Boris Johnson’ın başbakanlığı devrinde maliye bakanı olan ve istifasıyla Johnson’ın da istifasına giden süreci başlatan Rishi Sunak, Perşembe günü istifa edeceğini açıklayan Başbakan Liz Truss’ın koltuğu için başbakanlığa aday olduğunu resmen açıkladı:
“Birleşik Krallık büyük bir ülke lakin derin bir ekonomik krizle karşı karşıyayız. Bu sebeple Muhafazakar Parti’nin başkanı ve ülkenin bir sonraki başbakanı olmak üzere adaylığımı koyuyorum.”
Bu sefer parti başkanı ve ülkenin başbakanı olmak isteyen adayların yarışa girmesi için 100 milletvekilinin takviyesini alması kuralı koşuldu.
Eski maliye bakanı olan Rishi Sunak’ın, şimdi resmen adaylığını açıklamadan evvel 100 milletvekilinin dayanağını aldığı açıklanmıştı.
Sunak, yazın da parti liderliğine adaylığını koymuş, fakat Truss’a yenilmişti. Yarışın en dikkat cazibeli biçimde öne çıkan adaylarının başında ise eski başbakan Boris Johnson var.
Sunak ve Johnson, bir gece evvel bir ortaya gelmiş ve İngiliz basınına nazaran muhtemel bir muahede üzerine görüşmüştü. Tekrar gazetelere yansıyan bilgilere nazaran iki isimden birinin aday olması, oburunun yarıştan çekilmesi ve bunun karşılığında farklı bir misyon kelamı verilmesi üzerine konuşan ikili, bir uzlaşmaya varamadı.
Bunun üzerine Pazar günü Sunak adaylığını resmen açıkladı. Sunak’ı desteklediğini açıklayan Dominic Raab, BBC’de katıldığı programda “Birlikte hareket etmek üzere çok güzel bir diyalog kurdular lakin devam etmek için gerçek yol bu değildi.” dedi.130 55 23
Hükümette iktisat ve ticaretten sorumlu bakanlardan ve Johnson’a yakın bir isim olan Jacob Rees-Mogg da, Johnson için “Açıkça ortada ki Muhafazakarların liderliği için yarışacak zira kendisine çok büyük bir dayanak var” dedi.
BBC’nin edindiği bilgilere nazaran Johnson’ı destekleyenlerin sayısı 55’e, Sunak’ı destekleyenlerin sayısı da 130’a ulaştı. Penny Mordaunt ise şu ana kadar 23 milletvekilinin dayanağını aldı.
Dominik Cumhuriyeti’ndeki tatilinden İngiltere’ye dönen Johnson şimdi resmi olarak adaylığını açıklamadı. Johnson’a yakın milletvekillerinden James Duddridge de, Johnson’ın aday olmayı düşündüğünü açıkladı.
Johnson ile konuştuğunu aktaran Duddridge, “Bunu yapacağız” tabirini kullandığını söyledi. Şimdiye kadar resmi olarak başbakan adayı olduğunu açıklayan başka kişi Muhafazakar Parti’nin Meclis Küme Lideri Penny Mordaunt.
JOHNSON’IN DÖNÜŞÜNÜN ZORLUKLARI
Johnson, Temmuz ayında vazifeden ayrılmadan evvel yaptığı konuşmasında kendisine adil davranılmadığını ve geri dönmeyi düşündüğünü belirtmişti. Lakin siyasi açıdan geri dönüşünün birtakım zorlukları da var.
Koronavirüs kurallarının geçerli olduğu periyotta başbakanlıkta verilen partilerden dolayı hakkında soruşturma yürütülen Johnson’ın, soruşturma sonuçlarına nazaran parlamentodan ihraç edilme ya da milletvekilliğinden atılması mümkünlüğü bile var.
Diğer yandan hakkında cinsel taciz suçlamaları olmasına karşın Chris Pincher’ı Muhafazakar Parti’deki küme yöneticiliği misyonuna getirmesi münasebetiyle da büyük tenkitler almıştı.
Bütün bunlar haziran ayında 148 parti üyesinin kendisine güvensizlik oyu vermesine ve 60 bakanın istifa etmesine yol açmıştı.
Adayların Pazartesi günü lokal saatle 14.00’e kadar 100 milletvekilinin takviyesini alması gerek.
Eğer bir aday 158 takviyeye ulaşırsa yarış iki adaya düşmüş olacak. Bu durumda parti üyeleri online oy verecek, sonuçlar Cuma açıklanacak.
Eğer partiden tek bir aday çıkarsa başbakanın kim olacağı hafta başından belirlenebilir.