elimizle verdiğimizin bir kısmını öteki bir elimizle geri aldık. Diyelim ki taban fiyatın 2 katı maaş alan biri var. Olağan olarak minimum fiyat yüzde 50 artmışsa, net fiyatın de yüzde 50 artması lazım. Vergi dilimleri yüzde 50 artmadığı için siz patron olarak o artışı yapıyorsunuz lakin çalışanın eline o artışın yüzde 5-6 altında para geçiyor net olarak. Bu sefer iki taraf da mutsuz oluyor. Patron diyor ki ‘Kardeşim ben artırdım.’ Fiyatlı de diyor ki, ‘ya kardeşim artırdın da benim elime yüzde 5-6 eksik geldi. Yani bizim temel problem çektiğimiz mevzu bu. Münasebetiyle kesinlikle ve kesinlikle bundan sonra vergi dilimleri minimum fiyat artışı nispetinde güncellenmeli. Enflasyon kadar olduğu vakit tekrar geri düşeceğiz zira orada bir refah hissesi da ekleniyor. Brüt fiyattaki artışın net gelir üzerindeki yansımasını ve piyasaya gerçek katkısını fakat bu biçimde görebiliriz.”
İTO Lideri Avdagiç, üçüncü taleplerinin de kıdem tazminatı üst limitine ait olduğunu vurguladı. Avdagiç, “Kıdem tazminatı üst limiti artış oranlarının enflasyon oranıyla hakikat orantılı olması, katlamalı bir artış olmaması lazım. İş dünyasının yükünü öngörülenin üzerinde etkilememesi için bunu da kıymetli görüyoruz.” sözlerini kullandı.
“ARTAN KREDİ TALEBİN KARŞILANMASI KONUSUNDA GÖRÜŞMELERİMİZ DEVAM EDİYOR”
Banka kredilerine erişimde yaşanan sıkıntılara değinen Avdagiç, “Burada sıkıntıyı daha hakikat ortaya koymak lazım. Bankacılık sisteminin büsbütün kapalı olması kelam konusu değil. Bir müddettir selektif kredi süreci devrede” dedi. Avdagiç, şöyle devam etti: “Bununla birlikte, şu anda iş dünyasının artan enflasyon oranları dikkate alınarak, gerek yeni projeleri realize etmek gerekse işletme sermayesi muhtaçlığı arttığı için, eskiye nazaran daha fazla kredi gereksinimi olabiliyor. Artan kredi talebinin karşılanması konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı başta olmak üzere ilgili görüşmelerimiz devam ediyor.”
Avdagiç, gençlerin iş dünyasının şu anda ve önümüzdeki devirde talep edeceği konumlara nazaran yetiştirilmesi gerektiğini vurguladı. Avdagiç, “Şu anda en büyük açık mavi yakalılarda gözüküyor. Mavi yakalılara yönelik Ulusal Eğitim Bakanlığımızın yaptığı atak değerli. Mesleksel eğitim merkezlerindeki öğrenciye tıpkı vakitte mavi yakalı olarak çalışıyorsa devlet bir ödeme yapıyor. Benim teklifim, devletin bu verdiği imkanlardan faydalanarak, işyeri de bu çalışanlara ek bir ödeme yapsın ki bu gençleri bu durumlarla ilgili motive edelim.” teklifinde bulundu.
İTO Lideri Şekib Avdagiç’in toplantıda verdiği öteki iletilerde şöyle:
ENFLASYONLA ÇABA
‘‘Tüketicinin hakikat fiyatlama yapan firmaları alımlarıyla ödüllendirip, sorunlu fiyatlama yapanlardan kaçınarak bir istikrar oluşturmasının enflasyonla gayrete katkı verebileceğini düşünüyorum.
MESLEKİ EĞİTİM
Türkiye’de biraz rafa kaldırılan çıraklık, kalfalık, ustalık süreci tekrar gündeme alındı. Bu paketin içinde yaklaşık 1 milyona yanlışsız giden çalışan öğrenci personel adayı var. Daima şikayet ettiğimiz, “Eğitim sistemi ABC statülerine sahip beşerler yetiştiriyor, lakin iş dünyası XYZ statülerine sahip insan talep ediyor, bunlar örtüşmüyor” konusu vardı. Şu anda mesleksel eğitim merkezleri vasıtasıyla devrimsel bir adım atıldı. Yavaş yavaş yansımaları başladı.
YERLİ ARABA
TOGG’un dünyada da merakla beklendiği gözüküyor. Ben olağanüstü optimistim. Otomotiv endüstrinde faaliyet gösteren bir şirketin de idare konseyi lideri olarak heyecanla takip ediyorum. Türk otomotiv endüstrisinde de çok önemli katkı yapacak bir eser. 1966’da ürettiğimiz Anadol’dan sonra birinci kez kendi markamızla ürettiğimiz bir aracımız olacak’’