Muhammed TAŞÇILAR / abdpost.com (ABD İGFA) – Geçtiğimiz yıl Türk lirasıyla 20 kuruşa alınan domatesin 1,2 liraya, Patlıcan ve Biber’in 1 liraya çıkması İranlıları hayli sarsıyor.
Aylık minimum fiyatın 1500 lira olduğu İran’da Toros, Broadway biçimi 2. el araç 70-80 bin lira civarında. 7 tane araç markasının ve fabrikasının olduğu ülkede araçların bu kadar kıymetli olması, ülkenin idare anlayışını ortaya koyuyor. Metro ve süratli tren üzere ulaşım araçlarının az olduğu ülkede otobüsler ve uçak seferlerini kullananlar epey fazla.
Uzun seyahatleri özel araçlarıyla yapan İranlılar bir depo akaryakıtı 30 liraya dolduruyor.
İranlılar, Türkiye’de tıpkı işi yapmak istediklerini belirterek, “Daha çok toplumsal hayattaki özgürlük için Türkiye’yi seçiyoruz. Bugün biri dese gel senin mesleğini Türkiye’de yap. Gözü kapalı giderim” dedi.
Kadınların başörtü mecburiliği her geçen yıl esnetilsede, kimi İranlılar, turistlere yanaşarak, “Başını aç, burada turistlere birşey demez Polis” diyerek telkinde buluyor. Meğer lokal Polis, turistlerin yanına gelerek başörtüsünü düzeltmesi için uyarıyor. Bu bir toplumsal başkaldırı olarak nitelendiren İranlılar “Turist ile başörtüsü zorululuğunu kaldırılması hareketi olarak gösteriliyor.” dedi.
İran’da Mayıs krizinden etkilenen halk marketlerden çok pazarlara yöneldi. Günlük meyve zerzevat muhtaçlıklarını pazarlardan karşılayan halk bir defa daha yoksullaştığını lisana getiriyor.
https://youtu.be/_rm29F11M5k?t=4
Bu ortada İran’da elektronik eşyalar Türkiye’ye nazaran yaklaşık yüzde 30-40 daha ucuz. Buna karşın alım gücü çok düşük olduğundan ötürü İranlılar lazım etmedikçe elektronik eserlere para vermiyor. Kentlerde cafe üzere cümbüş yerlerine ya turistler ya da zenginler gidebiliyor. Türkiye’de olduğu üzere cafelerde gençleri göremiyorsunuz. Hudutlu sayıda bulunan kafeler Muharrem ayı matemi nedeniyle boş yahut kapalı.
Mevsimi olması nedeniyle domates, biber, patlıcan üzere sebzelerin kilosu 1 Türk lirasına muadil, 20 bin tümenden satılmakta. Tekrar meyve fiyatları da epeyce ucuz. 1 kilo muz 5 lira, 1 kilo şeftali 2 lira.
Kuruyemişte ucuz. Kavrulmuş ayçiçek çekirdeği 20 lira, kabak çekirdeği ise 40 liradan satılırken, yeni mahsul ceviz 50 lira, yeni mahsul fıstık 40 liraya kadar bulunabiliyor.
1 kilo ayçiçek yağı 5 lira olduğu İran’da, Peynir’in kilosu 8 ile 20 lira ortasında değişiyor. Tebriz başta olmak üzere ülkenin batı kısımlarında hayvancılık ve tarım hayli geliştiğinden pazara gelen eserler hem çeşitliliği fazla hemde fiyatları hayli ucuz. Ancak iç bölümlerde çöl iklimi yaşayan İran’da fiyatlar ona nazaran artıyor.
Lüks yerde yemek yemek 4 kişilik bir aileye faturası 250 lira ile 500 lira ortasında değişiyor. Ancak olağan lokantada kişi başı 30-40 lira ile karnınızı doyurabilirsiniz. Porsiyonları çok büyük olan İran yemekleri kebapların dışında çeşitli lezzetleri bulmanız mümkün.
Çarşıda hayatın süratli aktığı İran’da kapalı çarşıların rahmeti dikkat çekiyor.
İran turistlerin merak ettiği ülkelerden biri. Farklı mistik havası ve tarihi yapıları günümüzde de ihtişamını koruyor. İran’ın Safevi devleti periyodunda kurulan kentlerinden biri olan İsfahan Nısfı Cihan, Dünyanın yarısı sloganıyla her milletten insanı kendine çekiyor. Kentte Ermenilerin yanısıra bir küme Yahudi yaşıyor.