Yeni bir çalışma, insanlara daha yüksek bilişsel yetenekler kazandıran beyin hücrelerinin şizofreni, otizm ve epilepsi üzere nörolojik bozukluklarla irtibatlı olduğunu gösteriyor.
Bilim insanları; insanlara, hayvanlara nazaran daha yüksek bilişsel yetenekler veren, insanlara has bir beyin hücresi belirlediler. Lakin bu hücrenin insanları öbür canlılardan daha özel kılarken tıpkı vakitte şizofreni, otizm ve epilepsi üzere nörolojik bozukluklara karşı da savunmasız bıraktığını ileri sürdüler.
Yale’den bir sinirbilimci takımı, beşerler ve primatlar ortasında paylaşılan yönetici denetim fonksiyonlarında yer alan bölgede (dorsolateral prefrontal korteks) bulunan hücreleri tahlil etti ve sadece insan beyninde bulunan mikroglia ismi verilen bir bağışıklık hücresi bulunduğunu belirttiler.
İNSAN KİMLİĞİNİN TEMEL BİLEŞENİ
Mikroglia, hastalıkları önlemek yerine beynin korunmasına yardımcı olurken, primatlarda bulunmayan, nöropsikiyatrik hastalıklarla bağlı bir geni de içeriyor. Araştırmacılardan Nenad Sestan, dorsolateral prefrontal korteksini insan kimliğinin temel bileşeni olarak görülebileceğini söyledi.
Mikroglia, gelişimden yetişkinliğe kadar mevcut, fakat araştırmacılar, insanların ergenlik boyunca olgunlaştıkça makul psikiyatrik bozukluklar için tesirleri olduğundan şüpheleniyor.
Ekip, dorsolateral prefrontal kortekste (dlPFC) yetişkin insan, şempanze, makak ve marmosetten alınan 600.000’den fazla tek çekirdekli transkriptomu inceledi. Bu da hangi hücrelerin hangi cinslere mahsus olduğunu belirlemelerini sağladı.
Araştırmacılar, insanların etrafa karşı daha hassas olduğunu belirterek bu hücre nedeniyle kimi bilişsel aksilikler yaratan hastalıklara yakalanıldığını düşünüyor:
“Biz beşerler, başka primat cinslerine kıyasla eşsiz bir hayat şekline sahip çok farklı bir etrafta yaşıyoruz; ve mikroglia dahil olmak üzere glia hücreleri bu farklılıklara karşı çok hassastır. İnsan beyninde bulunan mikroglia çeşidi, etrafa karşı bir bağışıklık reaksiyonunu temsil ediyor olabilir.”