İran’da Mahsa Amini’nin gözaltında öldürülmesinin akabinde başlayan şovlar sürerken toplumsal medyadan yapılan davetler üzerine 3 sene evvelki akaryakıt artırımı protestolarının yıl dönümünde birçok kentte yeniden sokak aksiyonları düzenlendi.
304 kişi ölmüştü
Uluslararası Af Örgütüne nazaran İran’da 304 kişinin öldüğü, yüzlerce kişinin yaralandığı 15 Kasım 2019’daki akaryakıt artırımı protestolarının yıl dönümünde birçok kent ve üniversite şovlara sahne oldu. Toplumsal medyada yapılan davetlere nazaran 3 gün sürmesi beklenen şovlara katılan esnaf birçok kentte kepenk kapattı, birtakım kentlerde fabrika personelleri greve gitti, üniversitelerde hareketler yapıldı.
Güvenlik tedbirlerinin tekrar artırıldığı başşehir Tahran’ın birçok bölgesinde göstericiler 3 yıl evvelki olaylarda ölenleri anmak için sokaklara çıktı. Şiraz, Divandere, Senendec üzere kentlerde de şovlar vardı.
Üniversitelerde şovlar düzenlendi
İslami Kuruluşlar Öğrenci Birliğinin Telegram sayfasından yayımladığı açıklamada, Tahran Üniversitesinde öğrencilerin marş okuyup bahçedeki havuzu kırmızıya boyaması sonrasında resmi ve sivil güvenlik vazifelilerinin üniversiteye girdiği ve fiziki müdahale sonucu arbede yaşandığı aktarıldı.
Yine Tahran’daki Buyruk Kebir Üniversitesinde öğrencilerin oturma aksiyonu yaptığı belirtilirken toplumsal medyada üniversitede çekildiği ileri sürülen imgeler yayımlandı. İmgelerde güvenlik güçleri ile öğrenciler ortasında arbede yaşandığı görüldü.
Allame Tebatebayi, Tahran Sanat, Babul Noşirevani, Tahran Bilim ve Teknoloji, Şehid Beheşti üzere üniversitelerde de öğrenciler protesto yürüyüşü düzenleyip idare tersi sloganlar atarak gözaltına alınan arkadaşlarının bir an evvel bırakılmasını talep etti.
Esnaf kepenk kapattı
Sosyal medyada paylaşılan imajlara nazaran, şoförlerin korna çalarak yansılarını gösterdiği başşehir Tahran başta olmak üzere Tebriz, İsfahan, Şiraz, Kirmanşah, Bojnurd ve Reşt kentlerinde esnaf kepenk kapattı. İran’da ticaretin kalbi olarak isimlendirilen Tahran Büyük Çarşı’da esnafın kepenk indirerek şovlara dayanak vermesi dikkati çekti.
İran’ın orta bölümünde yer alan İsfahan kentindeki çelik fabrikasında personellerin greve gittiğine dair manzaralar de toplumsal medyada yer aldı. İmgelerde emekçilerin “Vaatlere son, masamız boş” sloganı attığı duyuldu.
Akaryakıt artırımı protestoları
İran’da Kasım 2019’da akaryakıta yapılan yüzde 300’lük artırım geniş halk bölümleri tarafından reaksiyonla karşılanmıştı.
Ülkede 15 Kasım Cuma günü yapılan artırımın akabinde tıpkı gün sonlu olarak başlayan protestolar, 16 Kasım Cumartesi ve 17 Kasım Pazar günü tüm ülkeye yayılmıştı.
Protestoların artması üzerine ülke genelinde internete erişim engellenmiş ve güvenlik güçleri göstericilere sert müdahalede bulunmuştu. Memleketler arası Af Örgütüne nazaran akaryakıt artırımı protestolarında 304 kişi hayatını kaybetmişti.
Fotoğraf: Arşiv