İngiltere’de kira ödemekte zorlanan 30 yaş altındaki bireylerin sayısı artıyor.
BBC’nin araştırmasına nazaran bu yaş kümesindeki her 10 şahıstan dördü, gelirlerinin yüzde 30’undan fazlasını kiraya ayırıyor.
Bu, son beş yılın en yüksek oranı.
Uzmanlar gelirden bu oranda bir hissenin kiraya ayırılmasının sürdürülemez olduğunu belirtiyor.
Pazar araştırma şirketi Dataloft tarafından hazırlanan datalar, 150 bin gencin kira ve gelir bilgilerini içeriyor.
Londra’da yaşayan Megan Stephens ve Richard Stranks çifti, gelirlerinin üçte ikisinden fazlasını kiraya ayırmak zorunda kaldıklarını anlatıyor:
“Böylesi bir kira artışına hazır değildik. Nitekim çok sıkıntı duruma düştük.”
Ev arkadaşlarıyla birlikte yaşayan çift, kiranın gelirlerinden daha fazla artmasıyla birlikte konutlarını terk etmiş.
Şimdi, yıkılmak üzere olan bir binada özel bir kontratla yaşıyorlar. Bu süreçte binanın harabeye dönüşmemesi için orada bulunmaları istendiğinden düşük bir kira ödüyorlar ancak bunun dezavantajı da bir ay içinde konuttan çıkarılma ihtimali.
Stephens “En azından para biriktirebiliyorum ve bu benim için çok önemli” diyor.
Son periyotta artan enflasyon ve bununla tıpkı oranda artmayan gelirler, pek çok gencin harcanabilir gerçek gelirini değerli oranda azalttı.
BBC’ye konuşan uzmanlar, 30 yaş altı nüfusun çoklukla bakmakla sorumlu olduğu bir ebeveyni yahut çocuğu olmadığını, bu sayede gelirlerinin daha büyük bir kısmını kiraya ayırabildiğini belirtiyor.
Fakat University College London’dan iskan ve planlama profesörü Nick Gallent, kiraya bu kadar büyük bir oran ayırmanın sıkıntılara yol açabileceği ihtarında bulunuyor:
“Önümüzdeki kış artan enflasyon ve yakıt harcamaları nedeniyle gençler sıkıntı duruma düşebilir.
“Ekonomik problemlere karşın konut fiyatları ve kiralar artmaya devam ediyor.”
KİRALAR NEDEN ARTIYOR?
Emlakçıların sektörel örgütlenmesi Propertymark’a nazaran kiraların artmasının nedeni, piyasada gereğince kiralık konut olmaması.
Bunun nedeni ise evvelden konutlarını kiraya veren mal sahiplerinin artan maliyetler ve vergiler nedeniyle meskenlerini satmaya karar vermesi.
Emlak şirketi Shipways’de çalışan Elton Papri, gençlerin bir mesken kiralayabilmek için çaresizce istenen fiyattan daha fazlasını vermek zorunda hissettiğini aktarıyor.
Ulusal Mülk Sahipleri Derneği’nden Chris Norris, ülke genelinde daha fazla konut inşa edilmesi davetinde bulunurken Positive Money isimli araştırma ve kampanya kümesinden kıdemli ekonomist Danisha Hafriyat, sorunun tek nedeninin arz düşüklüğünden kaynaklanmadığını düşünüyor:
“Piyasada yapısal meseleler var.
“Bu uzun periyotlu bir trend. 1980’lerden bu yana ortalama gelirin kiraya ayrılan kısmı arttı ve bu bilhassa de gençleri zorluyor.”
Kazi, 1980’lerden bu yana kira limitlerinin kaldırılması, belediyelerin fakirlere sağladığı konutlarda oturanlara bu konutları satın alma hakkı verilmesi, kiracı tahliyelerinin kolaylaştırılması üzere adımlar güç istikrarını mesken sahipleri lehine değiştirdiğini söylüyor:
“Şu an ortada bir alternatif de yok. Bu yüzden beşerler artan oranda özel kiracılığa zorlanıyor.
“Bu bölümün büyüklüğü 2000 yılından bu yana iki katına çıktı.”