İran’da Mahsa Amini‘nin ‘ahlak polisi‘ olarak isimlendirilen İrşad devriyeleri tarafından öldürülmesi sonrası başlayan protestolar devam ederken İran’da ahlak polislerinin kaldırılması gündem oldu. Üniversite Öğrenci Günü sebebiyle Tahran Üniversitesinde düzenlenen programa katılan Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ise burada protestolara ait değerlendirmelerde bulundu.
Ülkede yaklaşık 3 aydır devam eden Mahsa Amini şovlarında İran dini başkanı Ali Hamaney aleyhine atılan “Kahrolsun Diktatör” sloganlarına reaksiyon gösteren Reisi, “Bugün diktatör diyorlar, kim diktatör? ABD, katiyen güçlü bir İran istemeyecektir. Onlar işgal ettikleri Afganistan, Suriye ve Libya üzere bir İran istiyorlar. İran bu ülkelerden farklıdır. İran halkı ABD’ye bu komplosunu uygulama fırsatı vermeyecektir” tabirlerini kullandı.
Protesto ile isyan ortasında fark olduğunu söyleyen Reisi, “Protesto yapan, isyan yıkıcıdır. Protestolara kulak verilmelidir” dedi. Reisi, İran’da enflasyonun düşeceğini ve halkın durumunun değişeceğini savundu.
Ne olmuştu?
Tahran’da 13 Eylül’de İrşad devriyelerince gözaltına alındıktan sonra kötüleşerek hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin 16 Eylül’de hayatını yitirmesi, ülke idaresine karşı protestolara yol açmıştı.
Ülke geneline yayılan şovlarda yüzlerce kişi hayatını kaybetmiş, 10 binden fazla kişi ise gözaltına alınmıştı.
Üniversite Öğrenci Günü nedir?
İran’da petrolün ulusallaştırılması hareketine liderlik eden Başbakan Muhammed Musaddık‘ın 1953’te ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) tarafından tertip edilen darbeyle devrilmesinden yaklaşık 4 ay sonra devrin ABD Lideri Dwight Eisenhower’in yardımcısı Richard Nixon, ülkesinin Muhammed İstek Şah’a dayanağını göstermek üzere 7 Aralık 1953’te Tahran’ı ziyaret etmişti.
Bu ziyareti protesto eden Tahran Üniversitesi öğrencilerinden 3’ü emniyet güçleri tarafından öldürülmüştü. Bu olaydan hareketle İran’da her yıl 7 Aralık Üniversite Öğrenci Günü olarak anılıyor.