İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan, Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) 2015 nükleer mutabakatına ait İran’a gönderdiği karşılığın kıymetlendirme sürecinde olduğunu vurgulayarak, “ABD ile İran ortasında şimdi çözülemeyen ve nükleer tesislerimizin kontrolüne ait kalan hususlar hakkında ciddiyiz. ABD’nin İran’a cevap olarak gönderdiği metin üzerinde dikkatle çalışıyoruz” diye konuştu.
Avrupa Birliği (AB) Dışişleri ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Joseph Borrell‘in 9 Ağustos’ta 2015 İran nükleer mutabakatına ait sunduğu sonuncu taslak metne, İran ve ABD’nin yanıt vermesinin akabinde taraflar verilen yanıtların kıymetlendirme sürecine başladı. İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan, Tanzanya’da yaşayan İranlılar ile gerçekleştirdiği toplantıda, ABD’nin İran’a gönderdiği karşılık ve nükleer müzakerelere değindi.
“Çözülemeyen mevzular hakkında ciddiyiz”
Uluslararası Atom Gücü Ajansı’nın (UAEA) İran nükleer tesislerine yönelik suçlamalarının devam edemeyeceğini söyleyen Abdullahiyan, “Uluslararası Atom Gücü Ajansı’nın İran’a yönelik temelsiz suçlamaları devam edemez. Tıpkı formda Siyonist rejim ile birlikte İran’a yönelik bu suçlamaları tekrar etmeyi sürdüremezler. Tesislerimizin kontrolüne yönelik şimdi çözülemeyen mevzular hakkında ciddiyiz” dedi.
“Her şey yolunda ilerlese dahi tüm yaptırımlar kaldırılmış olmayacak”
ABD yaptırımlarını etkisiz kılmaya yönelik siyasetleri devam ettireceklerini belirten Abdullahiyan, “Nükleer mutabakat önümüzdeki birkaç gün yahut birkaç hafta içerisinde yine imzalansa ve her şey yolunda ilerlese dahi tüm yaptırımlar kaldırılmış olmayacak. Bu nedenle hükümet olarak yaptırımları etkisiz kılma siyasetimizi devam ettireceğiz” halinde konuştu. Abdullahiyan, “Geçtiğimiz gün ABD tarafından nükleer müzakerelere ait gerekli cevabı aldık. Nükleer müzakerelerde kıymetli ilerlemeler sağlamıştık ve İran olarak mutabakatın taslak metnine ait değerlendirmemizi ABD’ye ilettik. Kıymetli gördüğümüz ve üzerinde durulması gereken mevzulara bu değerlendirmemizde ayrıyeten yer verdik” sözlerini kullandı.
“İran olarak kırmızı çizgilerimizi muhafazaya devam edeceğiz”
ABD’nin gönderdiği cevaba ait kıymetlendirme sürecinin devam ettiğini belirten Abdullahiyan, ABD’nin verdiği sözlerde önemli olmasını umut ettiklerini ve İran olarak kırmızı çizgilerini muhafazaya devam edeceklerini söyledi ve, “Kırmızı çizgilerimize bağlı kalarak ABD’nin verdiği sözlerde önemli olacağını ve nükleer müzakerelerin olumlu sonuçlanacağını umut ediyoruz. Uzmanlarımız tarafından yapılan değerlendirmeler ülkemizin kırmızı çizgilerini koruyan ve ulusal çıkarlarımızı gözeten bir noktaya ulaştığında bir sonraki adım Bakanlar seviyesinde Viyana’da buluşmak olacak” diye konuştu.
“İran bu akşam ABD’nin cevabını Avrupa Birliği aracılığıyla aldı”
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani ise dün yaptığı açıklamada, ABD tarafından İran’ın taslak metnine ait cevabı aldıklarını belirtmiş, “İran bu akşam ABD’nin karşılığını Avrupa Birliği aracılığıyla aldı. Tahran cevabı dikkatli bir halde gözden geçirmeye başladı” demişti.
Donald Trump, 2018 yılında tek taraflı olarak muahededen çekilmişti
Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Kurulu’nun 5 daimi üyesi (İngiltere, ABD, Çin, Fransa, Rusya) ve Almanya ile İran ortasında 2015 yılında “Kapsamlı Ortak Aksiyon Planı” ismi verilen ve İran nükleer faaliyetlerinin denetlenmesini içeren muahede imzalanmıştı. Eski ABD Lideri Donald Trump 2018 yılında tek taraflı olarak muahededen çekilmiş, İran idaresi de nükleer faaliyetlerini muahede öncesine döndürmüştü. Bunun üzerine ABD idaresi, İran’ı ağır ekonomik yaptırımlarla amaç almıştı. Nükleer mutabakata dönüş için Avusturya’nın başşehri Viyana’da Nisan 2021’de İran, Fransa, Rusya, Çin, İngiltere ve Almanya ortasında müzakerelere başlanmıştı. ABD Lideri Joe Biden‘ın Kasım 2021’de vazifeye başlamasıyla ABD’nin de muahedeye dönmesi için görüşmeler yürütülüyordu lakin müzakereler geçtiğimiz mart ayında farklı nedenlerle durdurulmuş, bu ayın başlarında yine başlamıştı. (İHA)