İngiltere’de Boris Johnson’ı istifaya zorlayan siyasi krizin akabinde rakiplerini geride bırakarak Muhafazakar Parti’nin başına geçen ve başbakanlık koltuğuna oturan Liz Truss, halefinin de başına geldiği formda, parti içi muhalefetin ısrarıyla istifa etti. Misyona gelmesinden sonra alınan tartışmalı mali siyaset kararlarıyla kendi partisi dahil olmak üzere birçok kısmın reaksiyonunu çeken Truss, başbakanlıkta yalnızca 45 gün kalabildi. Başbakanlık Konutu önünde açıklamalarda bulunan Liz Truss, istifa kararını duyurdu. Truss, büyük bir ekonomik ve memleketler arası istikrarsızlıkdöneminde vazifeye geldiğini belirterek “Duruma bakıldığında Muhafazakâr Parti tarafından teslim edilen misyonu yerine yerine getiremiyorum” dedi. Truss, Muhafazakâr Parti’nin gelecek hafta içinde yeni bir önder seçeceğini, seçilene kadar vazifesini sürdüreceğini söyledi. Truss’ın istifasını duyurmasının akabinde ana muhalefetteki Personel Partisi başkanı Keir Starmer, genel seçime gidilmesi çağırısında bulundu.
İNGİLTERE’DE BİR İLK
Eski Başbakan Boris Johnson, hükümetteki taciz skandalında palavra söylediğinin ortaya çıkması sonucunda 7 Temmuz tarihinde vazifesinden istifa etmişti. Johnson’ın istifa kararından dört gün sonra adaylığını açıklayan devrin Dışişleri Bakanı Truss, başbakanlığa talip olduğunu ilan etmişti. 13 Temmuz’da 6 aday ile başlayan liderlik yarışı sonrası son iki aday ortasına eski Maliye Bakanı Rishi Sunak ile birlikte kalmayı başaran Truss, 20 Temmuz’dan 5 Eylül’e kadar süren ve yaklaşık 200 bin Muhafazakar Partilinin katıldığı oylama ile partinin yeni başkanı seçilmiş, 6 Eylül’de de kabinesini kurmuştu. Daha evvel en kısa periyot misyon yapan İngiltere Başbakanı 119 gün ile (12 Nisan -8 Ağustos 1827) George Canning’di. Canning vazifedeyken hayatını kaybetmişti.
KWARTENG’İ MİSYONDAN ALARAK SÜRECİ BAŞLATTI
Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng, Truss’ın adaylık sürecinde vadettiği vergi kesintilerini içeren bir küçük bütçe hazırlamıştı. Lakin vergi kesintilerinin bütçe finansmanı için daha fazla borçlanma gerektirecek olması, halihazırda büyük bir borç yükü altında bulunan İngiliz iktisadı hakkındaki tasaları artırmış ve İngiliz sterlini süratle bedel kaybetmişti. Tartışmalı küçük bütçe kararının akabinde hükümet geri adım atmış, Maliye Bakanı Kwarteng, Truss tarafından vazifeden alınarak yerine Jeremy Hunt atanmıştı. Evvelki gün de İçişleri Bakanı Suella Braverman, ferdî e-posta adresini kullanarak bir milletvekiline resmi bir evrak göndermesinin akabinde kuralları ihlal ettiği gerekçesiyle vazifesinden ayrılmış, istifa mektubunda Truss’ı eleştirmişti.
BORIS GERİ DÖNEBİLİR
Sky Televizyonu’nun evvelki gün paylaştığı ve partililerin katıldığı bir ankete dayandırdığı haberde parti üyelerinin yüzde 63’ünün Truss’ın istifa ederek yerine partinin eski başkanı Johnson’ın geçmesini arzuladığı söz edilmişti. İngiliz The Times gazetesi de Johnson’ın tekrar başbakan olmak için aday olabileceğini belirterek, Johnson’ın bu durumu ulusal çıkar sorunu olarak gördüğünü paylaştı. İsmi geçen öteki adaylar ise eski Maliye Bakanı Rishi Sunak, eski Savunma Bakanı Penny Mordaunt, Savunma Bakanı Ben Wallece ve Maliye Bakanı Jeremy Hunt. Muhafazakar Parti milletvekillerinin oluşturduğu 1922 Komitesi’nden yapılan açıklamada seçimin 28 Ekim’e kadar tamamlanmasının mümkün olduğu belirtildi. Komite, yeni parti önderinin 31 Ekim öncesinde misyona başlamış olacağını açıkladı.
Marul kazandı
